Bài 2: Mô hình công nghệ thông tin tập trung được thực hiện thế nào?

Bài 1: Bất cập vì phân tán

Hải quan là một trong số ít các bộ, ngành đã tập trung hóa dữ liệu (trên quy mô toàn quốc) đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. Ảnh: T.Bình.

Tập trung hóa và mở rộng kết nối

Theo Tổng cục Hải quan, mục tiêu quan trọng đặt ra đối với hệ thống CNTT tập trung để triển khai các cơ chế một cửa là vận hành trên nền tảng cơ sở dữ liệu quản lý nhà nước tập trung đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, quá cảnh; cung cấp các dịch vụ tiện ích để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp và cơ quan nhà nước trong thực hiện thủ tục hành chính theo NSW, ASW. Đồng thời phục vụ công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành của tất cả các cấp từ Trung ương đến địa phương, kết nối với hệ thống liên quan của Chính phủ, các nước ASEAN và đối tác thương mại quốc tế khác.

Để thực hiện cần nâng cấp và chuyển đổi hệ thống chuyên ngành của các bộ, ngành từ mô hình phân tán sang xử lý tập trung.

Đồng thời cần hoàn thành xây dựng cơ sở dữ liệu nhà nước tập trung phục vụ trao đổi, chia sẻ thông tin giữa cơ quan quản lý nhà nước với các bên liên quan để thực hiện thủ tục hành chính theo NSW, ASW; cung cấp dịch vụ tiện ích cho người dân, doanh nghiệp và hỗ trợ công tác quản lý, chỉ đạo điều hành của Chính phủ và các bộ, cơ quan từ Trung ương đến địa phương.

Nội dung quan trọng khác là đầu tư xây dựng và nâng cấp hệ thống theo hướng thuê dịch vụ nhằm cung cấp đầy đủ, kịp thời các dịch vụ tiện ích cho tổ chức, người dân, doanh nghiệp và các cơ quan trong thực hiện NSW, ASW.

Cùng với đó là tổ chức bộ máy quản lý, vận hành, hỗ trợ người sử dụng Cổng thông tin một cửa quốc gia và các hệ thống chuyên ngành tập trung 24/7; thiết lập hệ thống dự phòng cho Cổng theo mô hình mới đảm bảo vận hành ổn định, thông suốt và an ninh, an toàn.

Tăng cường cung cấp dịch vụ công

Nhằm hiện thực hóa các mục tiêu trên, mô hình hệ thống CNTT được Cơ quan Thường trực đề xuất xây dựng theo định hướng: Phát triển, nâng cấp Cổng thông tin một cửa quốc gia là hệ thống tích hợp trên nền tảng dữ liệu tập trung. Theo đó, cần nâng cấp, chuyển đổi hệ thống chuyên ngành của các bộ, ngành từ xử lý phân tán hiện nay sang mô hình tập trung tại các bộ, ngành. Từ đó (hệ thống tập trung các bộ, ngành) kết nối để tiếp nhận, trao đổi thông tin và kết quả xử lý với Cổng thông tin một cửa quốc gia để hình thành cơ sở dữ liệu quản lý nhà nước tập trung.

Mức độ tập trung của hệ thống gồm cơ sở hạ tầng (máy chủ, mạng, đường truyền); cơ sở dữ liệu, các dịch vụ hỗ trợ được thiết lập và cài đặt tại trung tâm dữ liệu chung .

Theo Tổng cục Hải quan, việc thiết lập cơ sở dữ liệu tập trung nhằm phục vụ triển khai thủ tục hành chính; công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành; cung cấp dịch vụ công trực tuyến; đo thời gian và đánh giá chất lượng thực hiện dịch vụ công…

Nội dung đáng chú ý là cung cấp dịch vụ và tiện ích phục vụ các tổ chức, người dân, doanh nghiệp và CBCC các bộ, ngành. Cụ thể, dịch vụ công trực tuyến được cung cấp qua NSW, ASW gồm: Tiếp nhận và phản hồi kết quả xử lý hồ sơ, thủ tục hành chính; cung cấp thông tin về trạng thái xử lý hồ sơ; cung cấp thông tin hỗ trợ việc ra quyết định, quản lý, điều hành. Mặt khác, dịch vụ công trực tuyến còn tập trung hỗ trợ doanh nghiệp khai báo hồ sơ làm thủ tục hành chính thông qua giải đáp, tư vấn, hướng dẫn, hỗ trợ… Đồng thời, thực hiện chức năng giám sát và đo lường chất lượng thực hiện dịch vụ công của các cơ quan nhà nước; thanh toán điện tử; giám sát phương tiện vận chuyển…

Đặc biệt, về hình thức cung cấp dịch vụ công trực tuyến, ngoài truy cập trực tiếp vào Cổng thông tin một cửa quốc gia, Cơ quan Thường trực đề cập đến việc cung cấp dịch ứng dụng trên nền tảng di động, thiết bị thông minh. Cùng với đó là việc cung cấp qua tổng đài hỗ trợ, hệ thống văn bản… Dịch vụ công trực tuyến được định hướng cung cấp 24/7 nhằm đáp ứng nhu cầu mọi lúc, mọi nơi đối với người sử dụng, đảm bảo hiệu quả, nhanh chóng, thuận tiện.

Để xây dựng được hệ thống CNTT tập trung triển khai NSW, ASW theo mục tiêu đặt ra, Cơ quan Thường trực cho rằng cần tập trung vào 4 nhóm giải pháp trọng tâm gồm: Hoàn thiện cơ sở pháp lý và thủ tục; hoàn thiện hạ tầng kỹ thuận theo định hướng tập trung, đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công trực tuyến; chuẩn hóa thông tin dữ liệu chứng từ hành chính và thương mại; cuối cùng là nhóm giải pháp về tài chính.

Trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập quốc tế mạnh mẽ, quy mô và tốc độ tăng trường của kim ngạch xuất nhập khẩu ngày một lớn, việc khẩn trương xây dựng và đưa vào vận hành hệ thống CNTT tập trung triển khai NSW, ASW được xem là một giải pháp quan trọng để hiện thực hóa các mục tiêu tạo thuận lợi thương mại theo chủ trương của Chính phủ.