Những ứng dụng công nghệ số trong hoạt động quản lý hải quan
![]() |
Giải pháp công nghệ dữ liệu lớn, phân tích dữ liệu, trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (ML) ngày càng được ứng dụng trong hoạt động hải quan và quản lý biên giới tạo thuận lợi thương mại qua biên giới. Ảnh: WCO |
Vai trò của ứng dụng công nghệ số trong hoạt động hải quan
Ứng dụng công nghệ số có vai trò quan trọng trong tiến trình hiện đại hóa hải quan, đơn giản hóa thủ tục, cắt giảm thời gian, chi phí cho doanh nghiệp, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước.
Ngoài ra, ứng dụng công nghệ số hóa nhằm phục vụ tốt hơn các bên liên quan và đóng góp vào sự phát triển kinh tế quốc gia, đặc biệt trong điều kiện phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử xuyên biên giới; các mối đe dọa liên quan đến hải quan và an ninh ngày càng tăng cũng như nhu cầu cấp thiết cần phải hỗ trợ phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19.
Hầu hết nỗ lực số hóa trong ngành Hải quan tập trung vào kiểm soát thông quan, xử lý tờ khai, đặc biệt là các chức năng như quản lý rủi ro, xác định trị giá hải quan, xác minh dữ liệu và thu nộp ngân sách.
Trong lĩnh vực hải quan có thể thấy những yếu tố mới sẽ tái thiết kế hoạt động hải quan trong tương lai như sự phát triển liên tục của thương mại điện tử, sự phát triển của Cơ chế một cửa quốc gia, chuỗi cung ứng toàn cầu ngày càng đa dạng, sự gia tăng buôn bán bất hợp pháp xuyên quốc gia, mối lo ngại leo thang để bảo vệ môi trường... Do đó vai trò của Hải quan trở nên quan trọng hơn bao giờ hết ở trong nước cũng như trên toàn cầu.
Xu hướng ứng dụng những công nghệ hiện đại trong lĩnh vực hải quan
Trước tiên phải kể đến Công nghệ chuỗi khối (Blockchain). Giải pháp công nghệ Blockchain đang được ứng dụng đa dạng trong quy trình hải quan từ thông quan hải quan đến hợp tác liên ngành, chứng nhận, quản lý danh tính, quản lý tuân thủ, thu ngân sách và kiểm tra sau thông quan.
Trong quá trình số hóa, các cơ quan Hải quan quan tâm tới ứng dụng công nghệ Blockchain trong quy trình hoạt động. Một số cơ quan Hải quan đã bắt đầu ứng dụng thí điểm Blockchain trong trao đổi chứng nhận xuất xứ và vận đơn điện tử.
Hải quan Hàn Quốc là một ví dụ điển hình về ứng dụng thí điểm công nghệ Blockchain trong thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu, thương mại điện tử và trao đổi thông tin xuyên biên giới. Các chương trình thí điểm này đã giúp nâng cao hiệu quả hoạt động chuyên môn nghiệp vụ, đồng thời có thể đưa ra các giải pháp cho phép sử dụng blockchain phổ biến trong hệ thống hải quan.
Giải pháp công nghệ tiếp theo đó là Internet vạn vật (IoT). Ứng dụng công nghệ này cho phép cơ quan Hải quan giám sát và theo dõi hành trình vận chuyển hàng hóa hiệu quả hơn. Cơ quan Hải quan có thể thu thập và phân tích dữ liệu từ các thiết bị cảm biến được lắp đặt trong phương tiện và container hàng hóa cũng như tại các điểm kiểm tra hải quan.
Bên cạnh đó, IoT cũng có thể hỗ trợ phân luồng giao thông phương tiện hiệu quả hơn trong khu vực kiểm soát hải quan, phát hiện gian lận và các vi phạm khác.
Công ty Nghiên cứu thị trường Statista (Đức) ước tính đến năm 2025 IoT sẽ được cài đặt trên hơn 30 tỷ thiết bị trên toàn thế giới. Điều này đòi hỏi các cơ quan Hải quan cần tăng cường hợp tác với một số bên liên quan như các hãng tàu, công ty giao nhận vận tải... đã ứng dụng IoT nhằm kịp thời nắm bắt các thông tin rủi ro, qua đó tập trung phân tích xác định và quản lý rủi ro trong chuỗi cung ứng.
