Phần lớn môi trường biển 4 tỉnh miền Trung đạt chuẩn bãi tắm, nuôi trồng thủy sản

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà (trái) ở Hội nghị. Ảnh: Hữu Thành (Tiền Phong)

Sáng 22-8, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) phối hợp với Viện Hàn lâm Khoa học và công nghệ, UBND tỉnh Quảng Bình tổ chức Hội nghị Báo cáo kết quả đánh giá hiện trạng môi trường biển 4 tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên – Huế.

Một số khu vực đặc biệt cần theo dõi thêm

Theo ông Hoàng Văn Thức, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường - Bộ TN-MT, sau thời gian thực hiện nhiệm vụ, đến nay việc điều tra, đánh giá mức độ, phạm vi ô nhiễm môi trường biển các tỉnh miền Trung đã được hoàn thành.

Theo kết quả, môi trường nước tầng mặt, trầm tích tương đối an toàn, một số khu vực đặc biệt cần theo dõi thêm.

GS.TS Mai Trọng Nhuận, Đại học Quốc gia Hà Nội đại diện nhóm chuyên gia nghiên cứu, trình bày kết quả đánh giá hiện trạng môi trường biển tại 4 tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên – Huế.

Theo GS Nhuận, để có kết quả ngày hôm nay, nhóm nghiên cứu đã thực hiện 6 phương pháp tiếp cận. Trong đó các nhà khoa học đã thực hiện quan trắc nước biển (tầng mặt, tầng giữa, tầng đáy) trầm tích, màng bám keo tụ, hệ sinh thái và sinh vật biển. Nhóm đã lấy mẫu tại 211 điểm.

Thông số quan trắc căn cứ quy chuẩn Việt Nam và các thông số đặc trưng của sự cố môi trường như Phenol, Cn, Fe…

“Kết quả quan trắc đánh giá hiện trạng, diễn biến và mức độ ô nhiễm của môi trường biển, hệ sinh thái và ven biển 4 tỉnh miền Trung cho thấy, các thông số đặc trưng môi trường biển, trầm tích biển ở phần lớn khu vực nằm trong giới hạn quy định quy chuẩn Việt Nam, đạt chuẩn với vùng bãi tắm, thể thao dưới nước nuôi trồng thủy sản và bảo tồn thủy sinh”, GS Mai Trọng Nhuận cho biết.

Một số khu vực có dòng xoáy cục bộ (Sơn Dương, phía Đông của Nhật Lệ, hòn Sơn Chà), khả năng phân tán các chất trong nước kém hơn, đồng thời khả năng tích lũy độc tố trong trầm tích cao hơn cần tiếp tục được theo dõi, giám sát chặt chẽ.

Cùng đó, với sự kiểm soát chặt chẽ các nguồn phát thải từ đất liền và do cơ chế làm sạch tự nhiên của môi trường, hàm lượng các chất ô nhiễm từ sự cố môi trường đang có xu hướng giảm theo thời gian.

Với hệ sinh thái rạn san hô, cỏ biển và nguồn lợi hải sản ở khu vực sau những tác động của sự cố môi trường bị suy thoái mạnh cả về đa dạng sinh học và quy mô, nay đã bắt đầu có sự hồi phục tích cực.

Với sự kiểm soát chặt chẽ các nguồn chất thải từ đất liền và do cơ chế làm sạch tự nhiên của môi trường biển, hàm lượng các chất ô nhiễm từ sự cố môi trường đang có xu hướng giảm theo thời gian.

Một số chất ô nhiễm trong hải sản đã giảm dần

Theo số liệu giám sát của Bộ Y tế, từ ngày 22-4 đến 8-8, kết quả kiểm nghiệm đánh giá mức độ an toàn của các mẫu hải sản lấy từ 4 tỉnh miền Trung cho thấy hàm lượng một số chất ô nhiễm trong hải sản đã giảm dần theo thời gian. Trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện giám sát hải sản đánh bắt tại các vùng biển an toàn đã được Bộ TNMT công bố.

Để tiếp tục theo dõi, đánh giá chất lượng môi trường và các hệ sinh thái ven bờ khu vực miền Trung và giám sát nguồn tác động từ các dự án, khu công nghiệp, cơ sở sản xuất…, Bộ TNMT sẽ triển khai đồng bộ các hoạt động quan trắc, giám sát trên biển, trên đất liền, đặc biệt giám sát chặt chẽ nguồn thải từ nhà máy Formosa, kết nối dữ liệu, xây dựng hệ thống thông tin, cơ sỡ dữ liệu, và các công nghệ hiện đại trong giám sát, cảnh báo ô nhiễm môi trường biển…

Hiện tượng cá chết hàng loạt tại 4 tỉnh miền Trung bắt đầu xuất hiện từ đầu tháng 4 vừa qua, khởi đầu gần khu công nghiệp Vũng Áng (Sơn Dương, Kỳ Anh, Hà Tĩnh), sau đó lan ra các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế.

Theo thống kê, có khoảng 115 tấn cá tự nhiên của 4 tỉnh đã dạt bờ, Quảng Bình nhiều nhất với 100 tấn, số chìm dưới đáy chưa thống kê được.

Theo đánh giá, phải mất nửa thế kỷ, hệ sinh thái tại các tỉnh miền Trung nói trên mới có thể phục hồi.
Sự cố đã khiến hơn 4 vạn lao động bị ảnh hưởng trực tiếp, 4.000 tàu thuyền phải nằm đắp chiếu rên bờ và gây thiệt hại nặng cho ngành du lịch khi đồng loạt 4 tỉnh miền trung tỉ lệ khách hủy tour lên tới 50%, công suất sử dụng phòng chỉ còn 40-50%, cá biệt tại Hà Tĩnh chỉ còn 10-20%.

Sau nhiều tháng đấu tranh khôn khéo, ngày 28-6 Việt Nam đã buộc Công ty TNHH Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh cúi đầu thừa nhận là nguyên nhân trực tiếp gây ra thảm họa cá chết, cam kết bồi thường 500 triệu USD đểkhắc phục hậu quả và cải tạo môi trường.