Nhiều thách thức trong đào tạo giáo dục nghề nghiệp

Quang cảnh hội nghị. Ảnh T.D

Đó là thông tin được Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đưa ra tại Hội nghị tuyển sinh, đào tạo và giải quyết việc làm năm 2020, tổ chức tại TPHCM ngày 23/6.

TS Vũ xuân Hùng, Vụ trưởng Vụ Đào tạo chính quy, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp cho biết, cả nước hiện có 1.914 cơ sở giáo dục nghề nghiệp, trong đó có 399 trường cao đẳng, 462 trường trung cấp và 1.053 trung tâm giáo dục nghề nghiệp, giáo dục thường xuyên. Mạng lưới các cơ sở giáo dục nghề nghiệp rộng khắp cả nước tạo thuận lợi cho người học. Qua khảo sát 80% học sinh của hệ đào tạo này có việc làm sau khi ra trường, với mức thu nhập khá.

Một việc đáng lưu ý khác là triển khai mô hình trình độ cao đẳng cho học sinh tốt nghiệp THCS. Trong năm 2019 và đầu năm 2020 thì càng thấy rõ đây là mô hình, hướng đi hiệu quả, tháo gỡ phân luồng tại Việt Nam, nhiều trường triển khai thành công.

Song song đó, việc kết nối giữa giáo dục nghề nghiệp với thị trường lao động và việc làm bền vững đã có nhiều chuyển biến tích cực. Nhiều cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã bước đầu thực hiện hiệu quả gắn kết giữa nhà trường và doanh nghiệp trong đào tạo, việc làm. 100% cơ sở giáo dục nghề nghiệp, đặc biệt là các trường cao đẳng, trung cấp đề có hoạt động hợp tác với doanh nghiệp qua ký kết hợp đồng, hợp tác, biên bản ghi nhớ. Đã có những cơ sở giáo dục nghề nghiệp hợp tác với từ 50 – trên 100 DN. Điển hình như Trường Cao đẳng cơ khí nông nghiệp đã ký thỏa thuận hợp tác giữa nhà trường với các doanh nghiệp trong đào tạo và cung ứng 21.500 nhân lực tay nghề cao giai đoạn 2020-2025.

Mặc dù có bước phát triển nhưng theo ông Trương Anh Dũng, Tổng cục trưởng Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, giáo dục nghề nghiệp hiện chưa thực sự là con đường hấp dẫn nhất với học sinh; tuyển sinh còn khó khăn, các điều kiện đảm bảo chất lượng còn hạn chế; hiệu quả đào tạo, việc làm sau đào tạo chưa bền vững.

Theo báo cáo đến thời điểm hiện tại năm 2020, kết quả tuyển sinh 5 tháng đầu năm 2020 của các địa phương trên cả nước chỉ đạt khoảng đạt 844.900 người, bằng 57% so với cùng kỳ năm ngoái. Đặc biệt, con số này chỉ đạt khoảng 21% so với kế hoạch tuyển sinh năm 2020.

Trong đó kết quả tuyển sinh trung cấp, cao đẳng chỉ đạt 30% với cùng kỳ 2019 và đạt khoảng 5% với kế hoạch 2020. Những con số này với tuyển sinh trình độ sơ cấp lần lượt là 60% và 27%.

Theo đó, những yêu cầu mới đối với giáo dục nghề nghiệp là phải tăng quy mô và nâng cao hơn nữa chất lượng đào tạo; phát triển giáo dục nghề nghiệp mở và linh hoạt; chuyển đổi mô hình đào tạo truyền thống sang gắn kết doanh nghiệp, doanh nghiệp phải là trường thứ 2; yêu cầu đổi mới cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính, trong đó tự chủ tài chính trong trường công phải triển khai từ năm 2025; chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học.