Bài 1: Bất cập vì phân tán
Giao diện Cổng thông tin một cửa quốc gia. |
Rải rác ở nhiều bộ, ngành
Tại Quyết định 1254/QĐ-TTg ngày 26/9/2018 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch hành động thúc đẩy NSW, Cơ chế một cửa ASEAN, cải cách công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu và tạo thuận lợi thương mại giai đoạn 2018 - 2020, Thủ tướng yêu cầu: Xây dựng và phát triển hệ thống CNTT phục vụ triển khai NSW, Cơ chế một cửa ASEAN theo hướng xử lý tập trung thông qua Cổng thông tin một cửa quốc gia, trên nền tảng công nghệ tiên tiến phù hợp với xu thế phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 nhằm đáp ứng tiến độ triển khai theo cam kết của Chính phủ, tiết kiệm và đảm bảo hiệu quả đầu tư, tận dụng nguồn lực cũng như tăng cường khả năng bảo mật, an toàn thông tin. |
Đến nay, trong 174 thủ tục đã kết nối NSW, chỉ có 19 thủ tục được xử lý tập trung hoặc tập trung một phần tại Cổng thông tin một cửa quốc gia, trong đó hầu hết là thủ tục liên ngành liên quan đến phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh.
Theo phân tích của Cơ quan Thường trực (Ủy ban chỉ đạo quốc gia Cơ chế một cửa ASEAN, NSW và tạo thuận lợi thương mại- Ủy ban 1899): Khi thực hiện thủ tục tập trung tại Cổng thông tin một cửa quốc gia, việc tiếp nhận, xử lý thông tin, phản hồi kết quả được thực hiện hoàn toàn trên Cổng và dữ liệu được lưu trữ trên hệ thống này.
Trường hợp xử lý phân tán tại hệ thống của các bộ, ngành (chiếm phần lớn như hiện nay), cá nhân, tổ chức liên quan phải gửi thông tin đến Cổng thông tin một cửa quốc gia, tiếp đó Cổng truyền thông tin đến hệ thống các bộ, ngành; sau khi tiếp nhận, xử lý, hệ thống của các bộ, ngành chuyển thông tin trở lại Cổng; tiếp đó, Cổng thông tin một cửa quốc gia phản hồi thông tin cho cá nhân, tổ chức liên quan và hệ thống của các bộ, ngành.
Đơn cử như tại Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nhiều thủ tục được kết nối với Cổng thông tin một cửa quốc gia qua Gateway chung của Bộ. Tuy nhiên, việc xử lý hồ sơ cấp phép lại được thực hiện phân tán tại các đơn vị riêng rẽ như: Cục Bảo vệ thực vật, Cục Thú y, Cục Chăn nuôi, Cục Trồng trọt… sau đó, hệ thống của các Cục mới kết nối về Gateway của Bộ để tiếp tục kết nối với Cổng thông tin một cửa quốc gia.
Tại các bộ như Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ… hầu hết các thủ tục đã kết nối NSW cũng được thực hiện với mô hình như của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Nhìn vào 2 mô hình xử lý dữ liệu nêu trên có thể thấy sự hạn chế, bất cập của trường hợp phân tán tại hệ thống của các bộ, ngành do phải qua nhiều quy trình xử lý.
Giảm hiệu quả
Thực tế cho thấy, cùng một đối tượng hàng hóa xuất nhập khẩu, quá cảnh, người và phương tiện xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh thường liên quan tới nhiều cơ quan quản lý khác nhau (ví dụ, ô tô nguyên chiếc nhập khẩu chịu sự quản lý của cơ quan Hải quan, Đăng kiểm, Thuế, Công an…). Do đó, để xử lý thủ tục hành chính, ngoài yêu cầu người làm thủ tục khai báo, cung cấp thông tin, cơ quan quản lý còn phải sử dụng kết quả xử lý của cơ quan khác. Như trường hợp ô tô nhập khẩu, căn cứ kết quả của cơ quan Đăng kiểm, cơ quan Hải quan mới ra quyết định thông quan hay không, tiếp đó cơ quan Thuế làm thủ tục nộp phí trước bạ và sau cùng cơ quan Công an làm thủ tục đăng ký.
Hơn nữa, trong quản lý hiện đại gắn với “Chuỗi cung ứng (supply chain)”, việc trao đổi, chia sẻ thông tin giữa các bên liên quan một cách đầy đủ, kịp thời là rất cần thiết nhằm đơn giản hóa, rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục hành chính và nâng cao hiệu quả quản lý.
Nhưng, vì mô hình của hệ thống CNTT đang xử lý phân tán tại hầu hết các bộ, ngành như đề cập ở trên, dẫn đến việc thực hiện NSW chưa phát huy được tối đa hiệu quả, không những vậy còn bộc lộ tồn tại, hạn chế nhất định.
Đó là, NSW mới đáp ứng việc giải quyết thủ tục hành chính đơn lẻ của cơ quan quản lý nhà nước, chưa tạo sự liên thông, đồng bộ gắn với chuỗi cung ứng hàng hóa xuất nhập khẩu.
Đồng thời, việc trao đổi, chia sẻ thông tin phục vụ công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành của các cơ quan quản lý nhà nước chưa được thực hiện hiệu quả.
