Ám ảnh hàng vạn ca tử vong mỗi năm do khói thuốc lá

Mới đây, tổ chức Y tế thế giới đưa ra thống kế trong thế kỷ 20 trên thế giới đã có 100 triệu người chết do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá, riêng Việt Nam mỗi năm có khoảng 40.000 tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá như đột quỵ, mạch vành, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, ung thư phổi…

Theo số liệu của Bệnh viện K, tỷ lệ bệnh nhân ung thư phổi do hút thuốc lá chiếm đến 96,8%. PGS.TS Lê Văn Quảng, Phó Giám đốc Bệnh viện K cho biết, đối tượng mắc ung thư phổi chủ yếu ở lứa tuổi trên 50, nhưng tại bệnh viện đã ghi nhận một số trường hợp mắc bệnh khi tuổi đời còn rất trẻ.

Trong khói thuốc, có khoảng 7.000 chất hóa học, trong đó có 70 chất được xếp vào loại gây ung thư.

Phó Giám đốc Bệnh viện K thông tin, vừa qua tại bệnh viện có trường hợp một trẻ 15 tuổi tử vong do ung thư phổi sau 2 năm điều trị. Cháu bé mắc ung thư phổi do hít phải khói lá thụ động từ người bố nghiện thuốc lá nặng, trung bình mỗi ngày hút từ 1-2 bao thuốc.

“Gần như tất cả các trường hợp mắc ung thư phổi đều liên quan đến hút thuốc lá. Với trẻ em, phụ nữ tuy không hút trực tiếp, nhưng thường xuyên phải tiếp xúc với khói thuốc từ những người thân trong gia đình hoặc môi trường xung quanh”, PGS.TS Lê Văn Quảng thông tin.

Theo WHO, khói thuốc được coi là chất độc hại nhất trong môi trường cư trú. Trong khói thuốc, có khoảng 7.000 chất hóa học, trong đó có 70 chất được xếp vào loại gây ung thư.

Về phía Bộ Y tế, PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh, Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá, Bộ Y tế cho hay, Việt Nam có 33 triệu người không hút thuốc, nhưng thường xuyên hít phải khói thuốc tại nhà và hơn 5 triệu người không hút thuốc thường xuyên hít phải khói thuốc tại nơi làm việc.

Cũng theo ông Khuê, hiện có 191 quốc gia tham gia công ước khung về kiểm soát thuốc lá. Đến năm 2018, tổng cộng 91% quốc gia thành viên thực hiện hoàn toàn hoặc một phần các biện pháp để bảo vệ người dân khỏi phơi nhiễm với khói thuốc lá thụ động tại nơi làm việc, các địa điểm công cộng, trong nhà và phương tiện giao thông công cộng.

Tại Việt Nam, Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá (có hiệu lực từ năm 2013) đã quy định cấm hút thuốc lá nơi công cộng, gồm có cơ sở y tế, trường học, nơi làm việc, bến xe… tuy nhiên việc thực hiện chưa nghiêm.

Do vậy để tăng hiệu quả thực thi của Luật, thời gian qua Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá đã phối hợp với nhiều tỉnh, TP thực hiện môi trường du lịch không khói thuốc.

Cụ thể, tại Hà Nội, để thực thi có hiệu quả Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, theo ông Nguyễn Khắc Hiền, Giám đốc Sở Y tế Hà Nội, TP yêu cầu các sở, ban, ngành tuân thủ quy định cấm hút thuốc tại nơi làm việc, cơ sở y tế, trường học, khách sạn, nhà hàng…

Bên cạnh đó Sở cũng đề nghị các cơ quan này tuân thủ ban hành nội dung phòng, chống tác hại thuốc lá trong kế hoạch hoạt động hằng năm, đưa quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế nội bộ của cơ quan, đơn vị.

Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cũng đề nghị, các cơ quan chức năng tại địa phương rà soát, xem xét không cấp giấy phép bán lẻ thuốc lá tại các địa điểm cấm hút thuốc như khách sạn, nhà hàng… xây dựng làng văn hóa- sức khỏe với việc hình thành cộng đồng dân cư không có người hút thuốc lá; xây dựng mô hình “Điểm du lịch không khói thuốc”...

Hà Nội cũng sẽ tập huấn, nâng cao năng lực đội ngũ thanh tra viên, tuyên truyền viên tại cơ sở. Đặc biệt, cơ quan chức năng sẽ tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử phạt các vi phạm về kinh doanh thuốc lá; giám sát việc thi hành quy định cấm hút thuốc lá nơi công cộng...