Sử dụng tiền ký quỹ đối với hoạt động khai thác khoáng sản như thế nào?

Theo quy định, bên nhận ký quỹ BVMT phải gửi toàn bộ tiền ký quỹ vào tài khoản ký quỹ riêng mở tại ngân hàng thương mại. Ảnh minh hoạ: ST

Toàn bộ tiền ký quỹ phải gửi vào tài khoản riêng mở tại ngân hàng thương mại

Năm 2020, Quốc hội ban hành Luật Bảo vệ môi trường số 72/2020/QH14, trong đó, tại khoản 4, khoản 5 Điều 137 về “Ký quỹ bảo vệ môi trường (BVMT)” quy định tổ chức, cá nhân có hoạt động khai thác khoáng sản, chôn lấp chất thải thực hiện ký quỹ tại Quỹ BVMT Việt Nam hoặc quỹ BVMT cấp tỉnh, đồng thời giao Chính phủ quy định chi tiết điều này và mức ký quỹ, hình thức ký quỹ, nguyên tắc áp dụng lãi suất ký quỹ, hoàn trả ký quỹ BVMT.

Bộ Tài chính cho biết, ngày 10/1/2022, Chính phủ ban hành Nghị định số 08/2022/NĐ-CP về hướng dẫn một số điều của Luật BVMT năm 2020, trong đó quy định nội dung giao Bộ Tài chính hướng dẫn việc quản lý và sử dụng tiền ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản tại các quỹ BVMT và việc quản lý và sử dụng tiền ký quỹ cải tạo môi trường đối với bãi chôn lấp chất thải. Do đó, việc ban hành thông tư hướng dẫn các quy định tại Nghị định số 08/2022/NĐ-CP là có cơ sở pháp lý, đảm bảo tính đồng bộ của chính sách và phù hợp với thực tế. Theo đó, với 4 chương (15 Điều), Thông tư 57/2024/TT-BTC được Bộ Tài chính ban hành nhằm hướng dẫn việc quản lý, sử dụng tiền ký quỹ đối với hoạt động khai thác khoáng sản và hoạt động chôn lấp chất thải tại Quỹ BVMT được quy định tại Luật BVMT năm 2020 và Nghị định số 08/2022/NĐ-CP.

Về quản lý tiền ký quỹ, Thông tư quy định bên nhận ký quỹ phải gửi toàn bộ tiền ký quỹ vào tài khoản ký quỹ riêng mở tại ngân hàng thương mại. Tài khoản ký quỹ là tài khoản độc lập với các tài khoản khác tại ngân hàng thương mại của bên nhận ký quỹ và theo dõi chi tiết tiền ký quỹ và tiền lãi phát sinh từ tiền ký quỹ của từng dự án, tổ chức, cá nhân ký quỹ. Tiền ký quỹ và tiền lãi phát sinh từ ký quỹ được bên nhận ký quỹ gửi tại các ngân hàng thương mại có chất lượng tốt, hoạt động an toàn do Quỹ quyết định, tự chịu trách nhiệm, đảm bảo nguyên tắc bảo toàn vốn gốc, bù đắp chi phí trả lãi cho bên ký quỹ và chi phí quản lý đối với hoạt động nhận ký quỹ.

Về lãi suất tiền ký quỹ, thông tư quy định lãi suất tiền ký quỹ phải trả cho bên ký quỹ đối với hoạt động khai thác khoáng sản thực hiện theo quy định tại điểm d khoản 5 Điều 37 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP và các văn bản quy phạm pháp luật thay thế hoặc sửa đổi, bổ sung (nếu có). Trường hợp bên nhận ký quỹ áp dụng nhiều mức lãi suất cho vay cho nhiều đối tượng khác nhau thì mức lãi suất tiền ký quỹ bên nhận ký quỹ phải trả cho bên ký quỹ được tính bằng mức lãi suất cho vay bình quân số học của các mức lãi suất cho vay đó. Lãi suất tiền ký quỹ phải trả cho bên ký quỹ đối với hoạt động chôn lấp chất thải thực hiện theo quy định tại điểm e khoản 2 Điều 76 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP và các văn bản quy phạm pháp luật thay thế hoặc sửa đổi, bổ sung (nếu có).

Không được sử dụng tiền ký quỹ, tiền lãi phát sinh để cho vay và thực hiện mục đích khác

Về sử dụng tiền ký quỹ, bên nhận ký quỹ phải hoàn trả tiền ký quỹ và tiền lãi phát sinh từ tiền ký quỹ cho bên ký quỹ hoặc cơ quan có thẩm quyền liên quan theo quy định tại khoản 7, khoản 9 Điều 37 và khoản 5 Điều 76 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP, các văn bản thay thế hoặc sửa đổi, bổ sung Nghị định số 08/2022/NĐ-CP và quy chế nội bộ về việc quản lý và sử dụng tiền ký quỹ của bên nhận ký quỹ. Bên nhận ký quỹ không được sử dụng tiền ký quỹ và tiền lãi phát sinh từ tiền ký quỹ để cho vay và thực hiện mục đích khác ngoài quy định tại Thông tư. Thông tư cũng quy định về việc công khai việc quản lý và sử dụng tiền ký quỹ cho bên ký quỹ. Theo đó, định kỳ 6 tháng (trước ngày 31/7 của năm báo cáo và ngày 31/3 của năm sau năm báo cáo), bên nhận ký quỹ phải gửi thông báo số dư ký quỹ và tiền lãi ký quỹ phải trả cho bên ký quỹ tại thời điểm 30/6 và 31/12 của năm báo cáo và công khai trên trang thông tin điện tử hoặc tại trụ sở của bên nhận ký quỹ. Đối với báo cáo năm, bên nhận ký quỹ phải gửi kèm theo Báo cáo tài chính đã được kiểm toán. Bên cạnh đó, việc kiểm toán, kiểm tra, thanh tra việc quản lý và sử dụng tiền ký quỹ của bên nhận ký quỹ thực hiện theo quy định của pháp luật.

Về trách nhiệm của bên nhận ký quỹ, Thông tư nhấn mạnh, bên nhận ký quỹ chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc quản lý, sử dụng tiền ký quỹ; thực hiện chế độ báo cáo, công khai, kiểm toán, kiểm tra, thanh tra việc quản lý và sử dụng tiền ký quỹ theo đúng quy định tại Thông tư và các quy định pháp luật liên quan. Bên ký quỹ phải thực hiện đầy đủ trách nhiệm về nộp tiền ký quỹ đối với hoạt động khai thác khoáng sản, hoạt động chôn lấp chất thải theo quy định của pháp luật và các trách nhiệm về báo cáo công khai đối với các cơ quan có thẩm quyền quy định tại Thông tư.

Thông tư cũng quy định về trách nhiệm của Hội đồng quản lý Quỹ BVMT. Theo đó, ngoài trách nhiệm như ban hành quy chế nội bộ, lựa chọn ngân hàng thương mại có chất lượng tốt, hoạt động an toàn để gửi tiền ký quỹ, Thông tư cũng quy định hội đồng quản lý phải chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật về giám sát, kiểm tra cơ quan điều hành nghiệp vụ trong việc quản lý, sử dụng tiền ký quỹ, chế độ báo cáo, công khai, kiểm toán, kiểm tra, thanh tra theo đúng quy định tại Thông tư và các quy định pháp luật liên quan