Không những thế, NSW chưa tạo ra được nền tảng cung cấp nhiều tiện ích và dịch vụ cho người dân, doanh nghiệp, nhất là các nội dung liên quan đến tạo thuận lợi tương mại. Ngoài ra, công tác quản lý, vận hành hệ thống và hỗ trợ xử lý vướng mắc trong triển khai NSW còn nhiều bất cập.
Để khắc phục các bất cập hiện nay, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Ủy ban 1899, Tổng cục Hải quan đang tích cực phối hợp với các bộ, ngành xây dựng Đề án tổng thể xây dựng và phát triển hệ thống CNTT tập trung phục vụ triển khai NSW, ASW.
Tại công văn 105/TB-VPCP ngày 22/3/2019 của Văn phòng Chính phủ thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ tại phiên họp lần thứ 4 của Ủy ban 1899, Phó Thủ tướng giao: Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan xây dựng và trình Ủy ban 1899 Đề án tổng thể về xây dựng và phát triển hệ thống CNTT phục vụ triển khai NSW, Cơ chế một cửa ASEAN theo định hướng xử lý tập trung. Tổ chức nghiên cứu và thí điểm thuê dịch vụ của bên thứ ba trong cung cấp các tiện ích cho cả doanh nghiệp và các cơ quan nhà nước để thực hiện thủ tục hành chính thông qua NSW và Cơ chế một cửa ASEAN. Trước mắt, thuê dịch vụ đối với các vấn đề bao gồm hỗ trợ giải quyết vướng mắc; quản lý, vận hành, nâng cấp hệ thống một cửa quốc gia đặt tại Cơ quan Thường trực; và triển khai hệ thống dự phòng dưới hình thức thuê dịch vụ. |
(Bài 2: Mô hình công nghệ thông tin tập trung được thực hiện thế nào?)
Tin liên quan
Tích cực kết nối Cơ chế một cửa với các nước trong và ngoài ASEAN
16:09 | 06/10/2023 Hiện đại hóa hải quan
Bất cập cao tốc
16:49 | 05/08/2023 Người quan sát
Khắc phục bất cập, phát triển logistics vùng Đông Nam Bộ
13:28 | 23/11/2022 Kinh tế
Trao thưởng thành tích xuất sắc trong đấu tranh với tội phạm ma túy
17:31 | 18/04/2024 Hải quan
Hải quan TP Hồ Chí Minh: Tạo chuyển biến mạnh mẽ từ phương thức quản lý hiện đại
17:30 | 18/04/2024 Hải quan
Thủ tướng chỉ đạo tiếp tục nâng cao hiệu quả chuyển đổi số trong lĩnh vực hải quan
13:57 | 18/04/2024 Hiện đại hóa hải quan
Hải quan Đà Nẵng triển khai chương trình thí điểm hỗ trợ doanh nghiệp xuất nhập khẩu
11:24 | 18/04/2024 Hải quan
Hải quan Móng Cái-và Hải quan Đông Hưng trao đổi thông tin phối hợp
10:40 | 18/04/2024 Hải quan
5 cục hải quan địa phương trọng điểm phía Bắc ký giao ước thi đua
10:32 | 18/04/2024 Hải quan
Doanh nghiệp không bị truy thu thuế hàng chục tỷ đồng nhờ hỗ trợ của cơ quan Hải quan
16:15 | 17/04/2024 Hải quan
Hải quan Hải Phòng tờ khai luồng Đỏ giảm mạnh
10:55 | 17/04/2024 Hải quan
Hải quan Hà Nam Ninh đối thoại tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp
20:29 | 16/04/2024 Hải quan
Hải quan Đà Nẵng: Chia sẻ kinh nghiệm quản trị rủi ro trong lập báo cáo quyết toán
19:44 | 16/04/2024 Hải quan
Trao đổi thử nghiệm tờ khai xuất khẩu với Liên minh kinh tế Á - Âu
10:53 | 16/04/2024 Hải quan
Hải quan TPHCM chủ động ứng dụng CNTT trong công tác giám sát hải quan
21:01 | 15/04/2024 Hiện đại hóa hải quan
Tổng cục Hải quan nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng xuất nhập khẩu
19:14 | 15/04/2024 Hải quan
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Luật Cảnh sát biển Việt Nam: Hiệu quả từ thực tiễn
Trao thưởng thành tích xuất sắc trong đấu tranh với tội phạm ma túy
Phát triển thương hiệu mạnh góp phần tăng kim ngạch xuất khẩu
Hải quan TP Hồ Chí Minh: Tạo chuyển biến mạnh mẽ từ phương thức quản lý hiện đại
Người tham gia BHYT đã tăng gấp hơn 2 lần sau 15 năm thực hiện Chỉ thị số 38
LONGFORM: Hệ sinh thái Tài chính số- Lấy dữ liệu làm tài nguyên, lấy giải pháp đột phá làm nền tảng
16:55 | 16/04/2024 Megastory/Longform
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Hải quan Khánh Hòa Nguyễn Văn Cường
22:04 | 05/04/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng
14:53 | 28/02/2024 Infographics