Quản lý hộ kinh doanh: Chờ lấp đầy khoảng trống pháp lý
Các hộ kinh doanh vẫn đang chờ cơ chế để quản lý hiệu quả, chặt chẽ hơn. Ảnh: ST |
Khoảng trống pháp lý
Nếu như cách đây chưa đến 1 tháng, câu chuyện gây nhiều tranh cãi về hộ kinh doanh là vấn đề đưa hay không đưa việc quản lý hộ kinh doanh vào Luật Doanh nghiệp (sửa đổi), thì nay, sau khi Quốc hội thông qua Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) với phương án bỏ hẳn một chương (chương VIIa) quy định về hộ kinh doanh để xây dựng một luật riêng, đã đặt ra vấn đề phải quản lý loại hình kinh doanh này như thế nào khi “khoảng trống” pháp lý vẫn còn.
Một chuyên gia với quan điểm ngay từ đầu là nên đưa hộ kinh doanh vào Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) đã tỏ ra khá “thất vọng” với quyết định của Quốc hội, nhưng theo ông, việc quản lý hộ kinh doanh về sau có thể xuống tầm Nghị định, với các điều khoản như trong chương đã bị nhấc ra khỏi Luật Doanh nghiệp (sửa đổi). Tuy nhiên, vị chuyên gia này vẫn bày tỏ, khi quy định không còn ở tầm Luật thì việc ứng xử với các hộ kinh doanh vẫn là “khoảng trống”, có thể gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của các hộ kinh doanh. Bởi hiện nay, việc xây dựng luật ở nước ta vẫn chưa nhanh, có thể các hộ kinh doanh sẽ phải đợi tới vài năm.
Theo thống kê của Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, cả nước hiện có trên 3,5 triệu hộ kinh doanh được cấp mã số thuế và có hơn 2 triệu hộ kinh doanh sản xuất nhỏ lẻ. Với khoảng trên 5,5 triệu hộ kinh doanh, ước tính tổng tài sản khoảng trên 655 nghìn tỷ đồng, tạo ra khoảng trên 2,2 triệu tỷ đồng doanh thu, nộp 12.362 tỷ đồng tiền thuế, giải quyết 7,945 triệu lao động. Với số lượng hàng triệu hộ kinh doanh, không thể phủ nhận tầm quan trọng của loại hình kinh doanh này đến việc tạo công ăn việc làm, cung cấp các dịch vụ cho nền kinh tế.
Quản lý trước khi có luật
Xét về hình thức và cơ cấu hoạt động, hộ kinh doanh không thể được coi như doanh nghiệp. Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho rằng, xét về bản chất, hộ kinh doanh là một loại hình kinh doanh nên quyền và nghĩa vụ của hộ kinh doanh cần phải được điều chỉnh bởi Luật, không thể quy định bằng Nghị định. Vì thế, việc đưa hộ kinh doanh vào dự thảo Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) là không phù hợp vì hộ kinh doanh không phải là doanh nghiệp nên không thuộc phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng của Luật Doanh nghiệp.
Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh cho hay, hộ kinh doanh không giống doanh nghiệp nên phải có phương thức quản lý khác, không thể bắt buộc hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình lên thành doanh nghiệp, nên phải có quy định cụ thể về sổ sách, kế toán, bảo hiểm…
Theo ông Thịnh, với việc xây dựng thành luật riêng thì phải có thời gian nghiên cứu lâu dài, nên trước mắt phải có các quy định quản lý phù hợp. Trong thời gian này, các cơ quan quản lý sẽ xem xét, cọ sát, thu thập thêm những góp ý, khảo sát về hộ kinh doanh để đưa ra những phương án, điều luật phù hợp. Nhưng ông Thịnh cũng lưu ý, trong công tác quản lý, các cơ quan liên quan cũng nên có những khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp khi đã có sự phát triển “vững” hơn.
Thực tế hiện nay, việc quản lý hộ kinh doanh vẫn chủ yếu theo một số quy định “khoán”, thu thuế khoán, sổ sách kế toán đơn giản, chưa thực hiện chế độ hóa đơn chứng từ, quản lý việc đóng bảo hiểm lỏng lẻo… Điều này dẫn tới tình trạng vi phạm về kinh doanh, thiếu nghĩa vụ về thuế, gây thất thoát cho ngân sách. Vì thế, cơ quan thuế khó kiểm soát về tình hình thu chi; các cơ quan liên quan cũng khó áp dụng các chính sách ưu đãi, hỗ trợ hoặc bảo đảm quyền lợi về pháp lý cho các hộ này.
