 |
| Bị cáo Hoàng Duy Tiến - kẻ cầm đầu đường dây buôn lậu |
“Phù phép” chứng thư giám định
Ngày 25/5, TAND TPHCM mở phiên tòa sơ thẩm xét xử bị cáo Hoàng Duy Tiến (sinh năm 1985, ngụ quận Bình Tân) cùng 25 đồng phạm trong vụ án buôn lậu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng. Phiên tòa dự kiến kéo dài đến ngày 31/5.
Theo cáo trạng công bố tại tòa, Hoàng Duy Tiến (nguyên là Cán bộ thuộc Đội 7, Phòng Cảnh sát Kinh tế Công an TPHCM) có quen biết với một số cá nhân là chủ cơ sở kinh doanh máy móc, thiết bị cũ (gọi tắt là chủ hàng) và biết nhóm người này có nhu cầu tìm người có khả năng nhập khẩu máy móc thiết bị cũ về tiêu thụ trong nước. Đồng thời, Tiến cũng am hiểu các quy định pháp luật về hải quan và nắm bắt được Quyết định số 18/2019/QĐ/TTg ngày 19/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ (Quyết định 18) cho phép nhập khẩu máy móc, thiết bị cũ phục vụ sản xuất của chính DN.
Do đó, Hoàng Duy Tiến đã thỏa thuận với các chủ hàng, thông qua các DN do Tiến thành lập, để nhập khẩu máy móc thiết bị đã qua sử dụng bằng hình thức kê khai gian dối là hàng nhập khẩu nhằm mục đích đưa vào sản xuất, sau đó Tiến sẽ giao hàng lại cho các chủ hàng. Chi phí các chủ hàng trả cho Tiến là 78 triệu đồng – 90 triệu đồng/container hàng tùy theo thời điểm. Trong đó Tiến sẽ lo toàn bộ chi phí đóng thuế, trả tiền vận chuyển hàng về kho, chi phí trả cho công ty giám định... Để thực hiện được hành vi buôn lậu của mình, Tiến đã thuê một số đối tượng giúp Tiến trong việc làm thành lập các công ty, làm hồ sơ nhập khẩu, làm thủ tục hải quan, giao dịch thanh toán chi phí cho các hoạt động liên quan...
Theo quy định về điều kiện nhập hàng theo Quyết định 18, hàng hóa nhập là thiết bị, máy móc cũ được sản xuất không quá 10 năm. Tuy nhiên các chủ hàng hầu hết nhập các máy móc, thiết bị cũ để sản xuất trên 10 năm để được giá rẻ hơn, về Việt Nam bán có lời hơn. Do vậy, Hoàng Duy Tiến chỉ đạo các nhân viên khi làm hồ sơ hải quan nhập các container hàng về Việt Nam chỉnh sửa năm sản xuất của hàng hóa trên hồ sơ đều dưới 10 năm, thành đủ điều kiện nhập. Đồng thời để giảm chi phí đóng thuế, Hoàng Duy Tiến chỉ đạo khai trị giá hàng nhập thấp hơn rất nhiều giá trị thật. Do quy định DN được mang hàng hóa máy móc thiết bị đã qua sử dụng về kho bảo quản chờ kết quả giám định đủ điều kiện mới cấp thủ tục thông quan, Hoàng Duy Tiến đã chỉ đạo nhân viên sau khi nhận hàng ở cảng vận chuyển giao cho các chủ hàng đã thuê Hoàng Duy Tiến nhập về tiêu thụ ngay mà không chờ giám định.
Song song đó, để hoàn thiện thủ tục nhập khẩu, Hoàng Duy Tiến đã thỏa thuận với Công ty Cổ phần Giám định Đại Minh Việt cấp chứng thư giám định khống cho các container hàng với giá là 2,8 - 3,2 triệu đồng/1 chứng thư tùy theo thời điểm.
 |
| Các bị cáo tại tòa |
Buôn lậu trót lọt 1.287 container máy móc, thiết bị cũ
Đến ngày 24/5/2021, Hoàng Duy Tiến cùng các nhân viên sử dụng pháp nhân của 3 công ty do Tiến lập ra (gồm các Công ty Đại Lợi, Hoàng Kim, Gia Cát Thành), đăng ký mở 7 tờ khai hải quan, làm thủ tục nhập khẩu trái phép một lượng lớn hàng hóa là máy móc, thiết bị cũ trong 7 container hàng, khai báo mục đích là sử dụng sản xuất, nhưng thực tế là nhập khẩu thuê cho một số đối tượng (các chủ hàng) tại Việt Nam. Phòng Cảnh sát Kinh tế - Công an TPHCM đã phối hợp với Chi cục Hải quan Cảng Sài Gòn khu vực I tổ chức dừng thủ tục thông quan hàng hóa các container hàng trên để kiểm tra, lập biên bản ghi nhận sự việc và tạm giữ toàn bộ hàng hóa, chuyển Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Thành phố thụ lý điều tra theo thẩm quyền.
