Hải quan Lạng Sơn: Vướng xử lý hàng NK chuyển cửa khẩu qua dịch vụ chuyển phát nhanh

	Hải quan Lạng Sơn thu trên 4,6 tỷ đồng từ kiểm tra sau
	Hải quan Lạng Sơn nộp ngân sách 3,9 tỷ đồng từ công tác kiểm tra sau

Phát sinh từ thực tế

Theo Cục Hải quan Lạng Sơn, thời gian qua, các chi cục hải quan cửa khẩu đã và đang tăng cường công tác kiểm soát chống buôn lậu, gian lận thương mại đối với hàng hóa NK chuyển cửa khẩu qua dịch vụ chuyển phát nhanh. Tuy nhiên, Cục Hải quan Lạng Sơn cho rằng, loại hình này luôn tiềm ẩn nguy cơ bị lợi dụng để trà trộn hàng giả, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ.

Lấy ví dụ cụ thể, Cục Hải quan Lạng Sơn cho biết, qua công tác giám sát, Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị đã phát hiện lô hàng NK theo tờ khai vận chuyển độc lập đăng ký ngày 9/6/2020 của Công ty TNHH chuyển phát nhanh S1 có địa chỉ tại quận Nam Từ Liêm, Hà Nội. Qua kiểm tra, Hải quan Hữu Nghị nhận thấy có dấu hiệu vi phạm pháp luật nên đã ra thông báo tạm dừng đưa hàng qua khu vực giám sát để kiểm tra thực tế.

Do số lượng hàng hóa lớn, nhiều chủng loại và được đóng gói nhỏ lẻ có đề tên người nhận nên trong quá trình kiểm tra không thể mở hết các bao gói, do đó, Hải quan Hữu Nghị đã tập trung vào các mặt hàng có nghi ngờ về giả mạo xuất xứ, hàng giả, hàng đã qua sử dụng, mỹ phẩm, thực phẩm. Theo đó, kết quả bước đầu cho thấy, Hải quan Hữu Nghị phát hiện 5 mục hàng thuộc danh mục cấm NK.

CBCC Hải quan Hữu Nghị kiểm tra mặt hàng nguyên phụ liệu gia công NK. Ảnh: H.Nụ

Cụ thể gồm: 36 bộ túi khí vô lăng ô tô, nhãn hiệu Honda; 18 cái túi xách gắn biểu tượng Gucci; 20 cái áo sơ mi gắn nhãn hiệu Burberry; 25 đôi giày thể thao nhãn hiệu Adidas và 40 cái thiết bị điện tử dùng cho ô tô, máy chuyên dùng đã qua sử dụng.

Tuy nhiên để xử lý vấn đề này, Cục Hải quan Lạng Sơn đang gặp nhiều khó khăn trong áp dụng các quy định của pháp luật. Bởi tại Điều 17 Thông tư 191/2015/TT-BTC ngày 24/11/2015 của Bộ Tài chính quy định thủ tục hải quan đối với hàng hóa XNK, quá cảnh gửi dịch vụ chuyển phát nhanh quốc tế, được sửa đổi, bổ sung theo quy định tại Khoản 16 Điều 2 Thông tư 56/2019/TT-BTC ngày 23/8/2019 của Bộ Tài chính, hồ sơ hải quan đối với hàng hóa NK chuyển cửa khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh, quy định:

“Tờ khai vận chuyển độc lập theo các tiêu chí thông tin quy định tại mẫu số 07 Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư 39/2019/TT-BTC; - 1 bản vận đơn hoặc các chứng từ vận tải khác có giá trị tương đương theo quy định của pháp luật (trừ hàng hóa XK). Trường hợp toàn bộ hàng hóa đã được khai trên bản lược khai hàng hóa điện tử trên Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan, nếu người khai hải quan khai mã hồ sơ do cơ quan Hải quan thông báo trên Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan tại tiêu chí “Ghi chú 1” thì không phải nộp bản chụp vận đơn trong bộ hồ sơ hải quan…”.

Cũng tại Điểm 7.37 mẫu số 07 Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư 39/2019/TT-BTC quy định: “Người khai hải quan khai báo tên hàng vận chuyển. Trường hợp thuộc một vận đơn có nhiều chủng loại thì người khai báo tên của những hàng hóa có giá trị chiếm tỷ trọng lớn trong tổng giá trị lô hàng. Trường hợp thông tin hàng hóa của lô hàng cần vận chuyển vượt quá thiết kế của tờ khai vận chuyển độc lập thì thực hiện khai tiêu chí tên hàng như sau: Trường hợp hàng XK hoặc hàng quá cảnh XK có nhiều tên hàng thì người khai không phải khai tên hàng, ghi “chi tiết theo tờ khai XK”, trường hợp hàng hóa NK thì ghi “chi tiết theo vận đơn”.

Đề xuất hướng xử lý

Theo Cục Hải quan Lạng Sơn, hàng hóa NK theo loại hình chuyển cửa khẩu qua dịch vụ chuyển phát nhanh thường nhiều mục hàng (khoảng 6.000 đến 10.000 mục), bảng kê hàng hóa miêu tả rất chung chung và không chính xác về hàng hóa thực tế đóng gói như mã sản phẩm, mã thùng, tên người nhận trên các gói sản phẩm.

Trong khi đó, người khai hải quan không phải xuất trình bảng kê chi tiết hàng hóa, đặc thù của cửa khẩu đường bộ lại không có vận đơn, không có bản lược khai hàng hóa nên việc thực hiện đối chiếu, kiểm tra giữa chứng từ của người khai hải quan với hàng hóa rất khó khăn và không có căn cứ.

Cục Hải quan Lạng Sơn nhấn mạnh, khi tiến hành kiểm tra thực tế gặp rất nhiều khó khăn do hàng hóa với số lượng lớn, được đóng gói các bao/ gói nhỏ, bên ngoài ghi tên và địa chỉ người nhận. Do đó, công chức hải quan phải mở tất cả các bao, gói hàng hóa để kiểm tra nhưng vẫn phải đảm bảo giữ nguyên phần ghi tên và địa chỉ người nhận.

Từ những khó khăn này, Cục Hải quan Lạng Sơn đề xuất đưa ra quy định cụ thể để kiểm soát chặt và xử lý các vụ việc phát sinh. Theo đó, khi thực hiện thủ tục vận chuyển độc lập đối với hàng hóa gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh, người khai hải quan phải xuất trình bảng kê thể hiện chi tiết mã số kiện hàng hóa, mã sản phẩm, tên người nhận để cơ quan Hải quan có căn cứ kiểm tra, giám sát hàng hóa nhằm tránh việc DN lợi dụng sự thông thoáng của loại hình này để buôn lậu, gian lận thương mại.