Quản lý thuế cũng cần chuyển đổi số
![]() |
Luật sư Hà Huy Phong. |
Trong bối cảnh các dịch vụ TMĐT đang phát triển mạnh mẽ, số lượng người kinh doanh trên các nền tảng điện tử ngày càng nhiều với thu nhập ngày càng lớn, ông đánh giá như thế nào về vấn đề này?
TMĐT hay kinh doanh qua các nền tảng điện tử là một xu thế của thế giới, là vấn đề của thời đại mà chúng ta nên coi là một cơ hội rất tốt để tận dụng vào những nỗ lực phát triển kinh tế - xã hội. Đó không còn là câu chuyện của tương lai mà đã trở thành hơi thở của cuộc sống thường nhật. Đi liền với TMĐT là rất nhiều vấn đề khác liên quan đến hạ tầng của nền kinh tế trực tuyến như hệ thống về thanh toán không dùng tiền mặt, quản lý thuế, kiểm soát và bảo mật dữ liệu ….
Trong lĩnh vực TMĐT, Việt Nam không bị tụt hậu quá xa so với các nước tiên tiến trên thế giới về sự tham gia của thị trường, nhưng hệ thống quản lý đang tồn tại nhiều bất cập. TMĐT không chỉ là một kênh phân phối hàng hóa hữu hình, mà đã định hình thành một lĩnh vực kinh doanh mới với cách thức mới và sự tham gia của nhiều chủ thể mới, trong đó có các chủ thể là cá nhân kinh doanh bán thời gian. Có thể nói rằng, hạ tầng và hệ thống quản lý của chúng ta chưa theo kịp với sự phát triển của TMĐT. Hiện tại, chúng ta không có cơ chế và không thể thống kê được có bao nhiêu chủ thể tham gia vào các hoạt động TMĐT và chưa có cơ chế kiểm soát chất lượng, nguồn gốc của hàng hóa mua bán trên nền tảng điện tử. Cơ chế bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng trong TMĐT đang rất yếu và thiếu.
Như ông đã chia sẻ, hiện nay, hệ thống quản lý vẫn còn nhiều bất cập. Vậy trong công tác quản lý thuế với loại hình này, Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 (mới có hiệu lực từ tháng 7/2020) đã đủ để chống thất thu thuế và tạo nên một môi trường công bằng, minh bạch hay chưa?
Các chế tài xử phạt nghiêm khắc là cần thiết, nhưng điều quan trọng là nền kinh tế cần mang đến cho người nộp thuế những lợi ích thật sự nếu nộp thuế và những bất lợi nếu trốn thuế. Đó là những giải pháp lâu dài, căn cơ và có thể mang đến hiệu quả cao với hoạt động quản lý thuế. |
Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 cùng với Luật An ninh an mạng số 24/2018/QH14 là những công cụ mới và kịp thời để chống thất thu thuế nói riêng và quản lý thuế đối với các chủ thể kinh doanh trên mạng nói chung. Tuy nhiên, cá nhân tôi cho rằng, chỉ với hai đạo luật này thì chưa thể hình thành một cơ chế và giải pháp quản lý thuế một cách hiệu quả. Mặc dù không có những con số thống kê cụ thể nhưng chúng ta cũng dễ hình dung được rằng, thất thu thuế vẫn còn xảy ra nhiều thông qua việc so sánh tỷ lệ người kinh doanh trên mạng phải nộp thuế so với số lượng người kinh doanh trên mạng, cũng như so sánh số tiền thuế mà các tổ chức TMĐT như Facebook, Google, Netflix đã nộp cho cơ quan Thuế tại Việt Nam với doanh thu mà các đơn vị đó thực tế kiếm được tại Việt Nam.
Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 đã tạo hành lang và cơ sở pháp lý nhất định cho các hoạt động chống thất thu thuế có tính riêng lẻ, nhưng nó không tạo ra một nền tảng đủ hữu hiệu để quản lý thuế đối với mọi hoạt động kinh doanh trên mạng. Luật Quản lý thuế chưa đủ để xác định được người có nghĩa vụ nộp thuế, chưa xác định được các khoản thu, chi của người nộp thuế để từ đó xác định nghĩa vụ thuế. Dĩ nhiên là không có một đạo luật riêng lẻ nào có thể làm được việc đó, mà nó đòi hỏi cần có cả một hạ tầng kiến trúc, bao gồm các giải pháp về thanh toán, về đăng ký kinh doanh, về kiểm soát dòng tiền và các chế tài xử lý. Nói cách khác, để chống thất thu hiệu quả, cần cả những công cụ vật lý, công cụ chính sách và công cụ về pháp lý với các nỗ lực hợp tác quốc tế trong lĩnh vực quản lý thuế.
Thực tế chỉ ra rằng, người nộp thuế đang ngày càng có nhiều chiêu để trốn thuế, tránh sự quản lý của cơ quan Thuế. Theo ông, với những chiêu bài như sử dụng nhiều tài khoản ngân hàng, ẩn nội dung giao dịch để che giấu hoạt động kinh doanh hay chuyển sang giao dịch bằng tiền mặt... thì cơ quan Thuế phải quản lý như thế nào để tránh thất thu thuế?
Về cơ bản, khung khổ pháp lý liên quan đến loại hình này đã có khá đầy đủ và cập nhật với tình hình hiện tại nhưng trốn thuế, né thuế là hiện tượng không chỉ có riêng ở Việt Nam mà tồn tại ở bất kỳ nơi nào có sự hiện diện của các hoạt động thương mại và thu thuế. Cơ quan quản lý thuế ở Việt Nam cần những giải pháp có tính đồng bộ và nền tảng cả về mặt cơ sở vật chất, chính sách, pháp luật, chứ không riêng các hoạt động xác định nghĩa vụ thuế và thu thuế. Việt Nam vẫn đang là nước đi sau nên có thể học hỏi kinh nghiệm của các quốc gia đi trước, cũng như tăng cường các hoạt động hợp tác quốc tế về quản lý thuế.
Điều cốt lõi là cần xây dựng được một hệ thống thông tin thị trường và dữ liệu minh bạch, công khai, có tính liên thông và kết nối cao giữa các bộ phận cấu thành của nền kinh tế. Không có hoạt động nào trong nền kinh tế có thể diễn ra một cách riêng rẽ, do vậy không quá khó khăn để truy vết và phát hiện. Nhưng với hàng tỷ giao dịch diễn ra mỗi ngày thì sức người không đủ mà cần có sự tham gia của hệ thống kỹ thuật máy tính phức tạp. Nói cách khác, công tác quản lý thuế cũng cần được chuyển đổi số để thích ứng với những vấn đề mới mang tính thời đại.
Ông có khuyến cáo gì về việc tuân thủ pháp luật với những người đang thực hiện kinh doanh trên nền tảng TMĐT?
Cả nền kinh tế đang được chuyển đổi số rất nhanh và mọi hoạt động kinh doanh trên nền tảng điện tử luôn để lại dấu vết, nên không có hành vi trốn thuế nào có thể lẩn trốn mãi được. Bên cạnh đó, chế tài pháp luật ngày càng trở nên nặng hơn và hoạt động quản lý thuế ngày càng hữu hiệu hơn, do đó, việc trốn thuế thực chất sẽ mang lại những gánh nặng cho tương lai. Người nộp thuế cần nhận thức một cách đầy đủ và rõ ràng về những hậu quả mà mình có thể sẽ phải gánh chịu nếu cố tình trốn thuế. Trong mỗi tính toán về kinh doanh, người nộp thuế nên đưa cả phần thuế phải nộp vào để tính toán vào hiệu quả kinh doanh; không nên cố tìm mọi cách để trốn thuế.
Xin cảm ơn ông!
Tin liên quan