Hiện nay, giải pháp công nghệ dữ liệu lớn, phân tích dữ liệu, trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (ML) ngày càng được ứng dụng trong hoạt động hải quan và quản lý biên giới tạo thuận lợi thương mại qua biên giới. Khi nhu cầu trao đổi hàng hóa qua biên giới và xuất nhập cảnh ngày càng gia tăng, tạo ra khối lượng lớn các dữ liệu, do đó ứng dụng các giải pháp công nghệ này giúp cơ quan Hải quan thu thập, phân tích và xử lý khối lượng lớn dữ liệu nhanh chóng, hiệu quả và chính xác hơn.
Theo khảo sát thường niên của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO), gần 45% cơ quan Hải quan sử dụng phân tích dữ liệu hoặc AI/ML hoặc cả hai. Có nhiều cơ quan Hải quan ứng dụng các công nghệ này vào xác định và quản lý rủi ro, nâng cao phân loại thuế suất và số thu ngân sách, chống gian lận và xác định DN ưu tiên.
Một giải pháp cần được đề cập đến đó là công nghệ sinh trắc học. Hiện nay, các Chính phủ và tổ chức trên toàn thế giới đang lựa chọn công nghệ sinh trắc học trong công tác chống gian lận danh tính và vi phạm an ninh, bảo mật dữ liệu, giảm chi phí và nâng cao kiến thức của người sử dụng. Sinh trắc học là một lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng trong lĩnh vực công nghệ thông tin, với nhận dạng dấu vân tay được kỳ vọng sẽ vẫn là hình thức công nghệ sinh trắc học chiếm ưu thế nhất. Cơ quan Hải quan đóng vai trò quan trọng trong ứng dụng hiệu quả công nghệ sinh trắc học và phối hợp với các cơ quan liên quan tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập cảnh.
Máy bay không người lái là một phần không thể thiếu trong chuỗi cung ứng thương mại quốc tế, giúp các cơ quan quản lý thực thi dễ dàng hơn nhờ sử dụng công nghệ, qua đó xây dựng khung pháp lý trong thưc thi nhiệm vụ. Các nghiên cứu chỉ ra rằng việc tích hợp máy bay không người lái trong môi trường thương mại có thể hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, việc tích hợp thành công và an toàn đòi hỏi tất cả các bên tham gia phải có sự chuẩn bị và tham gia vào quy trình này để đảm bảo chuỗi cung ứng có thể tận dụng đầy đủ lợi ích mà giải pháp này mang lại.
Một số cơ quan Hải quan đang ứng dụng máy bay không người lái trong kiểm tra và giám sát hải quan, đặc biệt trong giám sát hải quan tại các khu vực cảng và vùng ven biển. Điều này không chỉ nhằm mục tiêu chống buôn lậu ma túy mà còn hỗ trợ kiểm soát trên không.
Trong lĩnh vực hải quan, giải pháp công nghệ thực tế ảo, thực tế ảo tăng cường và thực tế ảo hỗn hợp cũng là một trong số các xu hướng mới, cho phép người sử dụng dự đoán thế giới thực trong môi trường ảo.
Trong thực tế ứng dụng các giải pháp thực tế ảo cho mục đích đào tạo hải quan đã được các Chính phủ và WCO triển khai thành công nhằm nâng cao hiệu quả của lực lượng kiểm tra viên trong việc xác định các mặt hàng cấm.
Một giải pháp công nghệ nữa đang thu hút sự quan tâm của các cơ quan Hải quan đó là công nghệ in 3D. Theo một số báo cáo, khoảng 1,4 triệu máy in 3D đã được sử dụng trên toàn cầu vào năm 2018, ước tính 8 triệu chiếc máy in sẽ được sử dụng vào năm 2027. Công nghệ in 3D được dự đoán có thể có tác động lớn đến hoạt động hải quan trong tương lai.
Bên cạnh đó, WCO đã nhấn mạnh ý nghĩa của ứng dụng công nghệ in 3D đối với xác định xuất xứ hàng hóa, trị giá hải quan, quyền sở hữu trí tuệ, an ninh và đặc biệt là thuế giá trị gia tăng.
Cùng chủ đề: Hải quan số
Tin liên quan

