Hướng tới phát triển bền vững hậu Covid-19

Ông Chu Tiến Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TPHCM (HUBA).

Đại dịch Covid-19 đã tác động không nhỏ tới hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, tuy nhiên, trong bối cảnh đó vẫn có những doanh nghiệp đạt mức tăng trưởng cao. Ông đánh giá như thế nào về những nỗ lực này của cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân?

Năm 2020 thực sự là một năm đặc biệt khó khăn đối với giới doanh nhân, doanh nghiệp cả nước nói chung và TPHCM nói riêng. Chưa bao giờ, cộng đồng doanh nghiệp phải hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt. Họ phải hy sinh lợi ích kinh tế để tập trung phòng chống dịch nhưng vẫn phải bảo đảm tồn tại, giữ ổn định, tìm giải pháp để tiếp tục phát triển.

Có thể nói trên toàn cục, đại dịch Covid- 19 là một khó khăn, thách thức mà doanh nghiệp chưa từng gặp phải, đã gây ra khó khăn lớn cho doanh nghiệp như mất kết nối thị trường dẫn đến phải thu hẹp sản xuất, đứt gãy chuỗi cung ứng, mất thanh khoản,… nhiều doanh nghiệp phải thu hẹp quy mô hoặc tạm dừng sản xuất.

Tuy nhiên, trong thách thức đó cũng có những cơ hội. Một số doanh nghiệp do đặc thù ngành nghề kinh doanh, biết tận dụng cơ hội để thúc đẩy phát triển thì lại vẫn duy trì được sản xuất tăng trưởng. Ví dụ: bán hàng online, chuyển đổi sản phẩm sang sản phẩm phục vụ phòng chống dịch, tận dụng cơ hội này để cải tạo, sửa chữa nâng cấp hệ thống hạ tầng chuẩn bị cho cơ hội mới… Đây thể hiện sự sáng tạo, năng động, linh hoạt trong kinh doanh của một số doanh nhân, doanh nghiệp.

Những đóng góp tích cực của doanh nghiệp, doanh nhân cho nền kinh tế của thành phố trong mùa dịch cụ thể ra sao, thưa ông?

Phải khẳng định doanh nghiệp đã đồng hành cùng Chính phủ giữ vững ổn định kinh tế, chính trị, an sinh, an toàn xã hội trong thời gian đại dịch vừa qua như bảo đảm cơ bản ổn định công ăn việc làm cho người lao động, đóng góp nguồn thu cho ngân sách. Đặc biệt là thực hiện tốt phòng chống dịch và đóng góp một phần ngân sách cho quỹ phòng chống dịch.

Chỉ tính riêng 100 doanh nghiệp vừa được tôn vinh tiêu biểu năm 2020, họ đã đầu tư 976.956 tỷ đồng vốn điều lệ để sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế thành phố, đóng góp doanh thu 294.510 tỷ đồng/năm, lợi nhuận gần 20.000 tỷ đồng/năm, nộp ngân sách gần 12.000 tỷ/năm, đảm bảo công ăn việc làm, thu nhập ổn định cho hơn 152.000 lao động, đóng góp gần 1.000 tỷ đồng cho các quỹ và chương trình an sinh xã hội.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cùng bắt tay nhau hình thành nhiều chuỗi liên kết sản xuất, kinh doanh. Trong cùng ngành, doanh nghiệp sẵn sàng chia sẻ nguyên vật liệu với nhau. Doanh nghiệp khác ngành cũng trao đổi sản phẩm cho nhau, giảm tiền thuê mặt bằng hay giảm giá các dịch vụ liên quan đầu vào… Tinh thần này, vừa là nhu cầu thực tế, vừa là đặc trưng đáng quý, là điểm sáng nổi bật của giới doanh nghiệp, doanh nhân trong bức tranh khó khăn của đại dịch.

Như vậy có thể thấy, "trong nguy có cơ”. Vậy theo ông, những cơ hội nào doanh nghiệp có thể tìm kiếm sau đại dịch?

Có một số doanh nghiệp đã tìm kiếm được cơ hội rất tốt để chuẩn bị cho một quá trình kinh doanh mới sau Covid 19 như: cơ hội chọn lựa và thuê mặt bằng với giá rẻ, vị trí tốt, cơ hội tuyển chọn nhân viên tốt để đào tạo, cơ hội đàm phán với đối tác thuận lợi hơn, cơ hội để tổ chức lại sản xuất, tái cấu trúc, cơ hội ứng dụng công nghệ số…

Song song đó, sau Covid -19, chúng ta có nhiều cơ hội tốt như phát huy hiệu quả tác động của các FTA đã ký kết, đặc biệt là EVFTA, CPTPP. Do uy tín của Việt Nam là quốc gia an toàn, nên cơ hội đón nhận dòng chảy hợp tác đầu tư kinh doanh từ các doanh nghiệp nước ngoài; cơ hội từ nền kinh tế vĩ mô ổn định…. Những cơ hội này sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam chúng ta nếu nắm bắt tốt sẽ phát triển nhanh vượt bậc.

Để tận dụng tốt những cơ hội cũng như phát triển bền vững, doanh nghiệp cần những chiến lược dài hạn ra sao, thưa ông?

Mặc dù có những điểm sáng trong bức tranh tối, nhưng nhìn chung nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn. Mới đây, hiệp hội có một cuộc khảo sát nhỏ cho thấy số lượng doanh nghiệp trở lại trạng thái bình thường chiếm khoảng 5%, số doanh nghiệp vượt qua những khó khăn bước đầu chiếm 9%, khó khăn còn nghiêm trọng là 40%. Số doanh nghiệp khó khăn và rất khó khăn chiếm 84%.

Theo đó, mỗi doanh nghiệp, tùy đặc điểm kinh doanh từng ngành, lĩnh vực cần phân tích kỹ các cơ hội, thách thức, các dự báo về xu thế dịch bệnh cũng như xu thế chung của thị trường để có những giải pháp và tổ chức sản xuất cho phù hợp. Tuy nhiên, xu hướng chung là đổi mới công nghệ, tích cực chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ số, đào tạo lại nhân lực cho phù hợp, tái cấu trúc lại mô hình kinh doanh, mô hình sản xuất cho hiệu quả hơn, tận dụng các cơ hội để mở rộng hợp tác liên kết hình thành các chuỗi kinh doanh bền vững, chủ động hơn…

Xin cảm ơn ông!