Phó TCT Vũ Ngọc Anh: Hiện thực hóa cam kết về cải cách trong hoạt động XNK

Theo Phó Tổng cục trưởng Vũ Ngọc Anh, với vai trò vừa là Cơ quan thường trực Ban chỉ đạo, vừa là một cơ quan Chính phủ tham gia NSW, Tổng cục Hải quan đã phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ Công Thương, Bộ Giao thông vận tải tiến hành xây dựng cơ sở pháp lí và triển khai giải pháp kĩ thuật để đảm bảo kết nối 3 bộ, ngành theo đúng tiến độ yêu cầu của Ban chỉ đạo quốc gia. Sau một thời gian tích cực, chủ động triển khai các đơn vị đã xây dựng được Thông tư liên tịch số 84/2013/TTLT-BTC-BCT-BGTVT làm cơ sở pháp lí để thực hiện NSW.

Về mặt quy trình thủ tục hành chính, Tổng cục Hải quan đã phối hợp với các cơ quan liên quan của Bộ Công Thương và Bộ Giao thông vận tải thống nhất lựa chọn 10 thủ tục hành chính của Bộ Tài chính, 5 thủ tục của Bộ Công Thương, 3 thủ tục của Bộ Giao thông vận tải tham gia thí điểm. Cả 3 Bộ đã xây dựng bộ tài liệu thống nhất về quy trình nghiệp vụ, chỉ tiêu thông tin, định dạng dữ liệu và phương thức trao đổi dữ liệu giữa hệ thống của các Bộ và Cổng thông tin một cửa quốc gia.

Về mặt kĩ thuật, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã chủ động tiến hành nghiên cứu các tiêu chuẩn kĩ thuật và mô hình hệ thống để xây dựng Cổng thông tin một cửa quốc gia, đảm bảo tương thích với hệ thống của các Bộ. Bộ Công Thương và Bộ Giao thông vận tải cũng xây dựng xong hệ thống kết nối với Cổng thông tin một cửa quốc gia.

Hiện nay, Tổng cục Hải quan đang phối hợp với các bộ để hoàn thiện hệ thống, kết nối thử nghiệm. Để đáp ứng yêu cầu xác thực, bảo mật và tính toàn vẹn của thông tin cũng như chứng từ điện tử, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã triển khai áp dụng chữ kí số đối với thủ tục hải quan điện tử; Bộ Công Thương cũng đang áp dụng hình thức tương tự đối với các DN khai báo giấy chứng nhận xuất xứ điện tử (C/O). Theo thỏa thuận của liên Bộ, DN khi tham gia khai báo thông tin trên Cổng thông tin một cửa quốc gia sẽ áp dụng chữ kí số… Có thể nói, tới thời điểm hiện tại, hệ thống của các bộ, ngành tham gia giai đoạn 1 đã đảm bảo yêu cầu để thực hiện khai trương kết nối kĩ thuật…

Bên cạnh việc triển khai các công việc về mặt kĩ thuật và pháp lí, Bộ Tài chính, Bộ Công Thương và Bộ Giao thông vận tải cũng phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức các buổi hội thảo để tuyên truyền, giới thiệu cho cộng đồng DN về NSW.

Ngày 25-2-2014, Ban chỉ đạo quốc gia về thực hiện Cơ chế một cửa ASEAN và Cơ chế Hải quan một cửa quốc gia tổ chức kết nối kĩ thuật trong Cơ chế một cửa giữa 3 Bộ Tài chính, Công Thương, Giao thông vận tải. Xin Phó Tổng cục trưởng cho biết ý nghĩa, tầm quan trọng của sự kiện này?

Sự kiện này là bước khởi đầu quan trọng của việc kết nối các bộ, ngành để thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia, đánh dấu thành công của chúng ta trong việc xử lí các vấn đề pháp lí và kĩ thuật. Trong tương lai gần, khi hệ thống kĩ thuật đã được kết nối đầy đủ, các bộ, ngành sẽ bước vào giai đoạn triển khai các thủ tục hành chính điện tử trên Cổng thông tin một cửa quốc gia một các đầy đủ và toàn diện.

Việc này, một mặt thể hiện tính cam kết của Chính phủ đối với các nước thành viên ASEAN khi phê chuẩn Hiệp định và Nghị định thư về thiết lập và triển khai NSW, ASW; hành động thiết thực hướng tới Cộng đồng kinh tế ASEAN vào 2015. Mặt khác, thông qua việc kết nối các cơ quan Chính phủ vào NSW, các Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan), Công Thương và Giao thông vận tải đã thể hiện cam kết với cộng đồng DN về một nền hành chính cải cách, hiện đại, hướng tới lợi ích của cộng đồng.