Do đó, với các cơ quan quản lý, việc quản lý hộ kinh doanh vẫn đang theo các phương án cũ, với các biện pháp bổ sung thường là tăng cường và đi sâu hơn nữa để tạo hiệu quả tối đa. Như tại Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính), cơ quan này cho biết, năm 2020 sẽ tăng cường quản lý thuế đối với hộ gia đình, cá nhân nộp thuế theo phương thức khoán. Đảm bảo mức thuế khoán bình quân sát với thực tế, có tham khảo hội đồng tư vấn thuế xã, phường để tính đúng, tính đủ các khoản thu phát sinh theo quy định…
Nhưng theo các chuyên gia, việc khuyến khích các hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp cũng nên được lưu ý để giúp các hộ này tận dụng được nhiều cơ hội và ưu đãi hơn từ cơ quan quản lý, giúp khơi thông, phát huy nguồn lực, tiềm năng của các hộ kinh doanh. Như tại Hà Nội hiện nay, nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp mới về thủ tục hành chính, thuế, phí, đào tạo nhân lực, quản trị... đã được triển khai, nên lãnh đạo Thủ đô đã yêu cầu các cấp, ngành tiếp tục tập trung các giải pháp khuyến khích các hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, phấn đấu năm 2020 thành lập 30.000 doanh nghiệp.
Tin liên quan
Thanh tra đột xuất các trường hợp có đơn thư tố cáo trong quản lý tài sản công
09:40 | 11/04/2024 Tài chính
Quảng Ninh: Phát hiện hàng chục cơ sở kinh doanh vàng vi phạm
13:34 | 10/04/2024 An ninh XNK
13 công ty buôn bán xe mô tô, xe máy bị phạt 350 triệu đồng do vi phạm nhãn mác
16:14 | 09/04/2024 An ninh XNK
Dự kiến sẽ có khoảng 152 doanh nghiệp xuất khẩu gỗ ván ép phải chịu mức thuế chống bán phá giá cao hơn 4%
19:27 | 23/04/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Hoa Kỳ phối hợp cùng Việt Nam tổ chức Hội thảo khu vực về chống IUU
16:43 | 23/04/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
TPBank bất ngờ công bố kế hoạch chia cổ tức bằng tiền và cổ phiếu
16:34 | 23/04/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
MSB: Tăng vốn điều lệ lên 26.000 tỷ đồng, lãi 1.500 tỷ đồng trong quý 1
15:28 | 23/04/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Thêm 1 nhà máy đạt chứng nhận trung hòa carbon, Vinamilk đẩy mạnh “xanh hóa” sản xuất
09:36 | 23/04/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Động lực tăng trưởng từ chuỗi Tiêm Chủng Long Châu
10:14 | 22/04/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Doanh nghiệp thủy sản gặp vướng về kiểm tra chuyên ngành
18:37 | 21/04/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Techcombank thông qua mục tiêu lợi nhuận 27.100 tỷ đồng, tăng gấp đôi vốn điều lệ
16:16 | 20/04/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ chuyển đổi phát triển bền vững
10:06 | 20/04/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Địa ốc Đất Xanh dự kiến chào bán hơn 150 triệu cổ phiếu
21:30 | 19/04/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Cảng Chu Lai: Kết nối nông sản Việt ra thị trường thế giới
16:50 | 19/04/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Năm 2024, MB dự kiến đạt 30 triệu khách hàng, tổng tài sản vượt 1 triệu tỷ đồng
16:40 | 19/04/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Mảng xuất khẩu của “ông lớn” ngành sữa khởi sắc nhờ các thị trường chủ lực
14:24 | 19/04/2024 Doanh nghiệp - Doanh nhân
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Hợp tác xã chia sẻ kinh nghiệm tìm kiếm nguồn vốn cho sản xuất kinh doanh
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật thuế GTGT (sửa đổi)
WB: Kinh tế Việt Nam có tín hiệu phục hồi, GDP sẽ đạt 5,5% trong năm 2024
Dự kiến sẽ có khoảng 152 doanh nghiệp xuất khẩu gỗ ván ép phải chịu mức thuế chống bán phá giá cao hơn 4%
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu rà soát tình hình gia tăng nhập khẩu thép cán nóng
LONGFORM: Hệ sinh thái Tài chính số- Lấy dữ liệu làm tài nguyên, lấy giải pháp đột phá làm nền tảng
16:55 | 16/04/2024 Megastory/Longform
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Hải quan Khánh Hòa Nguyễn Văn Cường
22:04 | 05/04/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng
14:53 | 28/02/2024 Infographics