 |
| Các doanh nghiệp CNHT kiến nghị Chính phủ cần tiếp tục nghiên cứu và sớm trình Quốc hội ban hành Luật CNHT. Ảnh: Nguyễn Thanh |
Cơ hội rộng mở
Theo Quy hoạch tổng thể phát triển công nghiệp hỗ trợ Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến 2030 của Chính phủ, Việt Nam sẽ tập trung phát triển 3 lĩnh vực chủ yếu: Lĩnh vực linh kiện phụ tùng: linh kiện kim loại, linh kiện nhựa - cao su, linh kiện điện - điện tử; lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ ngành dệt may - da giày; lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ cho công nghiệp công nghệ cao. Các doanh nghiệp CNHT cho hay, các lĩnh vực của CNHT có thể phục vụ cho hầu hết ngành chế biến, chế tạo nói chung, đặc biệt là ngành nghề công nghiệp công nghệ cao.
| Nghị quyết 115/NQ-CP về các giải pháp thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ đặt ra mục tiêu đến năm 2030, sản phẩm công nghiệp hỗ trợ đáp ứng 70% nhu cầu cho sản xuất, tiêu dùng trong nội địa; chiếm khoảng 14% giá trị sản xuất công nghiệp; có khoảng 2.000 doanh nghiệp đủ năng lực cung ứng trực tiếp cho các doanh nghiệp lắp ráp và tập đoàn đa quốc gia trên lãnh thổ Việt Nam. Để đạt được các mục tiêu trên, Chính phủ đề ra 7 giải pháp thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ gồm: Hoàn thiện cơ chế, chính sách; Đảm bảo và huy động hiệu quả nguồn lực phát triển công nghiệp hỗ trợ; giải pháp về tài chính, tín dụng; phát triển chuỗi giá trị trong nước; Phát triển và bảo vệ thị trường; nâng cao năng lực doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ; thông tin truyền thông, thống kê và cơ sở dữ liệu. |
Hiện Việt Nam đã tham gia và ký kết các Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) cùng nhiều Hiệp định Thương mại tự do (FTA) khác. Vì vậy, nhu cầu hợp tác, phát triển các hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh, kết nối giữa các doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) rất lớn.
Ông Nguyễn Hoàng, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp ngành công nghiệp hỗ trợ TP Hà Nội (HANSIBA) cho hay, trong những năm qua, nhiều doanh nghiệp CNHT đã cung ứng được cho những tập đoàn đa quốc gia lớn, cùng các doanh nghiệp FDI đã có mặt tại Việt Nam như Canon, Samsung, Toyota, Honda… Đồng thời, các DN CNTT cũng đã xuất khẩu sản phẩm trực tiếp cho các đối tác trên thế giới. Từ đó, các doanh nghiệp này có doanh thu rất lớn, lên đến hàng trăm và nghìn tỷ đồng. Vì thế, Hiệp hội đã tiến hành đẩy mạnh việc hợp tác, ký kết thỏa thuận, xúc tiến cung cầu cho các doanh nghiệp CNHT trong nước với nhiều doanh nghiệp, tập đoàn FDI đã, đang có mặt tại Việt Nam.
Chia sẻ về vấn đề này, theo ông Nguyễn Đức Cường, Tổng giám đốc Công ty TNHH Thương mại Hikari Việt Nam, năm 2020, khi đại dịch Covid-19 xảy ra thì hầu như các doanh nghiệp đều gặp khó khăn, cả trực tiếp và gián tiếp. Điều này có thể còn tiếp diễn trong năm 2021 nhưng vẫn có tín hiệu khả quan khi kinh tế Việt Nam tăng trưởng dương và ổn định, tạo thành điểm mạnh để Việt Nam thu hút đầu tư nước ngoài, tạo cơ hội cho các cơ sở sản xuất, công ty trong nước. “Nếu doanh nghiệp ngành CNHT Việt Nam nắm bắt các cơ hội đó, thì có thể nhanh chóng tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. Nên các kế hoạch kinh doanh Công ty đặt ra trong năm 2021 sẽ khả thi, với mục tiêu tăng trưởng 30-40% so với 2020”, ông Cường nhận định.