Lấy ý kiến về quản lý hải quan đối với hàng hóa XNK giao dịch qua thương mại điện tử
11:27 | 13/02/2025 Chính sách và Cuộc sống

Tuổi trẻ Hải quan trước yêu cầu Hải quan số
15:06 | 31/01/2025 Hải quan

Hải quan Hải Phòng chú trọng công tác giám sát, quản lý hải quan
09:52 | 29/12/2024 Hải quan

Ukraine không chấp nhận đứng ngoài đàm phán song phương Nga-Mỹ
10:40 | 14/02/2025 Nhìn ra thế giới

Ông Trump đề nghị áp dụng thuế quan "có đi có lại" với các đối tác thương mại
10:39 | 14/02/2025 Nhìn ra thế giới

Thị trường xe điện, xe hybrid tại Việt Nam dự kiến tăng 25-30%
10:19 | 13/02/2025 Nhìn ra thế giới

Các cường quốc châu Âu khẳng định phải tham gia đàm phán về Ukraine
10:19 | 13/02/2025 Nhìn ra thế giới

Canada tìm cách thương lượng với Mỹ về thuế quan
10:19 | 13/02/2025 Nhìn ra thế giới

61 quốc gia thông qua tuyên bố chung về nhu cầu trí tuệ nhân tạo
11:51 | 12/02/2025 Nhìn ra thế giới

Liên minh châu Âu ra mắt sáng kiến InvesAI với nguồn vốn hơn 206 tỷ USD
11:48 | 12/02/2025 Nhìn ra thế giới

Trung Quốc và Anh hướng tới khôi phục đối thoại chiến lược
14:27 | 11/02/2025 Nhìn ra thế giới

Tổng thống Mỹ chính thức áp thuế 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu
10:13 | 11/02/2025 Nhìn ra thế giới

Tổng thống Mỹ chuẩn bị công bố mức thuế 25% với thép và nhôm
10:54 | 10/02/2025 Nhìn ra thế giới

Điện Kremlin và Nhà Trắng chưa xác nhận cuộc điện đàm giữa lãnh đạo Nga-Mỹ
10:54 | 10/02/2025 Nhìn ra thế giới

Nga, Mỹ gấp rút chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh Putin-Trump
09:59 | 07/02/2025 Nhìn ra thế giới

IMF đánh giá thận trọng về các biện pháp thuế quan của Mỹ
09:59 | 07/02/2025 Nhìn ra thế giới
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

Phát triển thị trường chứng khoán ổn định, an toàn, lành mạnh, hiệu quả, bền vững

TCIT đồng hành cùng hãng tàu MSC trong chiến lược kết nối vận tải quốc tế toàn cầu

Nhiều sự kiện đặc sắc tại Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025

“Ford SUV Tech Show”- Sự kiện trưng bày và lái thử xe quy mô lớn của Ford

Lần đầu tiên diễn ra chương trình nghệ thuật vì khí hậu tại Việt Nam

(Infographics) Tổng thu từ xuất nhập khẩu các tỉnh, thành vùng Tây Nguyên
10:50 | 15/12/2024 Hải quan

