Kéo giảm tác động của giá xăng dầu tới mặt bằng giá cả

	Giảm thuế VAT sẽ góp phần giảm áp lực lên mặt bằng giá sau Tết
	Giá xăng dầu đồng loạt tăng nhẹ
	Giá xăng dầu tăng 10% làm GDP giảm khoảng 0,5%, CPI tăng 0,36%

Bộ Công Thương đã yêu cầu các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu phải đảm bảo nguồn cung trong mọi tình huống Ảnh: Nguyễn Thanh

Chịu áp lực điều chỉnh tăng từ giá thế giới

Đúng như dự báo của Bộ Tài chính, trong kì điều hành xăng dầu ngày 11/2, giá xăng dầu đã được điều chỉnh tăng và đây là lần tăng thứ 3 liên tiếp kể từ đầu năm 2022. Theo Liên Bộ Tài chính - Công Thương, xăng dầu thế giới từ kỳ điều hành ngày 21/1 đến nay tăng giá liên tục. Nguồn cung khan hiếm do ảnh hưởng các yếu tố địa chính trị ở Trung Đông. Bên cạnh đó, lạm phát tăng cao tại nhiều nước lớn như Mỹ, Trung Quốc... cũng tác động làm giá xăng dầu thế giới có xu hướng tăng cao. Cùng với đó, việc thiếu nguồn cung cục bộ ở trong nước là những yếu tố chính ảnh hưởng tới việc xăng dầu tăng giá.

Trước tình hình này, Liên Bộ Tài chính - Công Thương cũng chi 200 đồng từ Quỹ bình ổn giá xăng dầu để bù cho mỗi lít xăng E5 RON 92. Mức chi quỹ với xăng RON 95 là 0 đồng. Mức chi quỹ với dầu diesel vẫn là 400 đồng một lít, dầu hoả giảm về 100 đồng một lít so với kỳ điều hành cuối tháng 1.

Đánh giá về các yếu tố tác động tới công tác điều hành giá trong năm 2022, Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính cho rằng, giá xăng dầu sẽ là một trong những yếu tố quan trọng tác động tới công tác này. Giá xăng dầu dự báo sẽ chịu áp lực điều chỉnh tăng rất lớn từ giá thế giới gây sức ép lớn đến mặt bằng giá nói chung và giá các mặt hàng sử dụng xăng dầu là đầu vào cho sản xuất nói riêng.

Tuy nhiên, theo nhận định của PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, Giảng viên cao cấp của Học viện Tài chính, trong thời gian tới, giá xăng dầu cũng không tăng mạnh như năm 2021 do các nước OPEC+ cũng không muốn để giá xăng dầu quá cao, gây phương hại tới đà phục hồi kinh tế thế giới và thúc đẩy các nền kinh tế tìm các nguồn năng lượng thay thế, nhưng vẫn sẽ cố giữ giá dầu thô ổn định ở mức 80 – 90 USD/thùng.

Trước xu hướng tăng giá các mặt hàng nguyên nhiên vật liệu, năng lượng sau Tết, Bộ Tài chính đã đề nghị các bộ, ngành, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương cần tập trung kiểm soát giá cả ngay từ những tháng đầu năm. Đối với mặt hàng xăng dầu, Bộ Tài chính yêu cầu Bộ Công Thương chủ động nắm bắt diễn biến giá xăng dầu thế giới, phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để tính toán mức sử dụng, trích lập quỹ bình ổn giá phù hợp nhằm hạn chế tác động mạnh đến thị trường trong nước dịp sau Tết.

Chu kì điều chỉnh là hợp lý

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải, về tổng thể, nguồn cung xăng dầu trong nước đến thời điểm hiện nay vẫn cơ bản được đảm bảo. Bình thường, các Nhà máy Lọc hoá dầu Nghi Sơn, Nhà máy Lọc hoá dầu Dung Quất đã đáp ứng được khoảng 75% cho nhu cầu xăng dầu của thị trường trong nước, lượng xăng dầu cần nhập khẩu chỉ là 25%. Từ đầu tháng 1/2022, do Nhà máy Lọc hoá dầu Nghi Sơn phải cắt giảm công suất sản xuất nên có ảnh hưởng đến nguồn cung. Vì vậy, các doanh nghiệp đầu mối cần tăng nhập khẩu để bù vào lượng thiếu hụt nên thị trường có chút “trục trặc”.

Trước thực trạng này, Bộ Công Thương đã yêu cầu các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu phải đảm bảo nguồn cung trong mọi tình huống, kể cả trong tình huống xấu nhất là Nhà máy Lọc hoá dầu Nghi Sơn ngừng sản xuất. Riêng với PVN, Bộ Công Thương yêu cầu cần có thông báo sớm, cụ thể, chi tiết về tình hình cung ứng xăng dầu để các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu chủ động có kế hoạch nhập khẩu bù vào khoản thiếu hụt. Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải khẳng định, cần kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm trong hoạt động kinh doanh xăng dầu như đầu cơ, găm hàng, bán nhỏ giọt... Nếu không có lý do chính đáng, cần đình chỉ hoạt động, thu hồi giấy phép của các cửa hàng vi phạm và xử lý các thương nhân phân phối, doanh nghiệp đầu mối liên quan.

Lường trước diễn biến của giá xăng dầu cũng như tác động của nó tới công tác bình ổn, giám kiểm soát lạm phát, vào ngày 10/2, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái - Trưởng ban Chỉ đạo điều hành giá đã ký văn bản số 882/VPCP-KTTH yêu cầu các bộ, ngành, địa phương và các cơ quan liên quan tổ chức, theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả thị trường các mặt hàng quan trọng, thiết yếu để có biện pháp điều hành, bình ổn giá phù hợp, kiểm soát lạm phát. Đặc biệt đã có chỉ đạo riêng đối với mặt hàng xăng dầu. Theo đó, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính có giải pháp bảo đảm nguồn cung, bình ổn thị trường; điều hành giá xăng dầu linh hoạt, bảo đảm giá xăng dầu trong nước phản ánh, bám sát diễn biến giá thành phẩm xăng dầu thế giới, sử dụng hợp lý Quỹ Bình ổn giá xăng dầu với liều lượng thích hợp, góp phần kiểm soát lạm phát, hỗ trợ hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, đời sống của người dân, ổn định thị trường, cung cầu xăng dầu trong nước.

Đáng chú ý, trước đề xuất rút ngắn thời gian điều hành xuống còn 5 ngày hoặc ít hơn để giá bám sát hơn với thị trường thế giới, ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính cho biết, chu kì điều chỉnh 10 ngày như hiện nay là hợp lý bởi nó liên quan đến tập quán mua bán của các tư nhân xăng dầu đầu mối khi bình quân giao hàng tính giá của họ là xung quanh 10 ngày. Cùng với đó, Bộ Tài chính và Bộ Công Thương cũng cần thời gian cập nhật thông tin để điều hành cho phù hợp. Hơn nữa, chúng ta cũng phải thực hiện bình ổn giá cho người tiêu dùng.