Tăng năng suất từ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

Theo WB, dù Việt Nam đã hình thành được các doanh nghiệp mới, tăng trưởng cao, nhưng năng suất của các doanh nghiệp trong nước còn thấp. Doanh nhân khởi nghiệp đổi mới sáng tạo có vai trò còn quan trọng hơn ở các quốc gia thu nhập trung bình như Việt Nam - nơi tăng trưởng đang ngày càng dựa vào đổi mới sáng tạo và hấp thụ công nghệ.

Tuy vậy, thực tế cho thấy, khởi nghiệp tại Việt Nam còn đối diện nhiều thách thức từ quy định pháp lý, thủ tục hành chính đến môi trường kinh doanh. Cùng với đó là những khó khăn từ tình trạng thiếu hụt lao động có kỹ năng, khó khăn về tiếp cận tài chính… Chẳng hạn, theo WB, Đề án 884 của Bộ Khoa học và Công nghệ được coi là chương trình hỗ trợ khởi nghiệp hàng đầu của Nhà nước nhằm cung cấp hỗ trợ tài chính và đào tạo cho doanh nghiệp khởi nghiệp qua trung gian là các trường đại học trên cả nước, đã hỗ trợ cho khoảng 2.000 dự án với tổng kinh phí khoảng 84 triệu USD kể từ năm 2018.

Trong số các doanh nghiệp tham gia khảo sát khởi nghiệp đổi mới sáng tạo năm 2023 của WB, chỉ có 2% cho biết họ được cơ quan chức năng hỗ trợ tài chính, tài trợ hoặc cho vay trong những giai đoạn phát triển doanh nghiệp ban đầu, 7% kỳ vọng hoặc đã được hỗ trợ vốn trong các giai đoạn sau, chẳng hạn sau khi ra mắt sản phẩm. Như vậy, vấn đề đặt ra là phải nhanh chóng tháo gỡ nhiều rào cản để nâng cao số lượng và chất lượng các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, từ đó đóng góp cho sự phát triển chung của kinh tế tư nhân.

Do đó, các doanh nghiệp cần môi trường thuận lợi, xây dựng thành những hệ sinh thái khởi nghiệp để tạo thành những vườn ươm “nuôi dưỡng” các doanh nghiệp dần lớn lên, phát triển bền vững. Trong phương thức này, vai trò “bà đỡ” từ các cơ quan quản lý, viện nghiên cứu cho đến doanh nghiệp lớn đều rất cần thiết, không chỉ hỗ trợ về tài chính mà còn kèm cặp về kinh nghiệm, chuyển giao, tư vấn về công nghệ phù hợp để thực sự phát triển thành những doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo hiệu quả, tận dụng tốt cơ hội từ công nghệ.