Con đường gia nhập NATO thêm chông gai

Cuộc biểu tình diễn ra khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan nói với Thủ tướng Đức Olaf Scholz trước đó cùng ngày rằng Thụy Điển đã đạt được một số tiến bộ, nhưng vẫn chưa đủ. Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan viết trên Twitter hôm 28/6: “Tôi lên án cuộc biểu tình hèn hạ ở Thụy Điển nhằm chống lại cuốn sách thánh của chúng tôi vào ngày đầu tiên của Lễ Eid al-Adha. Việc cho phép những hành động chống Hồi giáo dưới cái cớ tự do ngôn luận là không thể chấp nhận được”.

Cảnh sát Thụy Điển đã cho phép tổ chức cuộc biểu tình nói trên, với sự tham gia của khoảng 200 người vào ngày bắt đầu kỳ nghỉ lễ Eid al-Adha của người Hồi giáo. Người tổ chức cuộc biểu tình là Salwan Momika (37 tuổi), được cho là đã trốn từ Iraq sang Thụy Điển.

Theo đài truyền hình SVT, cuộc biểu tình đã diễn ra trong hòa bình, tuy nhiên Momika đã xé các trang trong Kinh Koran, dùng một vài trang để lau giày và đốt những trang còn lại, sau đó đặt một lát thịt xông khói lên trên cuốn sách. Hiện đối tượng này đang bị điều tra vì có hành vi kích động và vi phạm lệnh cấm đốt lửa theo mùa ở Thụy Điển.

Một loạt cuộc biểu tình ở Thụy Điển chống lại đạo Hồi và ủng hộ quyền của người Kurd đã chọc giận Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia đã trì hoãn việc gia nhập NATO của nước này, cáo buộc Thụy Điển chứa chấp khủng bố và yêu cầu dẫn độ họ.

NATO đã thuyết phục Thổ Nhĩ Kỳ “bật đèn xanh” cho Thụy Điển gia nhập liên minh trước hội nghị thượng đỉnh NATO ở Litva vào ngày 11-12/7 tới. Bình luận về vụ việc đốt Kinh Koran ở Stockholm, Phó phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ Vedant Patel cho rằng việc đốt các kinh sách tôn giáo là hành động "thiếu tôn trọng và gây tổn thương". Patel nói thêm: “Có những điều có thể là hợp pháp nhưng không phải lúc nào cũng phù hợp”. Tuy nhiên, ông tiếp tục thúc giục Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary nhanh chóng phê chuẩn đơn xin gia nhập NATO của Thụy Điển. Ông nói: "Chúng tôi tin rằng Thụy Điển đã hoàn thành các cam kết của mình theo bản ghi nhớ ba bên".

Tháng 1/2023, Ankara đã đình chỉ các cuộc đàm phán với Thụy Điển về đơn xin gia nhập NATO của nước này sau khi Rasmus Paludan, một nhà hoạt động người Thụy Điển gốc Đan Mạch, đốt một bản sao của Kinh Koran bên ngoài Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ ở Stockholm. Paludan, lãnh đạo đảng Hard Line cực hữu của Đan Mạch, đã không tham gia cuộc biểu tình hôm 28/6. Năm ngoái, Paludan đã kích động bạo loạn ở Thụy Điển khi thực hiện chuyến công du khắp đất nước, công khai đốt các bản sao sách thánh của đạo Hồi.