Riêng đối với ngành Hải quan, đây là một bước đi quan trọng trong tiến trình triển khai Chiến lược phát triển Hải quan giai đoạn 2011 - 2020, Kế hoạch cải cách, hiện đại hóa Hải quan giai đoạn 2011 - 2015. Đây cũng là bước đi thể hiện cam kết trong Tuyên ngôn phục vụ khách hàng về việc cải cách, đổi mới thủ tục hải quan theo hướng tiên tiến, hiện đại nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và cho các hoạt động thương mại, vận tải quốc tế. Ngành Hải quan luôn ý thức rằng đây mới chỉ là bước khởi đầu.

Để có thể triển khai đầy đủ và toàn diện Cơ chế một cửa quốc gia, cần có sự tích cực vào cuộc hơn nữa của các bộ, ngành. Cùng với sự chỉ đạo quyết liệt từ Ban chỉ đạo quốc gia và từ Chính phủ, ngành Hải quan tin tưởng Cơ chế một cửa quốc gia sẽ được triển khai một cách đầy đủ và toàn diện trong tương lại gần, đem lại lợi ích thiết thực cho các cơ quan Chính phủ, cho tổ chức, người dân và cho cả cộng đồng.

Thưa Phó Tổng cục trưởng, thời gian tới, các bộ, ngành liên quan cần tiếp tục triển khác các nội dung công việc gì để đảm bảo thực hiện thành công Quyết định 48 của Thủ tướng Chính phủ?

Song song với triển khai thí điểm giai đoạn 1, Cơ quan thường trực (Tổng cục Hải quan) cũng xúc tiến các công tác chuẩn bị cho thực hiện giai đoạn 2 đối với 3 Bộ: Y tế, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường, bao gồm các hoạt động: Rà soát các thủ tục cấp phép, cấp giấy chứng nhận, lựa chọn các thủ tục hành chính liên quan đến quy trình cấp phép, cấp giấy chứng nhận với số lượng các thủ tục hành chính dự kiến khoảng 43 thủ tục; xây dựng kế hoạch kinh phí đầu tư thực hiện; khảo sát thông tin về quy trình cấp phép, cấp giấy chứng nhận, nguồn nhân lực và thực trạng hệ thống công nghệ thông tin của các Bộ; tổ chức cuộc họp giữa Ủy viên Ban Chỉ đạo thuộc Cơ quan thường trực với Ủy viên Ban Chỉ đạo thuộc các Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Y tế, Tài nguyên và Môi trưởng để thống nhất về những công việc và lộ trình cần triển khai trong thời gian tới, trao đổi kinh nghiệm của các bộ, ngành triển khai giai đoạn 1; thống nhất kế hoạch xây dựng và thành lập Tổ soạn thảo xây dựng Thông tư liên tịch giữa liên Bộ Tài chính, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường, Y tế hướng dẫn triển khai giai đoạn 2, Quyết định số 48/2011/QĐ-TTg về thực hiện thí điểm Cơ chế hải quan một cửa quốc gia…

Ngoài ra, để hoàn thiện NSW, Cơ quan Thường trực cũng tiếp tục đề xuất hoàn thiện Mô hình kết nối; xác định các tiêu chí chung về CNTT xây dựng cơ sở dữ liệu để thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia; mức độ cung cấp dịch vụ trực tuyến và ứng dụng chữ kí số; triển khai các nhiệm vụ trong ASEAN…

Để thực hiện thành công Quyết định 48 của Thủ tướng Chính phủ, ngoài sự cố gắng, nỗ lực của cơ quan Thường trực, tôi cho rằng sự quan tâm, tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi của Chính phủ, sự phối hợp một cách hiệu quả của các bộ, ngành liên quan có vai trò hết sức quan trọng.

Thưa Phó Tổng cục trưởng, việc thực hiện NSW là bước đi quan trọng để các nước thành viên ASEAN thực hiện thành công ASW. Đề nghị Phó Tổng cục trưởng cho biết thông tin cập nhật về thực hiện Cơ chế một cửa ở các nước thành viên ASEAN?

Theo thông tin cập nhật chúng tôi có được, hiện nay Indonesia đã triển khai Cơ chế một cửa kết nối 18 cơ quan quản lí của Chính phủ, với hơn 14.000 thương nhân đăng kí hoạt động. Cơ chế một cửa tại Indonesia được thực hiện tại 10 cảng chính cho các thủ tục XNK hàng hóa, khai báo bản lược khai hàng hóa và trao đổi thông tin giữa các cảng, cửa khẩu. Hiện tại, 90% các giao dịch XNK hàng hóa tại Indonesia đã được thực hiện thông qua Cơ chế một cửa quốc gia.

Cơ chế một cửa tại Thái Lan đã kết nối được 16 cơ quan có liên quan của Chính phủ, 5 cơ quan Chính phủ khác đang trong giai đoan thí điểm và 15 cơ quan còn lại đang thực hiện xây dựng hệ thống. 100% giao dịch về thông quan hải quan, 44% giao dịch về cấp phép liên quan đến hàng hóa XNK tại Thái Lan với khoảng 6,5 triệu giao dịch/tháng đã được thực hiện thông qua Cơ chế một cửa quốc gia…

Xin trân trọng cảm ơn Phó Tổng cục trưởng!

Thái Bình (thực hiện)