Tác động của giá xăng dầu đã được tính toán và dự báo từ đầu năm

	Kéo giảm tác động của giá xăng dầu tới mặt bằng giá cả
	Biến động xăng dầu
	Giá xăng dầu thế giới tăng mạnh tạo áp lực tăng giá trong nước

Giá xăng dầu của Việt Nam hiện thấp hơn so với mặt bằng chung của nhiều nước trong khu vực. Ảnh: N. Thanh

Giá vẵn thấp hơn thị trường thế giới

Xăng dầu là mặt hàng nhiên liệu đầu vào quan trọng của nền kinh tế. Theo quy định của Luật Giá, xăng, dầu thành phẩm nằm trong danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá. Chính vì vậỵ, việc giá xăng dầu trong nước tăng liên tiếp trong 5 kỳ điều hành gần đây chắc chắn sẽ làm gia tăng áp lực cũng như tăng kỳ vọng về lạm phát.

Theo phân tích của Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính), về tác động đến chỉ số giá tiêu dùng (CPI), mặt hàng xăng dầu thành phẩm chiếm quyền số khoảng 3,6%, giả định giá xăng dầu tăng 5% sẽ làm cho chỉ số CPI tăng khoảng 0,18%, tăng 10% làm CPI tăng 0,36% tùy thuộc vào mức tăng của giá xăng dầu. Ngoài ra, xăng dầu còn tác động đến nhóm giao thông vận tải như vận tải hành khách bằng đường sắt, hàng không, đường bộ, đường thủy, xe buýt, taxi… và vận chuyển hàng hóa; làm tăng chi phí sản xuất các mặt hàng sử dụng xăng dầu là đầu vào cho sản xuất, từ đó kéo theo các mặt hàng khác trong nhóm hàng hóa, dịch vụ để tính CPI tăng theo.

Về tác động đến chỉ số giá sản xuất (PPI), giá xăng dầu tăng làm tăng chỉ số giá nhập khẩu các mặt hàng xăng dầu, tăng chỉ số giá sản xuất các mặt hàng sử dụng xăng dầu chiếm tỷ trọng lớn trong chi phí sản xuất như điện khí, dầu mỏ tinh chế…

Theo Cục Quản lý giá, thời gian qua, giá xăng dầu thành phẩm thế giới tiếp tục xu hướng tăng là nguyên nhân chính tác động làm tăng chi phí đầu vào, qua đó tác động tăng giá xăng dầu trong nước và gây áp lực lên công tác điều hành giá xăng dầu nói riêng, công tác điều hành giá nói chung. Trước áp lực tăng giá xăng dầu thế giới, đi đôi với việc đánh giá đảm bảo nguồn cung, kiểm soát thị trường và tăng cường công tác dự báo, công tác điều hành giá xăng dầu đã cố gắng bám sát diễn biến thị trường. Đồng thời, Liên Bộ Công Thương - Tài chính đã linh hoạt sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu để giảm tác động tăng giá mặt hàng xăng dầu trong nước.

Theo đó, giá xăng dầu trong nước đã có mức tăng thấp hơn mức tăng giá xăng dầu trên thị trường thế giới. Giá xăng dầu của Việt Nam hiện cũng thấp hơn so với mặt bằng chung của nhiều nước trong khu vực cũng như mức bình quân trên thế giới (28.062 đồng/lít).

Tăng cường công tác dự báo

Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý giá, tác động của giá xăng dầu đã được tính toán và dự báo trong kịch bản điều hành giá từ đầu năm và tại các cuộc họp định kỳ của Ban Chỉ đạo điều hành giá của Thủ tướng Chính phủ. Trên thực tế, việc tăng giá xăng dầu có thể điều tiết bằng một số giải pháp. Nghị định số 95/2021/NĐ-CP quy định, giá bán xăng dầu trong nước được thực hiện theo cơ chế thị trường và phù hợp với giá xăng dầu thế giới.

Đánh giá về công tác này, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long nhận định, với vai trò là cơ quan quản lý giá xăng dầu, Bộ Công Thương đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính nhằm điều hành giá trong nước nhất quán, đúng quy định tại Nghị định 95/2021/NĐ-CP. Việc sử dụng linh hoạt các giải pháp đã giảm thiểu sự tác động tiêu cực của việc tăng giá xăng dầu đến đời sống của người dân, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, đặc biệt trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19.

Theo ông Ngô Trí Long, bài toán đặt ra là làm thế nào để giảm giá xăng dầu, tránh ảnh hưởng bất lợi tới nền kinh tế còn đang “đuối sức” do dịch Covid-19. Cụ thể, có 2 công cụ để điều tiết giá xăng dầu, đó là thông qua Quỹ Bình ổn giá và thuế. Điều hành quỹ cần linh hoạt vì có thời điểm nhiều doanh nghiệp kinh doanh đầu mối cũng âm quỹ do chi quá nhiều. Đối với điều tiết về thuế, cũng cần phải được tính toán, cân nhắc bởi giảm thuế sẽ gây áp lực lên nguồn thu ngân sách. Mặt khác, để giảm thuế cần trình cấp có thẩm quyền xem xét nên không thể quyết trong trước mắt ngay được.

Được biết, hiện nay, Bộ Công Thương đang triển khai một số giải pháp cần thiết, như: đảm bảo nguồn cung; tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường kinh doanh xăng dầu; xử lý nghiêm các trường hợp đầu cơ, găm hàng hoặc tăng giá bán bất hợp lý.

"Về điều hành giá, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục chủ động phối hợp với các bộ, ngành cũng như chủ động tham mưu cho Ban Chỉ đạo điều hành giá các phương án điều hành phù hợp nhằm kiểm soát lạm phát theo đúng mục tiêu đề ra. Theo đó, tiếp tục theo dõi sát diễn biến giá xăng dầu thế giới và làm tốt công tác dự báo; cân đối sử dụng công cụ tài chính là Quỹ Bình ổn giá một cách linh hoạt, hiệu quả để hạn chế trường hợp tăng đột biến về giá", ông Nguyễn Anh Tuấn chia sẻ.

Chuyên gia Ngô Trí Long cũng khuyến nghị, khi giá xăng dầu biến động, các bộ, ngành cũng phải cùng vào cuộc, ví như vai trò của Bộ Công Thương - cơ quan quản lý mặt hàng xăng dầu, cần phải làm tốt công tác dự báo giá xăng dầu, từ đó có kịch bản điều hành phù hợp, tránh bị động. Cùng với đó, cần phải chỉ đạo cơ quan quản lý thị trường tăng cường thanh tra, kiểm tra. Ban Chỉ đạo 389 quốc gia cần vào cuộc, tăng cường chống buôn lậu, gian lận thương mại, chống thất thu ngân sách.