World Cup 2018 dưới bóng đen khủng bố

Nga không muốn lặp lại sai lầm của Brazil là hứa hẹn về những dự án cơ sở hạ tầng khổng lồ. Nga cũng không muốn bắt chước Nam Phi khi chi tới 3,8 tỷ USD tổ chức World Cup, nhiều gấp 10 lần con số ban đầu. Dù sao thì Kremlin đã có thành công nhờ Kazan và Sochi. Kazan đã tổ chức Thế vận hội dành cho sinh viên 2013 và giải bơi lội thế giới 2015, trong khi Sochi đăng cai Olympic mùa đông 2014. Nhưng World Cup là một thử thách hoàn toàn khác mà Nga chưa từng đối mặt.

Trong kế hoạch ban đầu, Nga dự định dành ngân sách 19 tỷ USD cho World Cup 2018, trong đó 40% tập trung vào xây dựng cơ sở hạ tầng, khách sạn, giao thông, tu sửa và xây mới các sân vận động. Rồi họ cắt giảm ngân sách xuống 11,8 tỉ USD sau khi giảm bớt số lượng khách sạn sang trọng và cơ sở vật chất. Hiện nay, hơn một nửa ngân sách (6,25 tỷ USD) là tiền của Chính phủ Nga, phần còn lại từ đầu tư tư nhân và chính quyền địa phương. Ưu tiên của Nga là những cơ sở y tế, nâng cấp sân bay và đường sắt tốc độ cao, đồng thời loại bỏ kế hoạch xây dựng 25 resort.

Thực tế thì Nga cũng đã phải đối mặt với nhiều thách thức rất lớn. Sân Zenit Arena dự kiến khánh thành vào năm 2009 nhưng 6 năm sau mới hoàn thành do vướng mắc về pháp luật, những bất đồng trong bản thiết kế và chi phí ban đầu 206 triệu USD đã bị đội lên khoảng 1 tỷ USD.

Thêm một lần nữa, Nga lại cắt giảm ngân sách thêm gần 80 triệu USD, đưa ngân sách dành cho World Cup 2018 về con số 8,15 tỷ USD. Thực tế thì mục tiêu của Kremlin là hạn chế nguy cơ đội giá, giống như Olympic mùa đông ở Sochi năm 2014 được đồn đoán đã bị lạm phát lên đến 50 tỷ USD, mặc dù con số 23,4 tỷ USD có vẻ chính xác hơn. Đó là chưa kể Nga đang phải gồng mình chống đỡ lệnh trừng phạt kinh tế từ phương Tây và giảm phát do giá dầu giảm.

Tuy nhiên, lí do chính khiến ngân sách dành cho World Cup 2018 của Nga vẫn rất lớn không phải vì những lo ngại từ chủ nghĩa hooligan hay văn hóa xung đột về tình dục đồng giới mà vì những lữ đoàn Thánh chiến Chechen ở Syria đang có nguy cơ đe dọa đến kế hoạch tổ chức World Cup. Nghĩa là, dù kinh phí dành cho phát triển cơ sở hạ tầng lớn như thế nào, đấy cũng chỉ là một nửa sự thật. Nên nhớ rằng, Kremlin đã hứa sẽ tăng cường an ninh sau các vụ khủng bố tại Paris của Pháp. Không một ai biết Nga đang đầu tư bao nhiêu tiền vào các hoạt động an ninh để bảo đảm rằng những phần tử Thánh chiến từ Syria không có âm mưu khủng bố trong thời gian World Cup diễn ra. Daesh (ISIS), Al Qaeda ở Syria (hay còn gọi là Jabhat Al-Nusra) và những cái tên ít nổi tiếng khác như Arhar al Sham, Army of Islam đều là các mối đe dọa lớn. Tuy nhiên, những thành viên Chechen vẫn là nỗi lo chính. Những phần tử Hồi giáo này rất cuồng tín và chúng có hộ chiếu, giọng nói Nga, cũng như hiểu rất rõ vùng Caucasus. Nói ngắn gọn, đó là mối đe dọa mà Chính phủ Nga đã quá quen!

Gần đây nhất là các vụ tấn công khủng bố nhằm vào nhà hát và trường học của Nga do các phần tử đến từ vùng Caucasus gây ra. Vì thế, World Cup dễ dàng trở thành mục tiêu tấn công khủng bố do sự tập trung rất lớn CĐV. Trong trường hợp này, ngay cả khi Kremlin đạt được thỏa thuận với Caucasus và Nga có trách nhiệm làm dịu căng thẳng tại đây, không chỉ vì những lí do địa chính trị, điều đó cũng không ngăn cản bất ngờ có thể xảy ra ở một sự kiện thể thao mà nga xem là cơ hội quảng bá hình ảnh đất nước.

Một điều chắc chắn là sau các vụ tấn công khủng bố Paris, Nga đã theo dõi Euro 2016 tại Pháp và nghiên cứu những lỗ hổng an ninh. Chính phủ của Tổng thống Putin sẽ làm tất cả để World Cup khai mạc vào ngày 14-6 tới và bảo đảm an toàn cho những Sochi, Krasnodor, Volgograd, hay Samara… trong thời gian các trận đấu diễn ra.