Cáo trạng xác định đây là vụ án buôn lậu do Hoàng Duy Tiến và các đồng phạm cố ý thực hiện. Trong thời gian dài, Tiến và 25 đồng phạm đã thực hiện hành vi nhập lậu một số lượng đặc biệt lớn máy móc, thiết bị đã qua sử dụng từ nước ngoài về Việt Nam. Mặc dù biết rõ Quyết định số 18 của Thủ tướng Chính phủ quy định chặt chẽ về việc nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyển công nghệ đã qua sử dụng vào Việt Nam nhưng Hoàng Duy Tiến vẫn móc nối với các chủ hàng để nhập khẩu trái pháp luật các máy móc, thiết bị cũ tại Nhật Bản, Trung Quốc vào Việt Nam để kinh doanh mua bán, nhằm hưởng lợi bất chính.
Để thực hiện hành vi của mình, Hoàng Duy Tiến và các nhân viên của Tiến đã thực hiện việc thành lập 47 công ty, rồi trực tiếp sử dụng pháp nhân của 45 công ty để làm thủ tục nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng. Toàn bộ các hợp đồng ngoại thương, hóa đơn, chứng từ liên quan đến các lô hàng hóa đều được Tiến và đồng phạm điều chỉnh nội dung, làm giả, lập khống trở thành đủ điều kiện theo quy định của Quyết định 18 (chỉnh sửa năm sản xuất chỉ trong thời gian từ 2014 – 2015, mục đích nhập là phục vụ cho hoạt động sản xuất). Sau đó để hàng hóa đủ thủ tục thông quan theo Quyết định 18 thì Hoàng Duy Tiến đã móc nối với Công ty cổ phần Giám định Đại Minh Việt để lập các biên bản hiện trường giám định hàng hóa, cấp chứng thư có nội dung khống để cung cấp cho cơ quan Hải quan cho đủ thủ tục thông quan theo quy định.
Đối với các bị can là nhân viên Công ty Cổ phần Giám định Đại Minh Việt, mặc dù không thỏa thuận với Hoàng Duy Tiến về việc nhập khẩu hàng hóa máy móc, thiết bị cũ về Việt Nam để tiêu thụ nhưng các bị can là Giám đốc, Phó Giám đốc, Trưởng Phòng giám định, Giám định viên hoàn toàn biết rõ và buộc phải biết các quy định của Quyết định 18. Tuy nhiên các bị can đã bất chấp các quy định của pháp luật, lập khống các biên bản, cũng như cấp khống các chứng thư giám định, bỏ mặc hậu quả xảy ra để Hoàng Duy Tiến và nhân viên của Tiến hợp thức hóa hồ sơ thông quan hàng hóa trót lọt.
Đối với các bị can là chủ hàng của Hoàng Duy Tiến, do có nhu cầu mua bán các mặt hàng máy móc, thiết bị cũ để kiếm lời, các bị can đã móc nối, thỏa thuận với Tiến để nhờ Tiến nhập lậu hàng hóa về Việt Nam sau đó giao lại cho các bị can để kinh doanh mua bán kiếm lời, không có máy móc, thiết bị nào được nhập về để phục vụ sản xuất kinh doanh.
Cáo trạng xác định, Hoàng Duy Tiến là chủ mưu, từ khoảng tháng 9/2019 đến ngày 24/5/2021, Hoàng Duy Tiến đã sử dụng tư cách pháp nhân của 45 công ty, mở 1.153 bộ tờ khai hải quan, nhập lậu trót lọt về Việt Nam 1.287 container hàng, với tổng trị giá tài sản hàng hóa nhập lậu hơn 217 tỷ đồng. Hành vi của Hoàng Duy Tiến và các đồng phạm là đặc biệt nguy hiểm cho xã hội, đã xâm phạm đến trật tự quản lý kinh tế của Nhà nước nên cần xử lý nghiêm theo pháp luật hình sự.
Nguyễn Hiền