Quảng Trị: Làm chủ thương mại điện tử bằng trí tuệ nhân tạo
21:31 | 06/06/2025 Thương mại điện tử

2 giải pháp hóa đơn điện tử đối với hộ cá nhân kinh doanh
17:16 | 06/06/2025 Thuế

Hướng dẫn mới nhất về tem điện tử thuốc lá, rượu sản xuất tiêu thụ trong nước
17:22 | 06/06/2025 Chính sách thuế, hải quan

Bình Định số hoá 100% hộ kinh doanh, SME trước năm 2030
21:27 | 06/06/2025 Thương mại điện tử

Thương mại điện tử Việt Nam đối mặt “cuộc đua tiêu chuẩn toàn cầu”
09:47 | 06/06/2025 Thương mại điện tử

Yêu cầu thu hồi lô dung dịch thuốc nhỏ mắt, tai Ofleye Drops trên toàn quốc
09:30 | 06/06/2025 Tiêu dùng

Bài 3: Mỗi cú click - Một lần đánh cược lòng tin của người tiêu dùng
17:27 | 05/06/2025 Thương mại điện tử

Mở “mặt trận” chống hàng giả, bảo vệ người tiêu dùng trên truyền hình
14:39 | 05/06/2025 Tiêu dùng

Shopee miễn phí vận chuyển toàn sàn và tăng trợ lực cho doanh nghiệp Việt
07:52 | 05/06/2025 Nhịp sống thị trường

Truy thu thuế đối với 25.201 cá nhân, hộ kinh doanh thương mại điện tử
14:55 | 04/06/2025 Thương mại điện tử

OCOP Ninh Bình lên sàn thương mại điện tử: nhiều tiềm năng, lắm rào cản
13:38 | 04/06/2025 Thương mại điện tử

Tội phạm lập công ty “ma”, rửa tiền núp bóng thương mại điện tử
09:37 | 04/06/2025 Thương mại điện tử

