Kiểm toán lưu ý nhiều vấn đề trong báo cáo tài chính của doanh nghiệp

	Bắt tay với ông lớn kiểm toán PwC, Meey Land quyết tâm rút ngắn con đường đến IPO
	Đến 2025 bảo đảm 100% doanh nghiệp quy mô lớn được kiểm toán báo cáo tài chính

Kiểm toán chỉ ra nhiều vấn đề rủi ro trong báo cáo tài chính của các doanh nghiệp

Lưu ý nhiều khoản đầu tư

Trên báo cáo tài chính soát xét bán niên 2022 của Công ty CP Khử trùng Việt Nam (VFG), đơn vị kiểm toán đã đưa ra ý kiến ngoại trừ đối với khoản đầu tư vào công ty liên doanh, Công ty TNHH Hải Yến với trị giá 179 tỷ đồng trên bảng cân đối kế toán hợp nhất giữa niên độ. Khoản đầu tư này chưa được hạch toán theo phương pháp vốn chủ sở hữu trên báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ của VFG, như theo yêu cầu của các hướng dẫn kế toán có liên quan, do tỷ lệ lợi ích của VFG trong Hải Yến chưa được xác định một cách chính thức tại ngày báo cáo.

Theo ý kiến của kiểm toán, đơn vị này không thể thu thập được đầy đủ bằng chứng thích hợp về việc ghi nhận giá trị của khoản đầu tư này. Theo đó, đơn vị kiểm toán không thể xác định các điều chỉnh cần thiết đối với khoản đầu tư này và các ảnh hưởng đến báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ của VFG cho kỳ kế toán 6 tháng kết thúc ngày 30/6/2022.

Giải trình về ý kiến ngoại trừ này, VGF cho biết công ty lập báo cáo tài chính hợp nhất theo yêu cầu của các quy định hiện hành do hiện công ty có một công ty con là Công ty TNHH MTV VFC Cambo.

Theo kế hoạch của Công ty, VFC Cambo sẽ được tính phương án giải quyết sớm trong cuối quý 2 hoặc 3/2022 theo một trong hai phương thức: Chuyển nhượng vốn công ty VFC Cambo cho đối tác tại Campuchia hoặc giải thể VFC Cambo và hoạt động sắp tới tại thị trường Campuchia sẽ dưới hình thức văn phòng đại diện.

Với việc hoàn tất chấm dứt hoạt động của công ty con duy nhất trong năm thì theo các quy định hiện hành, công ty sẽ không phải lập báo cáo tài chính hợp nhất cho năm 2022. Việc chấm dứt hoạt động của công ty con duy nhất cũng không ảnh hưởng đến báo cáo tài chính riêng của công ty, từ đó ý kiến kiểm toán cho các năm tiếp theo sẽ không còn bị ảnh hưởng.

VFG cũng cho biết đang làm việc với các cơ quan quản lý về đầu tư và thuế tại Campuchia để hoàn tất các thủ tục xin giải thể công ty con VFC Cambo tại Campuchia, chấm dứt hoạt động của VFC Cambo theo quy định của Nhà nước Campuchia.

Trong báo cáo tài chính soát xét bán niên 2022 của Công ty CP Cung ứng và dịch vụ kỹ thuật hàng hải (MAC), đơn vị kiểm toán cũng đưa ra ý kiến ngoại trừ liên quan đến kết quả hợp đồng hợp tác kinh doanh giữa MAC với Công ty CP Đầu tư Xây dựng và Thương mại Motachi.

Theo thuyết minh báo cáo tài chính, MAC có khoản “Phải thu dài hạn khác” trị giá 35 tỷ đồng, là khoản vốn góp theo Hợp đồng hợp tác kinh doanh ngày 22/4/2015 với Công ty Motachi.

Công ty sẽ thu hồi dần tiền ứng vốn trong thời gian 15 năm từ ngày 1/1/2021 đến hết ngày 21/12/2035 thông qua đối trừ chi phí sử dụng bãi. Tuy nhiên, trong năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022, MAC chưa ghi nhận kết quả kinh doanh hoạt động từ Hợp đồng hợp tác kinh doanh này.

Đơn vị kiểm toán cho biết họ không thể thu thập đầy đủ bằng chứng thích hợp để đưa ra kết luận về kết quả hợp tác kinh doanh cần ghi nhận vào báo cáo tài chính năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022 (nếu có) liên quan đến hợp đồng hợp tác kinh doanh này. Ngoài ra, kiểm toán viên đặt ra nghi vấn liệu MAC có nghĩa vụ ghi nhận chi phí sử dụng bãi trong giai đoạn từ 1/1/2021 đến 30/6/2022 hay không.

