Đề xuất sửa đổi Luật Thương mại 2005

Quang cảnh hội thảo. Ảnh: Nguyễn Huế

Thông tin trên được nêu tại hội thảo tổng kết thi hành Luật Thương mại 2005, do Bộ Công Thương phối hợp với Cơ quan phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tổ chức tại TP.HCM, ngày 20-10.

Theo nhận định của Vụ Pháp chế, Bộ Công Thương, Luật Thương mại 2005 là khuôn khổ pháp lí đóng góp quan trọng cho sự nghiệp phát triển kinh tế của đất nước. Đây cũng là một trong những nền tảng pháp lý quan trọng, làm tiền đề để gia nhập kinh tế quốc tế. Các vụ việc tranh chấp thương mại đã được cơ quan tài phán giải quyết với tỉ lệ thành công cao (xấp xỉ 90%). Công tác phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại đã được thực hiện tương đối có hiệu quả.

Tuy nhiên, trong tình hình hiện nay vẫn có một số vấn đề phát sinh đòi hỏi cần có sự điều chỉnh và hoàn thiện Luật như: sự tham gia của khu vực tư nhân có vốn đầu tư nước ngoài gia tăng; hoạt động triển khai định hướng xuất nhập khẩu trên thực tế còn chưa hiệu quả; các hoạt động buôn lậu và gian lận thương mại diễn ra ngày càng phức tạp, khó lường. Bên cạnh đó, một số phương thức hoạt động thương mại mới đang hình thành và phát triển nhưng cơ sở pháp lý cho các hoạt động này còn thấp hoặc chưa cụ thể mà chủ yếu nằm ở các văn bản dưới Luật.

Ngoài ra, về mặt lập pháp, lập quy, một số khái niệm của Luật Thương mại cần được hài hòa hóa theo thông lệ quốc tế. Cụ thể, cần làm rõ phạm vi điều chỉnh của đối tượng là cá nhân trong hoạt động thương mại; bổ sung các quy định liên quan đến chính sách phát triển hạ tầng thương mại đặc thù, thương mại vùng sâu, vùng xa, hải đảo. Ngoài ra, cần thiết xây dựng một đạo Luật mới trên cơ sở của Luật Thương mại điều chỉnh hoạt động quản lí nhà nước về ngoại thương nhằm đảm bảo hành lang pháp lý năng động, thông thoáng, phù hợp với bối cảnh hội nhập.

Từ thực tiễn thi hành, bà Trần Đỗ Quyên, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Công Thương cho biết, theo đề xuất của Vụ Pháp chế, các nội dung cần sửa đổi của Luật thương mại 2005 gồm: các chính sách hỗ trợ thương mại của nhà nước đối với khu vực vùng sâu, vùng xa, hải đảo; Chính sách hỗ trợ việc xây dựng cơ sở hạ tầng thương mại trên phạm vi cả nước; Bổ sung quy định cụ thể về một số phương thức mua bán hàng hóa, phân phối hàng hóa, lưu thông hàng hóa trong nước; Điều chỉnh một số khái niệm cho phù hợp với cam kết quốc tế cũng như thực tiễn hoạt động thương mại.

Ngoài ra, Luật Thương mại 2005 sửa đổi cũng cần điều chỉnh nội dung quy định về xuất xứ hàng hóa cho phù hợp với thực tiễn và quan hệ quốc tế. Rà soát, sửa đổi các nội dung liên quan đến nguyên tắc hợp đồng, đấu giá và một số nội dung khác để phù hợp với quy định của Dự án Bộ luật Dân sự (sửa đổi), Luật Đấu giá tài sản và các điều ước quốc tế dự kiến gia nhập, kí kết.

“Bộ Công Thương dự kiến sẽ kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định việc nghiên cứu, trình dự án Luật Thương mại sửa đổi trong năm 2017 và sẽ thông qua vào năm 2018”, bà Quyên cho biết.