Vì sao thượng đỉnh NATO là sự kiện quan trọng nhất Hè 2023?

Ông Jens Stoltenberg - người chuẩn bị hết nhiệm kỳ Tổng thư ký NATO

Tại sự kiện này, các đại biểu sẽ buộc phải đưa ra hành động dứt khoát vì an ninh quốc tế. Quyết định của họ sẽ được cụ thể hóa trong những năm tới.

NATO đang gặp bế tắc trong việc tìm kiếm người thay thế ông Jens Stoltenberg, người sẽ hết nhiệm kỳ Tổng thư ký NATO vào mùa Thu năm nay. Là một con người mạnh mẽ, chuyên nghiệp, nhà lãnh đạo mang tính biểu tượng này hiện là người lãnh đạo liên minh lâu nhất (từ năm 2014).

Kể từ khi đảm nhận vai trò lãnh đạo NATO, ông Stoltenberg đã 3 lần được gia hạn giữ chức Tổng thư ký do những tình huống cấp thiết. Bản tính kiên định, sự tập trung cao độ và khả năng duy trì đoàn kết trong liên minh của ông đã phục vụ khá tốt cho NATO trong những năm qua và cho thấy tầm quan trọng của tổ chức xuyên Đại Tây Dương này. Khi các quốc gia thành viên xem ai sẽ tiếp bước Stoltenberg, họ nên bắt đầu thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh NATO lần này nhằm xác định một sự thay thế khả thi, đảm bảo rằng người kế nhiệm là người có khả năng xây dựng thành công của NATO theo hướng tích cực, như tăng tài trợ quân sự, thể hiện sự sẵn sàng triển khai quân đội để bảo vệ các nước NATO và duy trì một cách tiếp cận thống nhất khi giải quyết các vấn đề an ninh xuyên quốc gia.

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 74 của NATO cũng dự kiến sẽ thảo luận nguyện vọng của Ukraine gia nhập khối này cũng như việc tiếp tục cung cấp viện trợ quân sự cho quốc gia Đông Âu này. Các nhà lãnh đạo NATO phải duy trì cam kết tăng cường hiện diện tại tiền phương với các lực lượng được triển khai dọc theo sườn phía Đông của liên minh.

Ngoài ra, hội nghị cũng sẽ thảo luận về khả năng kết nạp Thụy Điển trong bối cảnh hồ sơ của nước này vẫn chưa nhận được sự chấp thuận của Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary. Thụy Điển đã từng tham gia các cuộc tập trận của NATO trong quá khứ và có rất nhiều lợi thế về lực lượng và trang thiết bị. Tương tự như việc gia nhập NATO của các quốc gia khác ở Scandinavia (Na Uy và Đan Mạch), việc Phần Lan gia nhập hàng ngũ NATO sẽ cho Nga thấy rõ rằng NATO là một lực lượng đáng tin cậy ở khu vực này của châu Âu, qua đó củng cố vị thế của liên minh trên lục địa.

Các vấn đề về hạt nhân cũng đang ngày càng quan trọng. Kể từ khi Nga rút khỏi Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START), nước này đã leo thang cuộc chơi liên quan đến vũ khí hạt nhân. NATO cần phải chứng minh với Moscow rằng vẫn có các lựa chọn khác để đảm bảo an ninh ngoài việc tập trung vào vũ khí hạt nhân. Các thành viên liên minh, và nói rộng ra là các nhà lãnh đạo của NATO, nên gửi một thông điệp rằng liên minh sẽ không dễ dàng để từ bỏ.

Hội nghị thượng đỉnh NATO là cuộc họp quan trọng nhất diễn ra vào mùa Hè này khi nói đến an ninh quốc tế. NATO nên bắt đầu thảo luận nghiêm túc về một nhà lãnh đạo có khả năng và khả thi để thay thế ông Stoltenberg vào năm tới. An ninh ở Ukraine và rộng ra là Đông Âu vẫn là mối quan tâm hàng đầu. Liên minh có thể hưởng lợi từ việc kết nạp thêm thành viên, bao gồm cả Thụy Điển, và giải quyết tác động của việc Nga rút khỏi hiệp ước New START vào giữa tháng 7 này.