Sở hữu ngân hàng nhìn từ SCB

Ảnh minh họa.

Đó là sau khi hợp nhất 3 ngân hàng SCB (cũ), Việt Nam Tín Nghĩa và Đệ Nhất (các ngân hàng này đều có từ hơn 80% đến hơn 90% cổ phần của bà Trương Mỹ Lan được đứng dưới tên của hàng chục cổ đông khác, bà Lan tiếp tục sở hữu 91,2% cổ phần SCB mới. Để lách luật, các cổ phần này đều được bà Lan để đứng tên của rất nhiều cổ đông khác. Dưới quyền chi phối của mình, bà Lan đã chỉ đạo các “đàn em” thực hiện theo ý muốn của mình bất chấp luật pháp mà chủ yếu là dùng tiền gửi của cá nhân, tổ chức để phục vụ mục đích cá nhân.

Tài liệu của cơ quan điều tra cho thấy, các nhân sự cấp cao của SCB đều được “bà trùm” cài cắm và được trả mức lương, thưởng rất hậu hĩnh. Trần Thị Mỹ Dung- một Phó Tổng giám đốc của SCB- người được bà Lan tiến cử đã ký 395 Tờ trình tái thẩm định, 395 Biên bản họp Hội đồng kinh doanh và đầu tư Hội sở, 144 Tờ trình của Tổng giám đốc (thừa ủy quyền Tổng giám đốc) trình Hội đồng Quản trị đồng ý cho 394 khách hàng là cá nhân, pháp nhân thuộc hệ sinh thái Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, với 617 khoản vay tại SCB. Các khoản vay này có dư nợ đến ngày 17/10/2022 là hơn 356.873 tỉ đồng gồm các khoản dư nợ gốc, dư nợ lãi, nợ lãi, phí đã được bán nợ, cấn trừ nợ. Dung cho biết các khoản vay của cá nhân, pháp nhân đều thuộc hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát và do bà Lan chỉ đạo. Đồng thời, các khoản vay này đều được thực hiện theo hình thức giải ngân trước, rút tiền từ SCB trước sau đó mới hoàn thiện hồ sơ cho vay. Nhiều khoản vay khác cũng được các cá nhân khác ký và thực hiện tương tự. Điều đó lý giải vì sao tiền rút từ ngân hàng được chở bằng xe tải về nhà “bà trùm”.

Điều đáng nói, hàng loạt sai phạm như trên diễn ra một thời gian dài nhưng đã không được cơ quan thanh tra, kiểm tra của Ngân hàng Nhà nước ngăn chặn. Lý do là các đoàn thanh tra này cũng bị bà Lan vô hiệu hóa, trong đó riêng cựu Cục trưởng Đỗ Thị Thanh Nhàn đã nhận số tiền hối lộ khổng lồ 5,2 triệu USD, số tiền được chất đầy trong các thùng xốp chở đến cho bà Nhàn. Đồng thời, các thành viên trong đoàn thanh tra đều bị mua chuộc bằng những khoản tiền không hề nhỏ.

Nhìn thẳng thực tế, vụ SCB và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát cho thấy một lỗ hổng rất lớn về quản lý hoạt động ngân hàng. Thiệt hại của vụ việc không chỉ ở những con số khổng lồ đang được thống kê đầy đủ mà nó còn gây các hệ lụy về xã hội, về sự bình đẳng trong kinh doanh của các chủ thể trong nền kinh tế. Từng cá nhân, tổ chức vi phạm của vụ việc đang được làm rõ sai phạm và chắc chắn sẽ bị xử lý nghiêm trước pháp luật. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước và cơ quan hữu quan cần gấp rút tìm ra các giải pháp cụ thể để ngăn chặn, không để xảy ra các vụ việc tương tự. Không chỉ hoàn thiện các quy định pháp luật mà việc giám sát thực hiện các quy định pháp luật về ngân hàng cũng cần chặt chẽ hơn, đảm bảo hiệu lực, hiệu quả.