Hài hòa lợi ích trong giá điện

Tính từ năm 2022 đến nửa đầu năm 2024, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đang gánh khoản lỗ hơn 55.000 tỷ đồng.

Trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội tại Phiên họp thứ 36 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho rằng, việc điều hành giá điện còn bất cập, gây thua lỗ cho ngành điện.

Ảnh minh hoạ. Nguồn Internet

Hiện EVN là đơn vị duy nhất có chức năng mua bán và cung ứng điện. Nhưng điện là một trong những mặt hàng đảm bảo bình ổn giá theo chỉ đạo của Nhà nước nên không chỉ phải đảm bảo về giá mà còn phải đáp ứng đa mục tiêu về an ninh năng lượng, kiểm soát lạm phát dẫn đến chênh giữa giá mua vào - bán ra ít khiến EVN kinh doanh không có lãi. Theo các chuyên gia, EVN thua lỗ sẽ khiến doanh nghiệp này khó tái đầu tư, gây thiệt hại cho nguồn vốn của Nhà nước, đồng thời tạo thành hiệu ứng ảnh hưởng đến việc thu hút đầu tư vào ngành điện. Trong khi đó, Quy hoạch Điện VIII đã ban hành với nhiều tham vọng. Những khó khăn này có thể gây cản trở đến việc hiện thực hoá các mục tiêu của Quy hoạch.

Vấn đề trên cho thấy, với bất kỳ doanh nghiệp nào, để phát triển bền vững và mang về lợi nhuận thì cần tính đến bài toán, hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp với Nhà nước. Trong đó, việc tính đúng, tính đủ và công khai, minh bạch trong giá thành các sản phẩm, dịch vụ đưa ra thị trường là rất cần thiết. Các chuyên gia cho rằng, với giá điện, nên rà soát chính sách hỗ trợ về bán điện cho các đối tượng, tách bạch giữa việc hỗ trợ của Nhà nước với việc kinh doanh của doanh nghiệp.

Ngoài ra, muốn phát triển thị trường thì phải gia tăng thu hút đầu tư, tạo cơ chế cho các doanh nghiệp cùng hoạt động sòng phẳng, qua đó tăng tính cạnh tranh để giúp giảm giá thành. Mặc dù điện lực là lĩnh vực mang nhiều tính đặc thù, song lĩnh vực năng lượng tái tạo, năng lượng xanh đang có nhiều tiềm năng phát triển và sẽ trở thành yêu cầu bắt buộc trong hội nhập quốc tế. Hiện Chính phủ đang nỗ lực sửa đổi nhiều quy định pháp luật liên quan, trong đó có Luật Điện lực, nên các doanh nghiệp cần theo dõi, đổi mới công nghệ, đầu tư cơ sở hạ tầng… sẵn sàng cho mọi "cuộc đua" để nắm bắt cơ hội.