NSND Lan Hương và nét đẹp lặng lẽ trong “giao mùa"

Nếu chủ quan, rất dễ đánh giá bộ phim “Giao mùa” tẻ nhạt hơn bộ phim “Sống chung với mẹ chồng” và bộ phim “Người phán xử”. So sánh như vậy hơi khiên cưỡng, vì cả “Sống chung với mẹ chồng” và “Người phán xử” đều dựa theo cốt truyện của nước ngoài, vốn đã có sẵn tình tiết và xung đột, chỉ cần dàn dựng khéo léo là cuốn hút người xem ngay. Còn bộ phim “Giao mùa” lại thuần Việt, tác giả Việt tìm kiếm sự giằng co giữa những người Hà Nội hoài niệm và những người Hà Nội hội nhập. Lớp trẻ nghĩ khác, lớp già lại nghĩ khác, có chút thở dài, có chút ngao ngán, có chút "cào xé" ngay trong mỗi gia đình.

Phim truyền hình nước ta có cái đặc thù về kinh phí sản xuất. Bộ phim ít tập thì ê-kip méo mặt, nên cứ phải tìm cách dông dài thêm. Bộ phim “Giao thời” đến 45 tập, cho tiết hơi loãng. Thế nhưng, đạo diễn Trần Hoài Sơn vốn đã có kinh nghiệm làm những bộ phim ăn khách như “Cổ cồn trắng” hoặc “Vệt nắng cuối trời”, nên nếu chịu khó xem, thì “Giao mùa” cũng có nhiều điều thú vị. Đặc biệt, những nhân vật lớn tuổi trong phim đã trình bày lối sống và cốt cách của những người Hà Nội gốc rất đáng suy ngẫm. Thể loại vai như vậy thì quá hợp với NSND Lan Hương, vì chị sinh ra và gắn bó cả đời với mảnh đất Thủ đô ngàn năm văn hiến.

Hoàn toàn đối lập với vai mẹ chồng cay nghiệt trong bộ phim “Sống chung với mẹ chồng”, vai bà Nga trong “Giao mùa” đúng chất của NSND Lan Hương. Ở ngoài đời, NSND Lan Hương cũng mang đến cho mọi người cái cảm giác tương tự: Hiền lành, nề nếp và nhẫn nại. Hình ảnh bà Nga trong bộ phim truyền hình “Giao mùa” khiến khán giả liên tưởng đến một hình ảnh mà NSND Lan Hương từng khá thành công trong bộ phim điện ảnh “Mùa ổi” của đạo diễn Đặng Nhật Minh. Cách nhau 20 năm, từ “Mùa ổi” đến “Giao mùa”, diễn viên Lan Hương chỉ thay đổi về mặt danh xưng NSƯT và NSND, còn dung mạo và phẩm chất dường như vẫn bảo toàn nguyên vẹn. Đó là cái tài và cái duyên của một nghệ sĩ biết chọn cách cống hiến lặng lẽ và khiêm nhường!

NSND Lan Hương thường được đồng nghiệp gọi là Hương Bông, để phân biệt với NSND Lan Hương từng đóng phim “Em bé Hà Nội”. Làng sân khấu Hà Nội có hai diễn viên Lan Hương, một Lan Hương ở Nhà hát kịch Việt Nam và một Lan Hương ở Nhà hát Tuổi trẻ. Hai nhan sắc chỉ giống nghệ danh, chứ không thể trộn lẫn, vì mỗi người một vẻ. Lan Hương ở Nhà hát Tuổi Trẻ thì nổi tiếng từ tấm bé, còn Lan Hương ở Nhà hát kịch Việt Nam thì đi từng bước trong nghề. Cuối cùng họ cũng thành NSND và cũng có sự nghiệp riêng.

Chỉ cần một “Em bé Hà Nội”, NSND Lan Hương có ngay chỗ đứng trong làng điện ảnh, còn NSND Lan Hương có biệt hiệu Hương Bông thì dọ dẫm với lòng yêu nghề. Nói cho sòng phẳng, NSND Lan Hương được đào tạo kịch nói, nên sử dụng luôn cái sở trường sân khấu của mình để đóng phim. Với điện ảnh, cần những biểu cảm tự nhiên mang tính khoảnh khắc, thì chưa hẳn công chúng hài lòng về NSND Lan Hương. Thế nhưng, với phim truyền hình chủ yếu lời thoại và lối diễn đôi khi cường điệu một chút, thì NSND Lan Hương chinh phục người xem dễ dàng. Trong bộ phim “Sống chung với mẹ chồng” cũng vậy, mà trong bộ phim “Giao mùa” cũng vậy, NSND Lan Hương khá nhuần nhuyễn và khá điêu luyện với chất “kịch” trên màn ảnh nhỏ!

