Chuẩn hóa quy định về hợp đồng bảo hiểm

	Cấm đe dọa, ép buộc giao kết hợp đồng bảo hiểm
	Giao dự toán thu, chi bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế 2022
	Bảo hiểm giá xăng dầu: Cần thiết nhưng phải quy định rõ ràng

Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) đã được xây dựng theo hướng minh bạch hoá hợp đồng bảo hiểm. Ảnh: ST

Ngày 16/6/2022, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2023. Luật có nhiều điểm mới được bổ sung để phù hợp với thực tiễn, trong đó đã hoàn thiện hơn các quy định liên quan đến hợp đồng bảo hiểm - vấn đề còn nhiều vướng mắc trong thực tiễn trước đây.

Theo Bộ Tài chính, việc bổ sung, sửa đổi nhiều quy định liên quan tới hợp đồng bảo hiểm để đáp ứng sự phát triển của thị trường bảo hiểm nói chung và chế định hợp đồng bảo hiểm nói riêng. Chế định hợp đồng bảo hiểm có vai trò quan trọng trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm, đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp bảo hiểm và bên mua bảo hiểm.

Để phù hợp với Bộ luật Dân sự, Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) đã sửa đổi, bổ sung quy định về hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm, hợp đồng vô hiệu, đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng, bãi bỏ quy định về thời hiệu khởi kiện, thời điểm phát sinh trách nhiệm của hợp đồng... để đảm bảo thống nhất với Bộ luật Dân sự, dễ áp dụng trên thực tế.

Cùng với đó, để chuẩn hóa định chế về hợp đồng bảo hiểm, Luật lần này đã phân loại rõ ràng các loại hợp đồng bảo hiểm; làm rõ đối tượng được bảo hiểm, quyền lợi được bảo hiểm đối với từng loại hợp đồng bảo hiểm con người, bảo hiểm tài sản và thiệt hại, bảo hiểm trách nhiệm dân sự; minh bạch trong các thông tin cung cấp (quan trọng nhất đối với quyết định giao kết hợp đồng bảo hiểm), để tăng tính công bằng về quyền lợi và nghĩa vụ khác đối với cả doanh nghiệp bảo hiểm lẫn bên mua bảo hiểm.

Bên cạnh đó, để tôn trọng quyền tự thỏa thuận giữa các bên trong giao kết hợp đồng bảo hiểm, luật mới bổ sung các nguyên tắc giao kết và thực hiện hợp đồng bảo hiểm, quyền thỏa thuận giữa các bên để xây dựng hợp đồng bảo hiểm. Về giải quyết tranh chấp, Luật đã bổ sung quy định về hình thức giải quyết tranh chấp thông qua hòa giải, trọng tài hoặc tòa án.

Ngoài ra, nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đáp ứng yêu cầu thực tiễn nhằm giảm thiểu tranh chấp phát sinh trong thời gian qua, Luật đã bổ sung quy định yêu cầu về trách nhiệm cung cấp thông tin, các vấn đề liên quan đến trả tiền bảo hiểm; cũng như bổ sung cơ sở cho hợp đồng bảo hiểm nhóm...

Theo Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, các quy định về hợp đồng bảo hiểm trong Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) chính là khung khổ pháp lý quan trọng để các doanh nghiệp bảo hiểm thực hiện hoạt động kinh doanh bảo hiểm. Đây là nội dung cốt lõi xác lập quan hệ giữa bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm.

Hoạt động kinh doanh bảo hiểm là hoạt động có tính đặc thù cao, doanh nghiệp bảo hiểm khi ký hợp đồng chỉ bán lời cam kết và khách hàng sẽ nhận tiền bảo hiểm một thời gian sau đó, có thể là một năm, một vài năm, hoặc có trường hợp sẽ không nhận được tiền bảo hiểm khi các rủi ro không xảy đến với khách hàng, các quy định về thời gian chờ trong bảo hiểm nhân thọ, hợp đồng bảo hiểm trùng, hợp đồng bảo hiểm trên giá trị, xác định tổn thất do hao mòn tự nhiên...

Đáng chú ý, do có nhiều đặc thù như vậy, nên việc chỉ dựa vào các quy định chung về hợp đồng của Bộ luật Dân sự là chưa đủ để điều chỉnh, mà cần thiết phải đưa vào luật chuyên ngành là Luật Kinh doanh bảo hiểm. Các quy định về hợp đồng bảo hiểm trong Luật Kinh doanh bảo hiểm ngày càng đòi hỏi yêu cầu khắt khe hơn để vừa phù hợp với thông lệ quốc tế, điều chỉnh được cả những hợp đồng bảo hiểm cho những loại hình bảo hiểm mới phát sinh, vừa không xung đột với các quy định chung của hợp đồng và quan trọng nhất là đảm bảo được tính rõ ràng, minh bạch trong hợp đồng để hạn chế tối đa việc hiểu nhầm dẫn đến tranh chấp, khiếu kiện.