Xôn xao chuyện thu phí cảng biển, lãnh đạo Hải Phòng nói gì?

Ông Lê Thanh Sơn. Ảnh: T.Bình.

Thưa ông, theo Luật Phí và lệ phí, việc thu phí phí sử dụng công trình, kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu do HĐND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định. Tuy nhiên, đến thời điểm này hầu hết các địa phương chưa áp dụng, vì sao Hải Phòng lại sốt sắng thực hiện?

Việc thu phí này căn cứ vào Luật phí và lệ phí có hiệu lực từ ngày 1-1-2017. Cùng với đó là thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, hướng dẫn của Bộ Tài chính nên để thực hiện đúng theo quy định của Luật Phí và lệ phí, UBND TP.Hải Phòng xây dựng Đề án thu phí trình HĐND thành phố thông qua để thực hiện đúng theo thời điểm Luật Phí và lệ phí có hiệu lực.

Có thể nói, thực hiện các quy định, hướng dẫn nêu trên, Hải Phòng là địa phương đi đầu.

Mặt khác, Hải Phòng dù là địa bàn có tổng thu ngân sách lớn nhưng chiếm phần lớn là thu từ hoạt động xuất nhập khẩu (do Cục Hải quan Hải Phòng thực hiện) và toàn bộ nguồn thu này được nộp về Trung ương. Trong khi đó, nguồn thu nội địa mấy năm trước chỉ trên dưới 10.000 tỷ đồng, mà chủ yếu sử dụng cho chi thường xuyên, có năm lên đến 90% tổng thu nội địa. Vì vậy, ngân sách phục vụ cho đầu tư cơ sở hạ tầng trên địa bàn, trong đó có hạ tầng cảng biển gặp nhiều khó khăn.

Vì vậy, nói Hải Phòng sốt sắng là không đúng mà chúng tôi đã "nghiền ngẫm" từ lâu rồi. Và từ tháng 12-2013, Hải Phòng đã thu khoản phí trên đối với hàng kinh doanh tạm nhập tái xuất và thực hiện khá tốt. Như số thu năm 2016 được khoảng 770 tỷ đồng, là sự bổ sung quan trọng để đầu tư nâng cấp hạ tầng dịch cảng biển tốt hơn để phục vụ cộng đồng doanh nghiệp.

Như ông đề cập mục đích thu phí là phục vụ đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ hoạt động XNK, vậy những khoản thu các năm trước (được hơn 1.000 tỷ đồng-PV) đã được đầu tư cho những công trình nào? Và khoản thu đang được thực hiện sẽ được sử dụng như thế nào?

Khoản thu những năm trước đang được thành phố đầu tư vào một số công trình trọng điểm phục vụ hoạt động XNK như cải tạo, sửa chữa tuyến đường 356 đi cảng Đình Vũ- tuyến đường huyết mạch đi các cảng ở Hải Phòng (mức đầu tư khoảng 1.000 tỷ đồng), cầu vượt đường Lê Hồng Phong (gần hoàn thành, có tổng mức đầu tư 350 tỷ đồng)…

Thời gian tới, khoản thu phí sẽ được bổ sung để phục vụ các dự án hạ tầng quan trọng khác phục vụ hoạt động XNK và phát triển kinh tế trên địa bàn như cầu Hoàng Văn Thụ nối huyện Thủy Nguyên với quận Hồng Bàng (tổng mức đầu tư 3.000 tỷ đồng); mở rộng đường 359 từ huyện Thủy Nguyên vào trung tâm thành phố phục vụ hoạt động của KCN VSIP Hải Phòng (có tổng vốn đầu tư khoảng 600 tỷ đồng); cầu vượt đường 356 (nút ở đường 356 và đường Nguyễn Bỉnh Khiêm) có tổng vốn khoảng 1.500 tỷ đồng…

Nhưng việc thu phí này liệu có dẫn đến tình trạng phí chồng phí hay không, vì khi lưu thông trên đường doanh nghiệp phải nộp phí đường bộ, trong cảng cũng phải nộp các khoản phí cho doanh nghiệp kinh doanh cảng?

Tôi khẳng định là không có phí chồng phí. Vì hạ tầng trong cảng mà các doanh nghiệp xây dựng,kinh doanh do doanh nghiệp thu phí đó (chỉ trong khu vực cảng). Ở các tuyến quốc lộ do Trung ương và doanh nghiệp BOT đầu tư thì do các đơn vị này thu phí.

UBND thành phố thu phí sử dụng công trình, kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển, đây là khu vực hạ tầng sau cảng- nối từ các đường quốc lộ đến các cảng, mà thành phố phải bỏ phần lớn kinh phí để đầu tư, ví dụ như tuyến đường 356 đi khu vực cảng Đình Vũ.

Cộng đồng đồng doanh nghiệp không chỉ bức xúc về chuyện thu phí mà cách thức thu phí cũng đang gây nhiều phiền toái, tốn thời gian, chi phí cho doanh nghiệp, lãnh đạo TP.Hải Phòng có nắm được việc này?

Ngay từ ngày đầu thực hiện, lãnh đạo UBND cả đồng chí Chủ tịch và tôi đã trực tiếp thị sát ở các điểm thu phí và đã nắm bắt được những khó khăn trong việc nộp phí.

Vì vậy, trong đề án chúng tôi đặt ra sau 6 tháng thực hiện sẽ có sơ kết, đánh giá để hoàn thiện. Nhưng trước vướng mắc của DN, chỉ sau 3 ngày thực hiện, đồng chí Chủ tịch UBND thành phố (Chủ tịch UBND TP.Hải Phòng Nguyễn Văn Tùng-PV) đã họp rút kinh nghiệm với các đơn vị chức năng và đưa ra một số chủ trương tháo gỡ trước mặt để tạo thuận lợi cho việc nộp phí. Trong đó, có xem xét phương án những DN có lượng hàng lớn, có hoạt động thường xuyên sẽ thực hiện nộp phí theo tháng, hay chậm nộp phí với những trường hợp đóng chung hàng trong container mà trọng lượng hàng ít.

Về lâu dài, chúng tôi đang xây dựng phần mềm thu phí và sẽ đề nghị Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan cho kết nối với hệ thống của cơ quan Hải quan để trực tiếp trao đổi dữ liệu, khi đó doanh nghiệp sẽ không phải xuất trình bất cứ chứng từ gì trong thực hiện nộp phí như hiện nay…

Xin cảm ông!