Nhắc những vai diễn của NSND suốt hơn 30 năm gắn bó với Nhà hát kịch Việt Nam, may ra chỉ có khán giả ở Hà Nội mới có may mắn từng được thưởng thức. Tuy nhiên, nói đến mối tình keo sơn giữa NSND Lan Hương và Đỗ Kỷ thì hầu như giới hâm mộ cả nước đều biết đến. Phải thừa nhận, Lan Hương – Đỗ Kỷ là cặp đôi lý tưởng bậc nhất trong làng nghệ thuật. Họ học chung khoá đào tạo diễn viên, rồi cùng về Nhà hát kịch Việt Nam, rồi cưới nhau và làm vợ làm chồng đầm ấm đến hôm nay. Nghệ sĩ vốn bay bổng và lãng mạn, nghệ sĩ vốn chênh chao giữa danh vọng và cám dỗ, nếu có bất cứ sự xô lệch nào cũng rất đáng thông cảm. Vậy mà, Lan Hương với Đỗ Kỷ không có điều tiếng gì, không có rắc rối gì. Bản lĩnh ấy không phải mấy ai cũng có được. NSND Lan Hương chia sẻ bí quyết riêng tư: “Một người phụ nữ xinh đẹp chắc chắn có nhiều người thích, yêu, buông lời hoa mỹ sẽ không tránh khỏi sự xúc động. Nhưng cảm xúc này dừng lại ở đâu, nên nằm chỗ nào mình phải hiểu. Chồng tôi là một nghệ sĩ, hình thức cao to đẹp trai, tính tình nhẹ nhàng nhiều người yêu mến. Nhưng hai vợ chồng tôi luôn có sự tin tưởng không ai phải làm tổn thương người khác và mất thời gian với việc ghen tuông, bực bội. Vợ chồng tôi quen nhau từ khi rất trẻ, lấy nhau và cùng chung sống. Chúng tôi đã ở bên nhau 40 năm vì vậy hiểu nhau quá rõ, có những điều hầu như không phải nói nửa kia cũng biết mình nghĩ gì. Theo tôi, ai cũng đều cần được tôn trọng, chắc chắn chồng tôn trọng góc khuất của tôi và tôi cũng tôn trọng góc khuất của anh ấy!”.

Góc khuất thì góc khuất, miễn sao biết níu kéo và gìn giữ cho nhau trọn đời như Lan Hương và Đỗ Kỷ là đã đáng trân trọng. Dù là đồng môn, đồng nghiệp và đồng sàn, thì Lan Hương và Đỗ Kỷ vẫn là hai cá tính độc lập. Trên truyền hình, Lan Hương và Đỗ Kỷ chỉ đóng chung với nhau một bộ phim “Nếp nhà”. Mỗi người có một hướng đi riêng. Nếu so với vợ thì diễn viên Đỗ Kỷ ít được công chúng quan tâm hơn. Nhất là từ khi Đỗ Kỷ chuyển từ Nhà hát kịch Việt Nam sang công tác ở Cục Nghệ thuật biểu diễn thì số lượng vai diễn của anh càng thưa thớt hơn. Bù lại, NSND Lan Hương dù đã nhận sổ hưu nhưng vẫn tới lui hết phim trường nọ đến phim trường kia. Diễn viên Đỗ Kỷ không những không ganh tỵ mà còn tỏ ra mừng rỡ cho người vợ “gừng càng già càng cay”.

NSND Lan Hương bây giờ đã là bà nội của hai đứa trẻ kháu khỉnh. Từng làm dâu một gia đình có bốn thế hệ sống chung, nên NSND Lan Hương rất thấu hiểu và rất chiều chuộng con dâu. Dĩ nhiên, NSND Lan Hương làm mẹ chồng không hề giống nhân vật mà mình đã thể hiện trong bộ phim “Sống chung với mẹ chồng”. Phương pháp của NSND Lan Hương là tạo điều kiện cho con dâu thoải mái nhất, ăn uống ngủ nghỉ tuỳ thích, không ăn được món này thì có thể chọn món khác. Nghĩa là quan hệ mẹ chồng – nàng dâu của NSND Lan Hương ngoài đời theo mô-tip của bộ phim “Giao mùa” chứ không phải theo kịch bản của bộ phim “Sống chung với mẹ chồng”.

NSND Lan Hương năm nay 56 tuổi. NSND Lan Hương có nét đẹp của người Hà Nội thanh lịch. Nét đẹp ấy phô diễn trên phim truyền hình “Giao mùa” rất đắc dụng. Để thong dong trong cả sự nghiệp lẫn cuộc sống, NSND Lan Hương duy trì quan niệm rõ ràng: “Tôi vẫn nghĩ rằng, công việc kiếm tiền rất quan trọng nhưng người phụ nữ, cũng cần học cách làm vợ, làm mẹ vì theo tôi đây là nền tảng bền vững. Có một gia đình êm ấm và hạnh phúc bạn sẽ có động lực để làm việc lớn hơn rất nhiều. Cuộc sống con người rất dài, hôm nay ta trẻ có sức khoẻ, có thể làm được nhiều việc, mai kia lớn tuổi cần sự chia sẻ, chỗ dựa của những đứa con, những người bạn tri kỷ”.