Đi tìm lời giải cho bài toán phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện

Việc phát triển BHXH tự nguyện cần sự quyết tâm, quyết liệt và tăng cường phối hợp trong triển khai thực hiện. Ảnh: ST.

Thấp so với tiềm năng

Báo cáo của Ban Thu (Bảo hiểm xã hội Việt Nam) cho thấy, tính đến 30/9/2018, số đối tượng tham gia BHXH tự nguyện là 247.000 người, đạt 74,6% so với kế hoạch giao. Trong đó, một số địa phương thực hiện tốt công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện như: Điện Biên, Quảng Bình, Cao Bằng, Hải Dương, Thừa Thiên- Huế, Ninh Bình. Trong đó, tỉnh Hải Dương đang đứng đầu với 10.870 người tăng mới…

Tuy nhiên, đến nay có tới 48 địa phương giảm đối tượng so với năm 2017, nguyên nhân chủ yếu là do một số đối tượng tham gia nghỉ hưởng chế độ BHXH hoặc chuyển sang nhóm đóng BHXH bắt buộc; người tham gia chưa hiểu đầy đủ về chính sách; có thu nhập thấp, không ổn định. Bên cạnh đó, một số người dân còn chưa có thói quen tham gia BHXH khi còn trẻ để hưởng lương hưu khi về già; chưa giao chỉ tiêu cụ thể cho từng đại lý thu. Như vậy, từ nay đến hết năm 2018, số còn phải phát triển là 84.232 người, đây được xem là nhiệm vụ khá khó khăn đối với địa phương.

Theo Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu, chính sách BHXH tự nguyện ra đời đã hơn 10 năm nay, nhưng hiện toàn quốc mới chỉ có gần 200.000 người tham gia, còn quá thấp so với tiềm năng và mục tiêu đề ra. Năm 2014, đối tượng tham gia BHXH bắt buộc rất thấp (chỉ có gần 8 triệu người tham gia), nhưng với sự chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong giao chỉ tiêu cho từng địa phương và sự vào cuộc quyết liệt của các bộ, ngành, đến nay đã có những chuyển biến mạnh mẽ, với gần 15 triệu người tham gia, đạt mục tiêu Chính phủ giao. Từ đó, có thể thấy, việc phát triển BHXH tự nguyện cũng cần sự quyết tâm, quyết liệt và tăng cường phối hợp trong triển khai thực hiện.

Đồng bộ các giải pháp

Đề xuất về giải pháp phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, ông Nguyễn Minh Đức, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Bưu điện cho biết, hệ thống Bưu điện đang là một kênh đại lý lớn của ngành BHXH trong việc tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện. Từ đầu năm 2018, Bưu điện Việt Nam đã thí điểm triển khai hình thức phát triển BHXH tự nguyện mới qua việc tổ chức các hội nghị tuyên truyền theo hình thức thương mại ở 20 tỉnh, thành phố.

Tính đến 26/10/2018, Bưu điện Việt Nam đã tổ chức được 336 hội nghị tuyên truyền về BHXH tự nguyện và đã vận động được gần 8.000 người tham gia mới. Kết quả này cho thấy hình thức tuyên truyền, vận động mới đem lại hiệu quả rất khả quan. Trong những tháng còn lại của năm 2018, Bưu điện Việt Nam phấn đấu tổ chức thêm 730 hội nghị nữa, với kỳ vọng phát triển được hơn 18.000 người tham gia mới. Sang năm 2019, Bưu điện đặt mục tiêu tổ chức hơn 8.780 hội nghị tuyên truyền, vận động về BHXH tự nguyện với 219.600 người tham gia mới.

Cũng theo Phó Tổng giám đốc Trần Đình Liệu, thời gian tới, BHXH Việt Nam sẽ có những thay đổi để nâng cao hơn nữa công tác phát triển đối tượng như: Thay đổi cơ chế tài chính ưu tiên cho phát triển, mở rộng đối tượng, lấy khách hàng là trung tâm; công tác thi đua, khen thưởng, kỷ luật cũng gắn với kết quả hoạt động trong phát triển đối tượng; đưa ra nhiều gói tỉ lệ hoa hồng cho người phát triển đối tượng, ưu tiên cho phát triển bền vững, tham gia lâu dài; tăng cường tập huấn, đào tạo đội ngũ cán bộ đại lý…

Từ thực trạng triển khai ở các địa phương, BHXH Việt Nam đề nghị BHXH các tỉnh, thành phố cần tăng cường mở rộng, kiểm tra, giám sát hoạt động của các hệ thống đại lý thu; tập trung đào tạo đội ngũ cộng tác viên ngoài ngành (là thành viên của các tổ chức chính trị- xã hội từ tỉnh đến xã như: Mặt trận Tổ quốc, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên…); lựa chọn, xây dựng kế hoạch tổ chức tuyên truyền phù hợp với từng nhóm đối tượng; niêm yết công khai tên, địa điểm, số điện thoại đại lý thu, nâng cao chất lượng phục vụ đối tượng tham gia; giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia cho từng đại lý thu; đánh giá và khen thưởng kịp thời.