Buôn lậu thuốc lá lách luật

Kho thuốc lá lậu bị lực lượng chức năng TPHCM phát hiện tại huyện Hóc Môn vào đầu năm 2019. Ảnh: N.HUẾ

Buôn lậu thuốc lá gia tăng

Theo thông tin từ lực lượng quản lý thị trường tại TPHCM, do lợi dụng sự chồng chéo của các văn bản pháp lý trong việc xét xử tội buôn lậu thuốc lá nên các đối tượng buôn lậu thuốc lá có chiều hướng gia tăng hoạt động. Từ đầu năm tới nay, tình hình vận chuyển thuốc lá điếu nhập lậu từ các tỉnh Tây Ninh, Long An đi qua địa bàn giáp ranh vào các quận nội thành của TPHCM và đi đến các tỉnh diễn biến phức tạp. Các đối tượng cất giấu thuốc lá trong các bao tải, cốp xe, thùng hàng... dùng xe gắn máy hai bánh, thiết kế lại bình xăng, yên xe và xe du lịch loại 4 chỗ, 7 chỗ, 16 chỗ tập kết tại các địa bàn giáp biên giới để vận chuyển thuốc lá vào nội địa với số lượng lớn. Trong quá trình vận chuyển thường xuyên thay đổi biển số xe và thời gian vận chuyển để tránh việc kiểm tra, xử lý khi bị theo dõi hoặc có tin tố giác. Đặc biệt, nhiều đối tượng vận chuyển thuốc lá với số lượng lớn bằng xe ô tô riêng, thường xuyên thay đổi biển số nhằm qua mặt lực lượng chức năng khi thông tin phối hợp giữa các tỉnh giáp ranh với nhau. Ngoài ra, các đầu nậu thường thuê nhiều thanh niên ở các tỉnh có trình độ học vấn thấp, hoàn cảnh khó khăn để tham gia vận chuyển thuốc lá lậu. Bên cạnh đó, trên nhiều tuyến xe buýt hiện nay cũng cất giấu một lượng không nhỏ thuốc lá nhập lậu được ngụy trang dưới ghế ngồi, hộc xe…

Nhiều vướng mắc trong xử lý

Liên quan đến những bất cập về xử lý thuốc lá lậu, Ban chỉ đạo 389 tỉnh Long An cho biết, hiện thuốc lá ngoại được các lực lượng chức năng của tỉnh bắt giữ đang tồn kho gần 2,7 triệu gói do bị vướng các quy định về đấu giá thuốc thuốc lá ngoại. Vướng mắc này khiến cho số thuốc lá ngoại có quyết định tịch thu (đạt chất lượng) vẫn không bán được; số thuốc lá không đạt chất lượng vẫn chưa tiêu hủy dẫn đến các đơn vị cũng gặp khó khăn về kinh phí trong công tác chống buôn lậu thuốc lá.

Bên cạnh đó, theo quy định của Bộ luật Hình sự, các hành vi vi phạm liên quan đến thuốc lá ngoại nhập lậu có số lượng từ 1.500 bao trở lên thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Trong thực tế, các lực lượng chức năng đã bắt nhiều vụ nhập lậu từ 1.500 bao trở lên nhưng không bắt được đối tượng thực hiện hành vi vi phạm. Đối với các trường hợp này, cơ quan Công an đã tiến hành khởi tố vụ án theo quy định, tuy nhiên, do không xác định được đối tượng nên sau khi hết thời hạn điều tra phải ra quyết định tạm đình chỉ điều tra vụ án. Điều này dẫn đến số vụ án bị tạm đình chỉ tăng cao. Ngoài ra, việc xử lý tang vật là thuốc lá ngoại nhập lậu trong các vụ án hình sự tạm đình chỉ và các vụ án đang trong giai đoạn điều tra chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể cũng khiến cho công tác chống buôn lậu thuốc lá gặp nhiều khó khăn và tạo cơ hội cho các đối tượng buôn lậu lộng hành.

Theo Ban chỉ đạo 389 tỉnh Long An, hoạt động buôn lậu trên tuyến biên giới của tỉnh trong các tháng gần đây có chiều hướng tăng. Các nhóm đối tượng buôn lậu vận chuyển thuốc lá ngoại bằng xuồng máy đang có xu hướng hoạt động trở lại. Trong tháng 7, các lực lượng chức năng trên địa bàn đã phát hiện, bắt giữ và tịch thu trên 163.000 gói thuốc lá ngoại nhập lậu các loại. Từ đầu năm đến nay, số lượng thuốc lá ngoại các đơn vị của Long An bắt giữ đã vượt trên 1 triệu gói.