Xây dựng hành lang pháp lý mới, thúc đẩy thị trường bảo hiểm phát triển

	Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm có Cục trưởng mới
	Hoàn thiện cơ sở pháp lý về bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc

Luật Kinh doanh bảo hiểm số 24/2000/QH10 được Quốc hội khóa X, kỳ họp thứ 8 thông qua ngày 9/12/2000. Ảnh: Internet.

Luật không còn phù hợp với quy mô thị trường bảo hiểm

Theo Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021, dự án Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) sẽ được trình Quốc hội xem xét thảo luận lần đầu tại Kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XV (tháng 10/2021), dự kiến xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 3 (tháng 6/2022).

Theo Bộ Tài chính, Luật Kinh doanh bảo hiểm số 24/2000/QH10 được Quốc hội khóa X, kỳ họp thứ 8 thông qua ngày 9/12/2000 (đã được sửa đổi, bổ sung một số điều vào năm 2010 và năm 2019) là căn cứ, cơ sở pháp lý để xây dựng khung khổ pháp lý vững chắc, minh bạch cho hoạt động kinh doanh bảo hiểm; tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng giữa các doanh nghiệp. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đã đạt được, do Luật Kinh doanh bảo hiểm đã được ban hành cách đây 20 năm, cùng với sự phát triển của thị trường bảo hiểm, Luật Kinh doanh bảo hiểm bộc lộ một số bất cập nhất định.

Bộ Tài chính cho biết, hiện một số quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm hiện hành không còn thống nhất, đồng bộ với quy định mới được sửa đổi, bổ sung tại Bộ luật Dân sự (do Bộ luật Dân sự không còn chương quy định về hợp đồng bảo hiểm).

Cùng với đó, Luật Kinh doanh bảo hiểm hiện hành quy định nguyên tắc đối với phần lớn các chính sách trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm, nên đôi khi thiếu căn cứ hoặc có những khó khăn nhất định khi thực tế phát sinh như: thẩm quyền, quy trình xử lý doanh nghiệp bảo hiểm gặp khó khăn về tài chính. Các chính sách đối với doanh nghiệp bảo hiểm quy định tại Luật Kinh doanh bảo hiểm chưa theo kịp với thông lệ quốc tế như quy định về phòng chống trục lợi bảo hiểm, rửa tiền, tài trợ khủng bố.

Theo lý giải của Bộ Tài chính, sở dĩ có những bất cập này là do Luật Kinh doanh bảo hiểm ra đời cách đây 20 năm, khi thị trường bảo hiểm còn non trẻ, cơ quan quản lý cũng mới thành lập, quy mô thị trường còn nhỏ, các sản phẩm, kênh phân phối chưa đa dạng. Trong khi đó, nền kinh tế ngày càng phát triển kéo theo sự phát triển của các dịch vụ tài chính mới, cách mạng công nghiệp lần thứ 4 dẫn đến nhu cầu tham gia bảo hiểm ngày càng lớn, thị trường bảo hiểm ngày càng phát triển, vượt quá khung khổ hiện tại.

Một nguyên nhân dẫn đến các vướng mắc của Luật Kinh doanh bảo hiểm hiện nay là do một số Bộ luật, Luật liên quan trực tiếp đến Luật Kinh doanh bảo hiểm đã được ban hành với một số quy định tác động đến quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm.

Xây dựng 7 nhóm chính sách mới

Theo Bộ Tài chính, trong bối cảnh hiện nay, việc ban hành Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) là cần thiết đáp ứng yêu cầu về sự đồng bộ trong hệ thống pháp luật, phù hợp thực tiễn, các cam kết của Việt Nam và hướng đến chuẩn mực quốc tế về bảo hiểm.

Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) sẽ giúp thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về phát triển kinh tế- xã hội nói chung và thị trường bảo hiểm nói riêng để đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước tại các Nghị quyết số 11-NQ/TW ngày 3/6/2017 của Hội nghị lần thứ V Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, Nghị quyết số 39-NQ/TW ngày 15/01/2019 của Bộ Chính trị, Quyết định số 242/2019/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Cơ cấu lại thị trường chứng khoán và thị trường bảo hiểm đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025, Nghị quyết số 50/NQ-CP ngày 20/5/2021 của Chính phủ ban hành chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XIII.

Theo Bộ Tài chính, dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) sẽ gồm 7 nhóm chính sách.

Thứ nhất, nhóm chính sách về hoàn thiện các quy định về mô hình tổ chức, điều kiện thành lập, hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, được cụ thể hóa tại quy định về cấp phép thành lập và hoạt động, đại lý bảo hiểm, môi giới bảo hiểm.

Thứ hai, nhóm chính sách về hoàn thiện các quy định về mô hình quản lý tài chính đối với các doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, được cụ thể hóa tại quy định về kiểm soát nội bộ, kiểm toán nội bộ, quản trị rủi ro; tài chính, hạch toán kế toán; công khai thông tin.

Thứ ba, nhóm chính sách về hoàn thiện hợp đồng bảo hiểm, bảo đảm nguyên tắc bình đẳng, minh bạch và an toàn cho các giao dịch bảo hiểm, được cụ thể hóa tại quy định về hợp đồng bảo hiểm.

Thứ tư, nhóm chính sách về khuyến khích sử dụng, ứng dụng công nghệ thông tin nhằm chuẩn mực hóa các hoạt động và giao dịch bảo hiểm trên thị trường, nâng cao hiệu quả hoạt động bảo hiểm, được cụ thể hóa tại quy định về ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực bảo hiểm, hoạt động nghiệp vụ.

Thứ năm, nhóm chính sách về bổ sung, hoàn thiện các quy định về phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm, được cụ thể hóa tại quy định về quản lý nhà nước về kinh doanh bảo hiểm.

Thứ sáu, nhóm chính sách về hoàn thiện các quy định về bảo đảm an toàn, đề phòng hạn chế tổn thất, phòng ngừa gian lận bảo hiểm, nâng cao hiệu quả giải quyết tranh chấp, bổ sung mới toàn bộ tại quy định về đề phòng hạn chế tổn thất, phòng chống gian lận bảo hiểm, giải quyết tranh chấp.

Thứ bảy, nhóm chính sách về hoàn thiện quy định về nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đồng thời tạo môi trường thuận lợi cho phát triển bảo hiểm.

Bộ Tài chính nhận định, việc sửa đổi Luật Kinh doanh bảo hiểm sẽ cho phép các doanh nghiệp tăng quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm; đổi mới mô hình tăng trưởng do chủ động lựa chọn loại hình, phương thức kinh doanh phù hợp với năng lực, đa dạng hóa các phương thức kinh doanh, tiết giảm chi phí do đơn giản hóa thủ tục hành chính và chủ động trong hoạt động kinh doanh. Từ đó thúc đẩy sự phát triển của thị trường.