Lãi suất vay vốn đã phù hợp?

Lãi suất cho vay hiện đã khá hợp lý với khả năng của DN. Ảnh: ST.

Doanh nghiệp hài lòng

Theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), mặt bằng lãi suất cho vay VND phổ biến ở mức 6-9%/năm đối với ngắn hạn; 9-11%/năm đối với trung và dài hạn; lãi suất cho vay USD phổ biến ở mức 2,8-6%/năm, trong đó lãi suất cho vay ngắn hạn phổ biến ở mức 2,8-4,7%/năm, lãi suất cho vay trung, dài hạn ở mức 4,5-6%/năm.

Dự báo trong năm 2019, mặt bằng lãi suất sẽ được duy trì bằng năm 2018 nhưng có thể tăng do chịu tác động của nhiều yếu tố, nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan như tình hình lạm phát, tỷ giá và nợ xấu. Tuy nhiên, nhờ vào những kỳ vọng về việc tiếp tục tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận, đa số ngân hàng đều cho rằng, mặt bằng lãi suất tiền gửi- cho vay tiếp tục duy trì xu hướng ổn định trong năm 2019. Vì vậy, các DN đánh giá, mức lãi suất hiện nay là khá hợp lý với năng lực tài chính, giúp các DN tăng khả năng tiếp cận vốn nhưng không làm tăng chi phí kinh doanh.

Theo bà Lê Thị Mai, Giám đốc Công ty Cổ phần Tuấn Minh, 60% dòng vốn của DN là đi vay ngân hàng. Hiện DN đang được ngân hàng cho vay bằng USD với lãi suất từ 4-5%/năm, vay vốn dựa trên báo cáo tài chính, báo cáo thuế, giá trị hợp đồng nên DN không cần phải có tài sản thế chấp. Vì thế, bà Mai cho biết, DN rất hài lòng với mức lãi suất và hình thức vay vốn hiện nay, tuy nhiên, phải là những DN hoạt động lâu năm thì mới được hưởng những ưu đãi này.

Có thể nói, những điều trên có được là nhờ nỗ lực rất lớn từ Chính phủ và ngành Ngân hàng. Đầu tháng 4 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 09/CT-TTg về các giải pháp tập trung tháo gỡ cho sản xuất kinh doanh, bảo đảm mục tiêu tăng trưởng 6 tháng và cả năm 2019; trong đó yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thực hiện các biện pháp đảm bảo tăng trưởng tín dụng theo kế hoạch đề ra, đáp ứng nhu cầu vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh; tập trung tăng trưởng tín dụng cho các lĩnh vực ưu tiên; kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro. Trước đó, Chính phủ và NHNN cũng đã có nhiều chỉ đạo các ngân hàng rà soát, tạo các gói hỗ trợ lãi suất cần thiết cho DN.

Doanh nghiệp cần phát triển các nguồn vốn khác

Mặc dù vậy, để tiếp cận được những mức lãi suất hợp lý nêu trên, không phải DN nào cũng làm được, nhất là đối với DN nhỏ và vừa, DN mới thành lập. Có chuyên gia đã cho rằng, tiếp cận tín dụng và mức lãi suất phụ thuộc nhiều vào bản thân DN và sự đánh giá của ngân hàng, không phải DN nào cũng như nhau. Tuy nhiên, với không ít DN, để phục vụ nhu cầu sản xuất kinh doanh, họ chỉ cần nguồn vốn là đủ.

Chia sẻ về nhu cầu vốn của DN, ông Lê Xuân Tưởng, Giám đốc Công ty Cổ phần Thiết bị và hóa chất Thăng Long cho rằng, 80% DN phá sản do thiếu vốn, khi thiếu vốn thì lãi suất không phải vấn đề lớn nhất. Thậm chí, vị này còn cho biết, thời gian đầu Công ty phải vay ngoài 500 triệu đồng, trả lãi lên tới hàng trăm triệu chỉ để có vốn sản xuất. Đồng quan điểm, theo bà Đinh Vân Trang, Phó giám đốc Công ty TNHH Đầu tư và Thương mại Khang Nguyên, lãi suất không phải là mối quan tâm đầu tiên của DN khi tiếp cận với nguồn vốn. Đối với DN, việc đáp ứng được các điều khoản khác của khách hàng quan trọng hơn nhiều so với tiếp cận chi phí. Để đáp ứng được yêu cầu kinh doanh, nhiều DN sẽ chấp nhận tiếp cận nguồn vốn cao hơn.

Điều này cho thấy, nguồn vốn tín dụng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN. Tuy nhiên, vấn đề “nan giải” của nước ta hiện nay là nguồn vốn còn dựa quá nhiều vào ngân hàng, “đè nặng” lên vai hệ thống ngân hàng, trong khi đáng lẽ nguồn vốn trung và dài hạn phải được hỗ trợ bằng các hình thức khác như trái phiếu DN, chứng khoán… Do đó, lãi suất cho vay hiện chỉ có thể được hỗ trợ ổn định, còn để giảm xuống theo mong muốn của DN thì không phải dễ, bởi ngoài việc cho vay, các ngân hàng cũng phải đảm bảo an toàn cho hoạt động. Vì thế, các DN cần cố gắng phát triển thêm các nguồn vốn khác cũng như có nhiều sự chuẩn bị, nhằm tăng tính chủ động trước những biến động khó lường của nền kinh tế nói chung và thị trường tiền tệ nói riêng.