Thể chế hóa thủ tục đối với hàng hóa và phương tiện XNK, XNC qua phương thức điện tử

	Thủ tục khai hải quan đối với hàng hóa đưa vào cửa hàng miễn thuế
	Hướng dẫn thủ tục chuyển tải, thay đổi phương thức vận tải hàng quá cảnh
	Từng bước thực hiện chuyển đổi sang hoá đơn điện tử

Công chức Hải quan cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Lạng Sơn) giám sát hàng hóa XNK. Ảnh: H.Nụ.

Thủ tục đối với hàng hóa

Theo đại diện Vụ Pháp chế (Tổng cục Hải quan), các quy định liên quan đến thủ tục hành chính hiện hành còn xây dựng theo hướng thực hiện thủ công, chưa triển khai trên môi trường điện tử. Để triển khai thực hiện các thủ tục hành chính đối với hàng hóa theo Cơ chế một cửa quốc gia cần quy định các nguyên tắc, cách thức thực hiện, trách nhiệm của các bộ, ngành có liên quan… Do đó, Nghị định Một cửa được ban hành nhằm thực hiện các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; tạo cơ sở pháp lý thống nhất để thực hiện thủ tục hành chính đối với hàng hóa XNK, quá cảnh, người và phương tiện vận tải XNC, quá cảnh trên Cổng thông tin một cửa quốc gia.

Liên quan đến thủ tục hành chính đối với hàng hóa XNK, quá cảnh thông qua Cổng thông tin một cửa quốc gia, Nghị định Một cửa quy định việc khai, sửa đổi, bổ sung thông tin khai có thể được thực hiện theo một trong hai hình thức tạo lập thông tin khai điện tử. Cụ thể, người dùng có thể tạo lập thông tin khai theo các tiêu chí, định dạng do các bộ quản lý ngành, lĩnh vực xây dựng theo chuẩn dữ liệu do đơn vị quản lý Cổng thông tin một cửa quốc gia hướng dẫn gửi đến Cổng thông tin một cửa quốc gia. Đồng thời, người dùng có thể khai trực tiếp trên Cổng thông tin một cửa quốc gia.

Do đó, Cổng thông tin một cửa quốc gia thực hiện tiếp nhận thông tin khai điện tử theo thời gian 24 giờ trong một ngày và 7 ngày trong một tuần; phản hồi thông tin khai điện tử đến người khai và chuyển thông tin khai điện tử đến các hệ thống xử lý chuyên ngành theo chế độ tự động.

Nghị định Một cửa quy định cơ quan xử lý tiếp nhận và xử lý hồ sơ hành chính, thời hạn xử lý, thông báo tình trạng tiếp nhận hồ sơ hành chính, thông báo kết quả xử lý thực hiện theo quy định của pháp luật chuyên ngành.

Thủ tục đối với phương tiện vận tải

Chương IV Nghị định Một cửa quy định về thủ tục hành chính đối với phương tiện vận tải XNC, quá cảnh, gồm 9 Điều (từ Điều 28 đến Điều 36) quy định về thủ tục hành chính đối với tàu bay, XNC, quá cảnh; trao đổi thông tin, khai báo hồ sơ để thực hiện thủ tục đối với tàu thuyền XNC, quá cảnh đến rời cảng biển, cảng dầu khí, trách nhiệm của các cơ quan xử lý; trao đổi thông tin thực hiện thủ tục đối với đường sắt, đường bộ.

Trong đó, về thủ tục nhập cảnh tàu bay, Nghị định Một cửa quy định việc thực hiện thủ tục, trao đổi, chia sẻ và khai thác thông tin đối với tàu bay XNC, quá cảnh; thông tin trước về hành khách và hàng hóa tại các cảng hàng không quốc tế được thực hiện thông qua Cổng thông tin một cửa quốc gia.

Người khai nộp hồ sơ dưới dạng dữ liệu điện tử để làm thủ tục đối với tàu bay nhập cảnh theo quy định tại Khoản 1 Điều 61 Nghị định 08/2015/NĐ-CP ngày 21/1/2015 của Chính phủ đã được sửa đổi, bổ sung tại Khoản 32 Điều 1 Nghị định số 59/2018/NĐ-CP ngày 20/4/2018. Thời hạn nộp hồ sơ dưới dạng điện tử và các chỉ tiêu thông tin của các chứng từ khai báo ở trên được thực hiện theo quy định tại Khoản 1, Khoản 5 Điều 62 Nghị định 08/2015/NĐ-CP đã được sửa đổi, bổ sung tại Khoản 33 Điều 1 Nghị định 59/2018/NĐ-CP.

Trường hợp quy định của pháp luật chuyên ngành yêu cầu phải nộp, xuất trình chứng từ giấy thì việc nộp, xuất trình chứng từ giấy thực hiện theo quy định của pháp luật chuyên ngành.

Cơ quan xử lý tại cảng hàng không có trách nhiệm tiếp nhận, xử lý, xác nhận hoàn thành thủ tục đối với tàu bay nhập cảnh thông qua Cổng thông tin một cửa quốc gia cho người khai và các bên liên quan trong thời hạn không quá 1 giờ kể từ khi người khai nộp, xuất trình đủ hồ sơ theo quy định.

Cảng vụ hàng không tiếp nhận các thông tin liên quan đến chuyến bay thông qua Cổng thông tin một cửa quốc gia để hỗ trợ cho việc thực hiện quản lý chuyên ngành. Đơn vị kiểm soát XNC tiếp nhận thông tin về chuyến bay, danh sách hàng khách, danh sách tổ lái và nhân viên làm việc trên tàu bay và thông tin về đặt chỗ của hàng khách (thông tin PNR) thông qua Cổng thông tin một cửa quốc gia để xử lý theo quy định của pháp luật chuyên ngành.

Cơ quan Hải quan tiếp nhận các chứng từ, xác nhận hoàn thành thủ tục hải quan đối với tàu bay nhập cảnh thông qua Cổng thông tin một cửa quốc gia. Tổ chức kiểm dịch y tế biên giới, cơ quan kiểm dịch động vật, cơ quan kiểm dịch thực vật tiếp nhận các thông tin liên quan đến chuyến bay thông qua Cổng thông tin một cửa quốc gia để hỗ trợ cho việc thực hiện quản lý chuyên ngành trong lĩnh vực kiểm dịch y tế, kiểm dịch động vật, kiểm dịch thực vật.

Ngoài ra, để cụ thể hóa quy định tại Luật Hải quan 2014, việc xếp dỡ hàng hóa, hành lý trên phương tiện vận tải đang chịu sự kiểm tra, giám sát hải quan chỉ được tiến hành khi có sự đồng ý của cơ quan Hải quan, Nghị định đã bổ sung quy định trách nhiệm của cơ quan Hải quan trong việc thông báo đến thuyền trưởng, DN kinh doanh cảng, cảng vụ để không dỡ hàng hóa xuống cảng trong trường hợp tàu thuyền nhập cảnh có vận chuyển hàng hóa cấm NK, tạm ngừng NK, hàng hóa không đáp ứng quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.    Đảo Lê