Ngăn chặn gian lận C/O khi thực hiện CPTPP

Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Quang Hùng.

Phát hiện 17.000 vụ vi phạm

Tính đến thời điểm hiện nay, toàn bộ việc khai thủ tục hải quan và nộp thuế trong lĩnh vực Hải quan đã được thực hiện 99% bằng điện tử mọi lúc mọi nơi. Đặc biệt, từ tháng 10/2018, toàn bộ hồ sơ hải quan cũng đã hoàn toàn được nộp bằng hồ sơ điện tử, góp phần giảm thời gian thông quan, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho các DN tham gia XNK.

Thời gian qua, ngành Hải quan đã tích cực chống thất thu bằng các giải pháp cụ thể như áp dụng các chính sách thu thập thông tin qua các kênh hợp tác quốc tế Hải quan cũng như phối hợp với các bộ, ngành đưa ra các nhóm hàng có độ rủi ro thất thu về trị giá, mã số, thuế suất cao, từ đó chỉ đạo thống nhất trong toàn Ngành để nâng cao kiểm tra, kiểm soát về trị giá và thuế suất để áp dụng các mức thuế quan theo đúng các Hiệp định mà Việt Nam đã ký kết. Ở đây có những đơn hàng, những DN, cơ quan Hải quan kiểm tra phát hiện truy thu hàng trăm tỷ đồng.

Thống kê cho thấy, trong năm 2018, lực lượng Hải quan đã điều tra phát hiện được gần 17.000 vụ vi phạm pháp luật hải quan thông qua các biện pháp thanh tra, kiểm tra, điều tra, thu về được trên 3.000 tỷ đồng, trị giá hàng tịch thu trên 2.000 tỷ đồng. Đáng chú ý là năm 2018 số vụ án do cơ quan Hải quan các cấp theo thẩm quyền khởi tố đã tăng về quy mô, về số lượng cũng như đối tượng vi phạm, thu về cho NSNN, góp phần làm lành mạnh môi trường kinh doanh, thu hút dầu tư nước ngoài, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm; phối hợp với các cơ quan tố tụng như Bộ Công an, Viện Kiểm sát tối cao để kịp thời truy tố xử lý các đối tượng vi phạm.

Cũng trong năm 2018, Tổng cục Hải quan đã lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp đối với các cục hải quan tỉnh, thành phố cũng như các chi cục, địa bàn trọng điểm tăng cường kiểm tra kiểm soát đối với hàng cấm NK, XK và phát hiện nhiều vụ vi phạm với các đối tượng manh động, dùng nhiều thủ đoạn để cất giấu hàng cấm. Thông qua thông tin tình báo và hệ thống soi chiếu, lần đầu tiên cơ quan Hải quan phát hiện ra loại ma túy mới nhập lậu vào VN, hàng trăm kilogram phế liệu phế thải, vũ khí qua đường hàng không và ma túy tổng hợp đi qua các cửa khẩu đường bộ, phát hiện ra các vụ vi phạm số lượng lớn góp phần đảm bảo an ninh, an toàn, lợi ích quốc gia.

Đặc biệt, năm vừa qua, theo quy định của pháp luật, chỉ đạo của Bộ Tài chính và có những lúc là chỉ đạo trực tiếp của Thủ tướng Chính phủ, Tổng cục Hải quan đã chủ động mạnh dạn sử dụng thẩm quyền theo pháp luật để tiến hành kiểm tra ngay tại cửa khẩu; phát hiện, khởi tố hàng chục vụ vi phạm với các đối tượng NK rác thải phế liệu quốc tế vào Việt Nam, gần như chặn đứng rác thải thẩm lậu vào nội địa.

Bên cạnh đó, ngành Hải quan cũng cùng với các bộ, ngành xử lý số container tồn đọng ở các cảng, khoảng 20.000 container, góp phần vừa bảo vệ sức khỏe cộng đồng, vừa chống thất thu NSNN không phải qua thuế mà thông qua “giảm tải” chi NSNN cho việc xử lý rác nếu thẩm lậu thành công, trà trộn vào rác thải công nghiệp và sinh hoạt.

Trao đổi thông tin xuyên quốc gia để chống gian lận thuế

Năm 2019, Hiệp định CPTPP chính thức được thực hiện là một thách thức đối với việc thực hiện nhiệm vụ của cơ quan Hải quan, nhất là trong xác định xuất xứ hàng hóa, tiêu chuẩn hàng hóa để được hưởng ưu đãi thuế quan. Đề ứng phó, với vai trò là cơ quan thường trực của Ủy ban Tạo thuận lợi thương mại quốc gia Việt Nam, Tổng cục Hải quan đã chủ động báo cáo Bộ Tài chính, phối hợp với các bộ, ngành để xây dựng phương án kiểm soát chặt chẽ tránh để các DN lợi dụng đưa hàng thành phẩm không phải do Việt Nam sản xuất vào Việt Nam để tráo, lấy C/O Việt Nam xuất sang nước khác dẫn đến nguy cơ Việt Nam bị trừng phạt.

Tổng cục Hải quan cũng đã xây dựng chương trình kiểm soát tự động, tham mưu cho Bộ Tài chính và Chính phủ ký và nâng cấp một số Hiệp định hợp tác hải quan cấp Chính phủ với các nước có kim ngạch XNK với Việt Nam lớn như Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Trung Quốc,…theo đó điều tra, trao đổi các thông tin vi phạm, các chứng cứ để phòng ngừa đấu tranh và xử lý các đối tượng vi phạm mang tầm cỡ xuyên quốc gia. Hiện nay, với biện pháp này, cơ quan Hải quan đã thu thập đủ thông tin tài liệu và ngay trong quý 1/2019 sẽ tiến hành đấu tranh, truy thu dự kiến hàng nghìn tỷ đồng gian lận về thuế do làm giả hóa đơn.

Năm 2019, thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài chính, ngành Hải quan xác định tiếp tục phát huy kết quả, chủ động, sáng tạo; nỗ lực phấn đấu để tiếp tục cải cách hành chính, chống buôn lậu, gian lận thương mại, chống thất thu, phấn đấu thu vượt 5% chỉ tiêu pháp lệnh (316.000 tỷ đồng).