Kiên quyết điều chỉnh vốn đầu tư công nếu không giải ngân hiệu quả

	WB: Xem xét hỗ trợ tổng cầu thông qua đẩy nhanh giải ngân đầu tư công
	Gỡ vướng trong phân bổ vốn thực hiện nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư
	Đốc thúc phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công

Còn tồn tại một số hạn chế

Theo báo cáo từ Bộ Tài chính, ước đến 31/3/2023, còn 27/49 bộ, cơ quan trung ương và 46/63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chưa phân bổ hết kế hoạch vốn đã được Thủ tướng Chính phủ giao; ước thanh toán từ đầu năm đến hết tháng 3 mới đạt 9,69% kế hoạch.

Bộ Tài chính cho rằng, qua quá trình kiểm tra, nhận xét phân bổ kế hoạch vốn theo quy định cho thấy công tác phân bổ kế hoạch vốn năm 2023 vẫn còn tồn tại một số hạn chế.

Chẳng hạn như một số bộ, cơ quan trung ương, địa phương chưa phân bổ hết số kế hoạch vốn được giao, phân bổ cho dự án khởi công mới chưa có quyết định đầu tư, phân bổ kế hoạch vốn chuẩn bị đầu tư cho dự án không được giao vốn cho nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư trong kế hoạch đầu tư công trung hạn. Vì thế, Bộ Tài chính đã có văn bản gửi đến từng bộ, cơ quan trung ương và địa phương đề nghị hoàn thiện lại phương án phân bố theo quy định.

Ngày 23/3/2023, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành Chỉ thị số 08/CT-TTg về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đẩy mạnh phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công, 3 Chương trình mục tiêu quốc gia năm 2023, thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Ảnh minh họa: Một công trình sử dụng vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước thuộc xã Đông Sơn, huyện Chương Mỹ, Hà Nội. Ảnh: Thuỳ Linh

Cần rà soát tỷ lệ giải ngân từng dự án để đánh giá lại tiến độ

Để thực hiện nghiêm túc Chỉ thị trên, Bộ Tài chính đề nghị các bộ, cơ quan trung ương và địa phương khẩn trương triển khai các giải pháp để đẩy nhanh công tác hoàn thiện thủ tục đầu tư, phê duyệt dự án đầu tư để phân bổ chi tiết toàn bộ kế hoạch đầu tư vốn NSNN năm 2023 đã được Thủ tướng Chính phủ giao theo đúng quy định.

Theo đó, các cơ quan này cần nhập đủ, kịp thời kế hoạch vốn của từng dự án trên Hệ thống Thông tin quản lý ngân sách và kho bạc (Tabmis) đối với số phân bổ chi tiết đủ điều kiện thanh toán theo quy định.

Bộ Tài chính cũng yêu cầu các đơn vị liên quan kiểm tra, giám sát, đôn đốc các chủ đầu tư, ban quản lý dự án thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn của các dự án ngay từ những tháng đầu năm; kịp thời, chủ động tháo gỡ ngay các vướng mắc, khó khăn trong tổ chức thi công và giải ngân của từng dự án, đồng thời ngay khi nhận được kế hoạch vốn được cấp có thẩm quyền giao (điều chỉnh, bổ sung nếu có) thì phải gửi ngay đến Kho bạc Nhà nước để có cơ sở kiểm soát, thanh toán theo quy định.

Trường hợp cần tăng mức tạm ứng vốn để đáp ứng nhu cầu cung ứng vật tư, vật liệu, các chủ đầu tư, ban quản lý dự án báo cáo người quyết định đầu tư để xem xét, quyết định theo thẩm quyền phù hợp với quy định về nguyên tắc tạm ứng vốn, bảo lãnh tạm ứng, mức vốn tạm ứng và thu hồi vốn tạm ứng quy định tại Nghị định số 99/2021/NĐ-CP ngày 11/11/2021 của Chính phủ về quản lý, thanh toán, quyết toán dự án sử dụng vốn đầu tư công và chịu trách nhiệm về việc sử dụng vốn tạm ứng đúng mục đích, có hiệu quả.

Các chủ đầu tư, ban quản lý dự án phải phối hợp với nhà thầu để hoàn thiện hồ sơ tạm ứng, thanh toán gửi Kho bạc Nhà nước kiểm soát chi ngay sau khi đủ điều kiện tạm ứng vốn hoặc có khối lượng hoàn thành. Đối với các dự án ODA và vay ưu đãi nước ngoài, các đơn vị khẩn trương gửi hồ sơ rút vốn tới Bộ Tài chính (Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại) để thực hiện giải ngân theo quy định đối với các khối lượng đã được kiểm soát chi, không để tồn đọng, đặc biệt là các khoản hoàn chứng từ tài khoản đặc biệt.

Bộ Tài chính cũng đề nghị đẩy nhanh tiến độ thi công, chủ động điều phối, giám sát chặt chẽ công tác thực hiện dự án của các bên liên quan (tư vấn, nhà thầu) theo các nguồn vốn (vay, viện trợ đồng tài trợ, đối ứng), đảm bảo việc thực hiện thông suốt, kịp thời phát hiện các vướng mắc để xử lý hoặc báo cáo cơ quan chủ quản xử lý theo thẩm quyền, xin ý kiến “không phản đối” của Nhà tài trợ, đặc biệt là các tranh chấp hợp đồng (nếu có) để có khối lượng hoàn thành; chủ động báo cáo cơ quan chủ quản và bộ, ngành liên quan về các vướng mắc phát sinh trong từng khâu thực hiện dự án để có biện pháp xử lý kịp thời.

Các đơn vị này cần tăng cường việc thanh toán theo hình thức trực tuyến trên trang thông tin dịch vụ công của Kho bạc Nhà nước nhằm tăng tính chủ động, tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại.

Đẩy mạnh thanh toán nhanh qua cổng dịch vụ công trực tuyến

Đối với cơ quan kiểm soát thanh toán vốn đầu tư, Bộ Tài chính đề nghị đẩy mạnh việc thanh toán nhanh qua cổng dịch vụ công trực tuyến, giảm thời gian giải ngân vốn cho đơn vị thụ hưởng, đáp ứng kịp thời nhu cầu chi tiêu của đơn vị.

Thực hiện nghiêm túc nguyên tắc “thanh toán trước, kiểm soát sau” cho từng lần giải ngân cho đến khi giá trị giải ngân đạt 80% giá trị hợp đồng thì mới chuyển sang hình thức “kiểm soát trước, thanh toán sau” theo quy định tại Nghị định số 99/2011/NĐ-CP.

Đối với các khoản chi tạm ứng vốn hoặc thực hiện theo hình thức “thanh toán trước, kiểm soát sau” đảm bảo thời hạn kiểm soát, thanh toán tại Kho bạc Nhà nước là trong vòng 1 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ theo quy định, đối với các khoản còn lại, thời hạn kiểm soát, thanh toán tại Kho bạc Nhà nước là 3 ngày làm việc sau khi nhận đủ hồ sơ theo quy định.

Đối với việc giải ngân hỗ trợ lãi suất 2% cho doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh trong 2 năm 2022-2023 theo quy định, Bộ Tài chính đề nghị Ngân hàng Nhà nước tăng cường các biện pháp đẩy mạnh triển khai chính sách hỗ trợ lãi suất để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn kế hoạch đầu tư công nguồn NSNN năm 2023.