Giải trình về ý kiến của kiểm toán, MAC cho biết, theo hợp đồng hợp tác kinh doanh ngày 22/4/2015 giữa MAC với Công ty Motachi với mục tiêu triển khai kinh doanh khai thác bãi container và các dịch vụ khác tại lô đất 4,3 ha thuộc dự án BP-Motachi ở Đông Nam bán đảo Đình Vũ, khu công nghiệp Đình Vũ, MAC góp vốn bằng xe nâng, máy móc thiết bị phục vụ sản xuất còn Công ty Motachi góp vốn bằng quyền sử dụng đất.

Tuy nhiên, do các bên chưa tổng hợp kết quả hoạt động hợp tác kinh doanh năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022 làm cơ sở phân chia kết quả cho từng bên hợp tác kinh doanh nên công ty chưa ghi nhận được kết quả từ hoạt động hợp tác kinh doanh với Công ty Motachi.

Nhiều khoản công nợ tiềm ẩn rủi ro

Đơn vị kiểm toán cũng đưa ra ý kiến ngoại trừ trong báo cáo tài chính soát xét bán niên 2022 của Công ty CP Xi măng Phú Thọ (PTE) về việc không thu thập được đầy đủ thư xác nhận các khoản nợ phải thu, phải trả của PTE tại thời điểm 1/1/2022 và 30/6/2022.

Cụ thể, đơn vị kiểm toán cho biết đã thực hiện các thủ tục kiểm toán thay thế nhưng vẫn không thể khẳng định được tính hiện hữu, đầy đủ, dự phòng nợ phải thu khó đòi cần trích lập của các khoản công nợ phải thu, phải trả chưa được xác nhận.

Trước ý kiến của đơn vị kiểm toán, PTE cho biết công ty đã ghi chép và công bố một cách phù hợp tất cả khoản nợ phải trả đã phát sinh, khoản nợ tiềm tàng và các đảm bảo mà công ty thực hiện với bên thứ ba.

Theo đó, dự phòng nợ phải thu khó đòi đã được trích lập đầy đủ cho từng khoản phải thu khó đòi, căn cứ mức tổn thất có thể xảy ra theo thời gian quá hạn nợ và đánh giá, ước tính của ban Tổng giám đốc. Đối với các khoản công nợ đã quá hạn thanh toán, công ty đang tích cực thực hiện các biện pháp thu hồi, đồng thời, vẫn có phát sinh giao dịch trong năm 2022 với các đơn vị còn tồn số dư công nợ. Các khoản công nợ này sẽ được công ty thu hồi trong năm 2022. Do đó, Công ty xét thấy chưa cần trích lập dự phòng bổ sung.

Liên quan đến nghĩa vụ phải trả các nhà cung cấp, PTE cho biết đã xem xét và làm việc với các bên liên quan để giãn tiến độ thanh toán. Đồng thời, công ty đang tích cực bố trí nguồn vốn để trả dần các khoản nợ.

Công ty đã gửi thư xác nhận đối với toàn bộ các khoản công nợ phải thu, phải trả các khoản đầu tư. Đồng thời, cam kết các khoản nợ phải thu, nợ phải trả trình bày trên báo cáo tài chính phản ánh đúng quyền lợi và nghĩa vụ của khách hàng và nhà cung cấp.

Tại ngày 31/12/2021 và 30/6/2022, Công ty CP Dịch vụ du lịch Phú Thọ (DSP) cũng ghi nhận khoản phải thu từ Công ty CP Thương Mại và Sản xuất Hùng Đại Dương hơn 9,6 tỷ, phát sinh từ hợp đồng quản lý khai thác kinh doanh khách sạn Ngọc Lan giữa 2 bên vào ngày 17/6/2019.

Nhưng theo ý kiến kiểm toán, tại khoản mục “Phải thu ngắn hạn của khách hàng”, số tiền trên chưa được đối chiếu xác nhận. Ngoài ra, công ty cũng chưa xem xét ghi nhận doanh thu và khoản phải thu tương ứng từ hợp đồng này vào báo cáo kết quả kinh doanh giữa niên độ và bảng cân đối kế toán giữa niên độ kỳ này. Do đó, với các tài liệu hiện có và thủ tục soát xét đã thực hiện, kiểm toán chưa đánh giá được các ảnh hưởng của vấn đề này tới báo cáo tài chính giữa niên độ.

Theo giải trình của DSP, công ty ghi nhận số dư khoản phải thu từ Công ty Hùng Đại Dương hơn 9,6 tỷ đồng, phát sinh từ hợp đồng quản lý khai thác kinh doanh khách sạn Ngọc Lan giữa 2 bên. Trong đó, khoản phải thu phát sinh ngày 31/12/2021 hơn 8,8 tỷ đồng, khoản phải thu từ tháng 4 đến tháng 6/2021 hơn 745 triệu đồng, công ty đã trích lập dự phòng nợ khó đòi.

Tại thời điểm phát hành báo cáo tài chính soát xét 6 tháng đầu năm 2022, đơn vị kiểm toán chưa thu thập đầy đủ bằng chứng thích hợp để xác định khả năng thu hồi của các khoản phải thu trên nên đưa vào ý kiến ngoại trừ của công ty.