Trong khi đó, Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ cho biết, từ năm 2020 đến nay, đơn hàng đã tăng lên do nhiều đối tác bị đứt nguồn cung ở Trung Quốc vì dịch Covid-19. Hiện các nhà máy sản xuất đã chạy hết công suất sản xuất và đang nhận được nhiều đơn hàng mới của các nhà sản xuất ở Hàn Quốc, Thái Lan, Nhật Bản, Đài Loan và Mỹ cũng như các doanh nghiệp FDI tại Việt Nam.
Doanh nghiệp hỗ trợ cần... hỗ trợ
Về thực trạng của các doanh nghiệp, theo ông Nguyễn Hoàng, số lượng doanh nghiệp nói chung, đặc biệt là các doanh nghiệp CNHT nội địa tham gia vào mạng lưới sản xuất còn rất thấp. Hơn nữa, các doanh nghiệp nước ngoài thường yêu cầu tiêu chuẩn rất cao, trong khi các doanh nghiệp CNHT chủ yếu là nhỏ và vừa, còn rất thiếu về vốn và kinh nghiệm. “Nhiều doanh nghiệp vẫn chưa thực sự nhận ra thị phần bỏ ngỏ rất lớn và đầy tiềm năng của ngành CNHT. Không ít doanh nghiệp chủ yếu chạy theo lợi nhuận ngắn hạn và tự phát theo hướng phong trào, nên chỉ tập trung vào các loại hình có lợi, làm giàu nhanh. Hơn nữa, nhiều doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp khởi nghiệp còn thiếu vốn, thiếu máy móc và công nghệ”, ông Hoàng chia sẻ.
Cũng nói về khó khăn của doanh nghiệp, ông Nguyễn Đức Hòa, Giám đốc Công ty Cổ phần Việt Hàn, các doanh nghiệp CNHT thường là nhỏ và rất nhỏ, khiến nhân sự, tài sản và doanh số đều nhỏ, nên gặp khó khăn trong nhiều vấn đề. Vì thế, vị này cho rằng, cơ quan quản lý nên có những hỗ trợ về vốn, về thông tin và đưa ra những ưu đãi hợp lý.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Hoàng cho hay, sắp tới đây, các doanh nghiệp ngành CNHT sẽ có nguồn quỹ ưu đãi để vay vốn, quỹ này không cần lợi nhuận, chỉ cần bảo toàn vốn. Bởi thực trạng của các doanh nghiệp CNHT là rất khó tiếp cận vốn, các doanh nghiệp chỉ vay được vốn khi có tài sản thế chấp, nguồn vốn đối ứng phải lên tới 40-50% giá trị vốn vay, không phải 20-30% như nhiều doanh nghiệp khác.
Ngoài ra, các doanh nghiệp CNHT cũng kiến nghị Chính phủ cần tiếp tục nghiên cứu và sớm trình Quốc hội ban hành Luật CNHT. Chính phủ và doanh nghiệp cùng song hành lấy Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 để hỗ trợ cho ngành CNHT. Thậm chí, các doanh nghiệp còn mong muốn Chính phủ ban hành chỉ thị cụ thể yêu cầu các tập đoàn nước ngoài đang có mặt tại Việt Nam phải nội địa hoá và đặt hàng của các doanh nghiệp Việt Nam, nhưng theo hướng sẽ hỗ trợ các tập đoàn FDI này về thuế và chính sách khác theo tỷ lệ đặt hàng nội địa hoá.
Tuy nhiên, muốn phát triển thì vẫn phải từ nội lực của doanh nghiệp. Ông Nguyễn Đức Cường cho rằng, năm 2021 sẽ là năm của “gạn đục khơi trong”, những doanh nghiệp nào có kế hoạch kinh doanh dài hạn, cơ chế quản trị tốt và liên kết mạnh mẽ thì sẽ tồn tại và phát triển. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng đặt nhiều kỳ vọng vào "cú hích" từ Nghị quyết 115/NQ-CP của Chính phủ về các giải pháp thúc đẩy phát triển CNHT.
Hương Dịu