Cảnh báo mối nguy rò rỉ dữ liệu từ thương mại điện tử
14:43 | 03/06/2025 Thương mại điện tử

Phát hiện sản phẩm Viên nang giảm cân Hồng Hạc Phục Linh có chứa chất cấm
10:59 | 03/06/2025 Tiêu dùng

Shopee tạo kênh tố cáo, tăng bảo vệ người tiêu dùng
10:52 | 03/06/2025 Thương mại điện tử

Bài 2: Bị tố “tiếp tay” cho hàng giả, hàng nhái, Shopee và TikTok lên tiếng
14:44 | 02/06/2025 Chống buôn lậu, gian lận thương mại
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

Lợi thế mới trên đường xuất khẩu: Không chỉ là chất lượng, mà còn là cách sản xuất

Những hình ảnh cất giấu lô thuốc lá lậu với thủ đoạn mới tinh vi

Quảng Trị: Làm chủ thương mại điện tử bằng trí tuệ nhân tạo

5 tháng đầu năm: Gỗ Việt khởi sắc trở lại

Bình Định số hoá 100% hộ kinh doanh, SME trước năm 2030

(INFOGRAPHICS): 5 tiêu chí xác định người nộp thuế “rủi ro cao” trong đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử
17:01 | 06/06/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Từ 1/7/2025: Số định danh cá nhân sẽ thay thế mã số thuế cá nhân
09:43 | 05/06/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Từ 1/6/2025, trốn thuế sẽ bị ngừng sử dụng hóa đơn điện tử
11:01 | 03/06/2025 Infographics

LONGFORM: Bỏ thuế khoán- Đảm bảo tính minh bạch và bình đẳng trong thực hiện nghĩa vụ thuế
14:02 | 26/05/2025 Megastory/Longform

(INFOGRAPHICS): Cơ chế thuế dành cho doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh theo Nghị quyết số 198/QH15
16:15 | 20/05/2025 Infographics

2 giải pháp hóa đơn điện tử đối với hộ cá nhân kinh doanh

Hải quan khu vực VI quyết liệt triển khai các nhiệm vụ công tác trọng tâm

"Điểm danh" nhiều doanh nghiệp nợ thuế lớn tại Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh

Có thể truy cứu trách nhiệm hình sự nếu thanh toán không minh bạch nhằm trốn thuế

Đà Nẵng thu thuế nội địa 5 tháng đạt trên 12.000 tỷ đồng

Hải quan khu vực II tăng thu ngân sách hơn 3.300 tỷ đồng nhờ đẩy mạnh tạo thuận lợi thương mại

HTCAA phối hợp với cơ quan thuế hỗ trợ hộ kinh doanh triển khai Nghị định 70/2025/NĐ-CP

Bất động sản Hải An lên hạng: Sức hút từ quy hoạch và hạ tầng

Phát huy vai trò báo chí trong bảo vệ thương hiệu doanh nghiệp

Hướng nghiệp sát với thực tế sẽ tạo nhiều cơ hội tìm kiếm công việc phù hợp

Động lực lớn cho các nhà đầu tư nhà ở xã hội

Thaifex 2025: Sữa Việt khẳng định vị thế ở sân chơi châu lục

Hướng dẫn mới nhất về tem điện tử thuốc lá, rượu sản xuất tiêu thụ trong nước

Có căn cứ rõ ràng để áp thuế đối với nước giải khát có đường

Sửa đổi quy định về thủ tục hải quan đối với hàng gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh

Hướng dẫn chính sách thuế TNDN đối với dự án đầu tư tại cụm công nghiệp

Tăng thuế thuốc lá là chính sách vì sức khoẻ và nền kinh tế

Chính sách thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản

Lợi thế mới trên đường xuất khẩu: Không chỉ là chất lượng, mà còn là cách sản xuất

5 tháng đầu năm: Gỗ Việt khởi sắc trở lại

Cà phê Việt lập kỷ lục xuất khẩu: cơ hội lớn trong áp lực nguồn cung tăng

Hợp tác SPS thực chất: cơ hội mới cho nông sản Việt vào Mỹ

Nam Phi kết luận sơ bộ vụ điều tra lẩn tránh thuế chống bán phá giá với lốp xe nhập từ Việt Nam

Xuất siêu tháng 5 đạt 4,67 tỷ USD, chính sách xuất khẩu tiếp tục được điều chỉnh theo thị trường

Cơ chế đặc thù trong phát triển nhà ở xã hội là rất cần thiết

Giá bán bất động sản nghỉ dưỡng không có biến động

Thông tin sát nhập tỉnh, thành tác động lên giá nhà ở

Phân khúc nhà phố thương mại đang đối mặt với thực tế khó khăn

Loạt giải pháp kiểm soát giá, ổn định thị trường bất động sản