(INFOGRAPHICS) Kim ngạch hơn 67 tỷ USD, Hàn Quốc là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam
11:29 | 04/12/2024 Infographics

(INFOGRAPHICS): Tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp tham gia chương trình tự nguyện tuân thủ
16:30 | 06/12/2024 Infographics

(INFOGRAPHICS) Tổng thu từ XNK các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ
16:33 | 06/12/2024 Xuất nhập khẩu

(INFOGRAPHICS) 66 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu tháng 11
14:29 | 12/12/2024 Infographics

Lần đầu tiên diễn ra chương trình nghệ thuật vì khí hậu tại Việt Nam

Hà Nội Metro hợp tác với Xanh SM, VinBus, FGF và V-Green phát triển mạng lưới giao thông xanh

Bế mạc Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội "chốt" năm 2025 tăng trưởng trên 8%

Quốc hội thông qua một số cơ chế đặc thù đầu tư xây dựng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận

Quốc hội phê chuẩn bổ nhiệm thêm 2 Phó Chủ tịch Quốc hội, 2 Phó Thủ tướng, 4 Bộ trưởng

Trình Quốc hội phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024-2026 của VEC

Hải quan Bắc Ninh chủ động hỗ trợ doanh nghiệp

Hải quan Bắc Ninh lắng nghe, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp

Hải quan chủ động các nhiệm vụ trọng tâm sau Tết Nguyên đán

Hải quan Quảng Trị triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp

Tháng đầu năm, Hải quan Hải Phòng thu ngân sách tăng gần 1.000 tỷ đồng

Hải quan Hải Phòng đề ra 15 nhiệm vụ để hoàn thành tốt nhiệm vụ thu 72.000 tỷ đồng

Hải quan Nghệ An phối hợp triệt phá đường dây xuyên quốc gia, thu giữ 30 kg ma túy đá

Bị phạt 90 triệu đồng vì kinh doanh gạch men nhập lậu

Hải quan các nước hợp lực thu giữ 20.000 động vật hoang dã có nguy cơ tuyệt chủng

Lạng Sơn: Ngăn chặn gần 2,7 tấn xúc xích không rõ nguồn gốc

Cao Bằng: Phát hiện gần 3 tấn lá thuốc lá không rõ nguồn gốc

Hải quan An Giang chuyển cơ quan Công an điều tra nhiều vụ gian lận thuế

TCIT đồng hành cùng hãng tàu MSC trong chiến lược kết nối vận tải quốc tế toàn cầu

Ra mắt Mì ly Curry House CoCo Ichibanya – Hương vị ramen cà ri Nhật chính gốc

Vedan Việt Nam nhận bằng tri ân của Trung ương hội nạn nhân chất độc da cam/Dioxin

Gỡ khó, nâng cao năng lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp ngành dược

Vinh danh thương hiệu Bất động sản dẫn đầu năm 2024-2025

Cảng Quốc tế Tân cảng Cái Mép: Điểm đến tin cậy của Liên minh Premier tại khu vực Cái Mép – Thị Vải

Gỡ khó, nâng cao năng lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp ngành dược

Đề xuất tiếp tục mức thu lệ phí trước bạ 0% đối với ô tô điện chạy pin

Quản lý thị trường trước áp lực lớn với thuốc lá lậu khi tăng thuế thuốc lá

Triển khai thu thuế đối với hàng nhập khẩu trị giá thấp gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh

Những điểm mới trong quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết

Phân loại mặt hàng nhãn nhựa tự dính đã in thông tin

“Ford SUV Tech Show”- Sự kiện trưng bày và lái thử xe quy mô lớn của Ford

Hành trình Toyota- Hành trình triệu nụ cười

New Peugeot 2008: Thêm lựa chọn cho phân khúc SUV đô thị

Đón "bão" thuế quan, xe ôtô Hàn, Nhật còn "làm mưa làm gió" tại Mỹ?

Tháng 1, doanh số của Hyundai đạt 3.074 xe
