Dự thảo Luật Xây dựng (sửa đổi): Vẫn còn tư duy xin- cho

ĐB Nguyễn Thế Tuy: Cần có một chương quy định về điều kiện năng lực đơn vị tham gia xây dựng. Ảnh: T.Nam.

Đề nghị nâng quy hoạch xây dựng thành luật riêng

Trao đổi về phạm vi điều chỉnh của dự Luật, ĐB Nguyễn Thế Tuy (Lạng Sơn) tán thành với phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật bao gồm có “hoạt động đầu tư xây dựng” vì cho rằng đầu tư là giai đoạn không thể tách rời trong các dự án xây dựng công trình.

Do đó, Luật Xây dựng (sửa đổi) cần điều chỉnh xuyên suốt toàn bộ quá trình bỏ vốn tiến hành các hoạt động xây dựng gồm quy hoạch, lập dự án đầu tư, khảo sát, thiết kế, thi công, giám sát, quản lý dự án đầu tư cho đến nghiệm thu, bàn giao đưa công trình xây dựng vào khai thác, sử dụng... với mọi loại nguồn vốn đầu tư khác nhau.

Tại báo cáo thẩm tra dự án Luật Xây dựng (sửa đổi), Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cũng đồng tình với quan điểm này vì cho rằng vấn đề này đã được Chính phủ xem xét, xử lý trong quá trình soạn thảo các dự án Luật liên quan. Tuy nhiên, Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường đề nghị cần phân định rõ hơn khái niệm hoạt động đầu tư xây dựng và hoạt động xây dựng do có nhiều trường hợp hoạt động xây dựng không nhất thiết phải gắn với “quá trình bỏ vốn”. Đồng thời, xem xét bổ sung phạm vi điều chỉnh bao gồm cả quản lý nhà nước về hoạt động xây dựng và công trình xây dựng để phù hợp với các nội dung đã được quy định trong dự thảo Luật.

Liên quan vấn đề quy hoạch xây dựng được quy định tại Chương II, ĐB Lê Trọng Sang (TP.HCM) đề nghị không quy định nội dung quy hoạch xây dựng trong dự thảo Luật mà đưa nội dung về quy hoạch xây dựng trong Chương II, kết hợp với nội dung Luật Quy hoạch đô thị, hình thành một đạo luật mới là Luật Quy hoạch xây dựng.

ĐB cho rằng trong 36 điều của Chương II không có điều nào quy định về quy hoạch xây dựng kém chất lượng cũng như những chế tài đối với trường hợp vi phạm trong quá trình quy hoạch. Đây là một khoảng trống cần được quy định cụ thể hơn. Ngoài ra, theo ĐB, qua nghiên cứu kinh nghiệm của các nước, nhiều nước xây dựng luật đều hướng đến việc có luật riêng về quy hoạch xây dựng, ví dụ như Trung Quốc cũng đã có Luật quy hoạch riêng với phạm vi điều chỉnh là quy hoạch xây dựng đô thị và nông thôn.

ĐB Lê Trọng Sang cũng cho rằng, chúng ta có đủ kinh nghiệm cũng như thời gian để tiến hành xây dựng một Luật riêng về vấn đề quy hoạch xây dựng và đề nghị đưa việc xây dựng Luật Quy hoạch xây dựng theo hướng tổng hợp Chương II của dự Luật và nội dung Luật Quy hoạch đô thị hiện hành vào chương trình xây dựng luật của Quốc hội, trong quá trình chờ việc xây dựng luật quy hoạch mới, Quốc hội giao Chính phủ xây dựng nghị định quy định riêng vấn đề này. Quan điểm về vấn đề này của ĐB Lê Trọng Sang cũng nhận được ý kiến tương tự của ĐB Thân Đức Nam (Đà Nẵng).

Công bố thông tin về năng lực

Về việc lấy ý kiến của cộng đồng dân cư đối với những công trình liên quan đến dân cư, ĐB Lê Trọng Sang cho rằng dự Luật chưa quy định cụ thể, rõ ràng về vấn đề này. Thực tế khi người dân có ý kiến khác, muốn đề xuất, sửa đổi về những chỉ tiêu công trình thì không nhận được phản hồi, điều này khiến đồ án thiết kế thiếu tính khả thi, khi xây dựng rồi phải lập lại.

Do đó, ĐB đề nghị ban soạn thảo cần có tổng kết để có cơ sở đánh giá công tác quy hoạch, bổ sung điều khoản về lấy ý kiến, cụ thể như tỷ lệ ý kiến của người dân đạt bao nhiêu là đồng thuận, quy định về vai trò của tổ chức phản biện độc lập để đảm bảo khách quan. ĐB cũng đề nghị giao Chính phủ xây dựng quy chế giám sát của cộng đồng nhằm đảm bảo chất lượng đề án công trình liên quan đến cộng đồng dân cư.

ĐB Nguyễn Thế Tuy (Lạng Sơn) có ý kiến về vấn đề năng lực quản lý. Theo ĐB, Luật Xây dựng hiện hành đã có quy định yêu cầu các đơn vị tham gia phải đáp ứng yêu cầu về năng lực tuy nhiên quy định chưa cụ thể dẫn đến tình trạng khi lựa chọn nhà thầu không đảm bảo năng lực, kinh nghiệm.

ĐB đề nghị dự thảo Luật Xây dựng (sửa đổi) cần có một chương quy định về điều kiện năng lực các bên tham gia, yêu cầu các bên công bố thông tin về năng lực, kinh nghiệm trên trang thông tin điện tử, đây là một công cụ để kiểm tra năng lực nhà thầu nhằm quản lý tốt hơn chất lượng công trình.

Về cấp phép xây dựng, ĐB Phạm Thị Mỹ Lệ (Bình Phước) cho rằng, quy định về cấp giấy phép xây dựng quy định tại Điều 81 vẫn còn thể hiện tư duy xin- cho khi quy định đơn xin cấp giấy phép xây dựng. ĐB đề nghị chỉ nên quy định là “Đơn cấp phép xây dựng” thay cho “Đơn xin cấp phép xây dựng”.

Ngoài ra, quy định về Hồ sơ xin cấp phép xây dựng, điểm đ khoản 1 Điều 81 yêu cầu “các giấy tờ khác có liên quan”, ĐB cho rằng quy định như vậy sẽ gây khó khăn cho người dân khi không chỉ rõ giấy tờ khác là giấy tờ gì. Vì vậy, đại biểu đề nghị bỏ quy định về những giấy tờ khác này.

Hồ Huệ