 |
| Lễ công bố Báo cáo của IMF về "Thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số ở châu Á để thúc đẩy năng suất". |
Ngày 10/1, tại Hà Nội, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) phối hợp với Trường Đại học Kinh tế Quốc dân tổ chức Lễ công bố báo cáo của IMF về "Thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số ở châu Á nhằm tăng năng suất" .
Theo báo cáo, đại dịch Covid-19 đã đẩy nhanh xu hướng số hóa ở khu vực châu Á. Hiện khu vực châu Á chiếm gần 60% doanh số bán lẻ trực tuyến của thế giới. Doanh thu thương mại điện tử đã tăng 40–50% ở Việt Nam, Indonesia và Ấn Độ vào năm 2020, vượt xa hầu hết các nước trên thế giới.
Tuy nhiên, khoảng cách về kỹ thuật số trong khu vực đã hạn chế tăng năng suất. Khả năng tiếp cận các công nghệ kỹ thuật số tiên tiến chênh lệch lớn trong từng quốc gia và giữa các doanh nghiệp.
Nghiên cứu của IMF cũng cho thấy gần một nửa số doanh nghiệp vừa và nhỏ và khoảng một phần ba doanh nghiệp lớn ở các thị trường châu Á mới nổi và đang phát triển gặp khó khăn trong việc huy động vốn. Đây là một rào cản lớn đối với việc áp dụng công nghệ.
Cùng với đó, những hạn chế như khan hiếm lực lượng lao động am hiểu kỹ thuật số, những yếu kém về môi trường pháp lý, kể cả thiếu quy định đầy đủ về bảo vệ dữ liệu và quyền sở hữu trí tuệ đã cản trở chia sẻ thông tin và niềm tin vào việc áp dụng công nghệ.
Về vấn đề này, GS.TS. Phạm Hồng Chương, Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân nhận định, việc hạn chế những tổn thương kinh tế và thúc đẩy tăng trưởng dài hạn trong giai đoạn hậu Covid-19 đã trở thành yêu cầu trong chính sách toàn cầu. Vì thế, đổi mới sáng tạo luôn được xem là động lực cốt lõi mang lại sự phát triển kinh tế. Quá trình đổi mới nhanh chóng, đặc biệt là sự bùng nổ về quyền sở hữu trí tuệ có thể làm “đóng băng” công nghệ trong một số doanh nghiệp và khiến sự tách rời trên trở nên nghiêm trọng hơn.
Ngoài ra, theo các chuyên gia, tốc độ lan toả công nghệ chậm chạp giữa những doanh nghiệp tiên phong với những doanh nghiệp đi sau cũng làm sâu thêm khoảng cách công nghệ. Các hạn chế như sự khan hiếm lao động tinh thông công nghệ số, khả năng tiếp cận hạ tầng số không bình đẳng, các bất cập trong môi trường pháp lý, bao gồm cả việc thiếu vắng những quy định pháp luật về bảo mật dữ liệu và bảo hộ sở hữu trí tuệ… đang cản trở việc chia sẻ thông tin cũng như niềm tin vào áp dụng công nghệ.
Từ những vấn đề nêu trên, các chuyên gia nhận định, thúc đẩy năng suất lao động ở châu Á cần một cú hích từ số hoá, trong đó cần tăng cường cơ sở hạ tầng kỹ thuật số ở các quốc gia để cải thiện khả năng tiếp cận công nghệ và thông tin; nâng cao khả năng tiếp cận tài chính sẽ giúp các nhà sáng chế giới thiệu các sản phẩm mới; tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng các công nghệ mới bằng cách hợp lý hóa các quy định phù hợp với ngành công nghiệp kỹ thuật số đang phát triển, cải thiện môi trường pháp lý, bao gồm bảo vệ dữ liệu và quyền sở hữu trí tuệ, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại kỹ thuật số.
Hương Dịu
