Hải quan chặn gian lận qua khai báo trị giá hàng phục vụ Tết

	Bác bỏ trị giá khai báo hàng hóa nhập khẩu có bị xử phạt vi phạm hành chính?
	Ngăn chặn mặt hàng đồ uống thẩm lậu qua biên giới Quảng Trị
	Hải quan TP Hồ Chí Minh: Ngăn chặn nhiều vụ gian lận thuế

Dấu hiệu gian lận trong khai báo

Theo Tổng cục Hải quan, qua theo dõi, thời điểm cuối năm 2022 và cận kề các ngày lễ lớn như Giáng sinh, Tết Dương lịch 2023, Tết Nguyên đán Quý Mão nhu cầu tiêu dùng đối với một số mặt hàng nhập khẩu (NK) có xu hướng tăng cao như: rượu, bia, đồ uống, bánh kẹo, thiết bị điện tử gia dụng, ô tô, mô tô, hàng thời trang... nên các DN sẽ đẩy mạnh NK hàng hóa để kịp phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước.

Tổng cục Hải quan cho rằng, đây đều là các mặt hàng có thuế suất cao, một số các mặt hàng có thuế tiêu thụ đặc biệt, dẫn đến tiềm ẩn nguy cơ rủi ro gian lận thương mại về trị giá, gây thất thu NSNN. Do đó, nhằm tăng cường quản lý nhà nước về hải quan nói chung và đảm bảo hiệu quả của công tác quản lý trị giá nói riêng, ngăn chặn tình trạng gian lận qua khai báo trị giá thấp, Tổng cục Hải quan yêu cầu các cục hải quan tỉnh, thành phố tổ chức kiểm tra chặt chẽ trị giá kê khai, xác định nghi vấn, tổ chức tham vấn trị giá hải quan theo đúng quy định tại Điều 25 Thông tư 38/2015/TT-BTC được sửa đổi, bổ sung tại khoản 14 Điều 1 Thông tư 39/2018/TT-BTC của Bộ Tài chính.

Trong đó, tập trung vào các nhóm hàng tiềm ẩn nguy cơ gian lận về trị giá như rượu, bia, đồ uống, xe ô tô, xe mô tô, bánh kẹo, thiết bị điện tử gia dụng, hàng tiêu dùng... Tránh tình trạng không đánh dấu nghi vấn đối với dòng hàng thuộc danh mục rủi ro về trị giá có giá khai báo thấp hơn cơ sở dữ liệu.

Nhiều mặt hàng nhập khẩu khai báo giá thấp đã bị Hải quan TPHCM bác bỏ. Ảnh: T.H

Đồng thời, bố trí, phân công công chức đã được đào tạo về trị giá, có đủ năng lực, kinh nghiệm làm công tác kiểm tra trị giá và tham vấn để nâng cao hiệu quả trong công tác tham vấn và xác định trị giá. Kiên quyết đấu tranh, bác bỏ trị giá khai báo đối với các lô hàng có trị giá khai báo thấp so với cơ sở dữ liệu. Không luân chuyển công chức có chuyên môn về trị giá sang làm các công việc khác không liên quan đến quản lý trị giá hải quan.

Đặc biệt, trước khi tham vấn phải tổ chức thu thập đầy đủ thông tin, đánh giá mức độ tin cậy của thông tin thu thập được, không sử dụng các thông tin chưa được kiểm chứng, không được dùng thông tin thuộc diện nghi vấn khi tham vấn, xác định giá theo đúng Quyết định số 1929/QĐ-TCHQ ngày 20/7/2020. Phải tổ chức nghiên cứu kỹ hồ sơ để tìm ra các mâu thuẫn có ảnh hưởng đến trị giá, dự kiến các vấn đề cần làm rõ khi tham vấn.

Quá trình tham vấn phải làm rõ các vấn đề mâu thuẫn của hồ sơ có ảnh hưởng đến trị giá, mâu thuẫn giữa mức giá kê khai với thông tin thu thập được, quá trình giao dịch, đàm phán, ký kết hợp đồng, thanh toán,... đề nghị người khai hải quan cung cấp các chứng từ chứng minh tính chính xác của trị giá kê khai; đồng thời kiểm tra trị giá theo hướng dẫn tại công văn số 5371/TCHQ- TXNK ngày 12/11/2021 của Tổng cục Hải quan.

Trường hợp người khai hải quan không chứng minh, giải trình được các mâu thuẫn thì bác bỏ trị giá, xác định lại trị giá theo quy định tại khoản 3 Điều 3 Thông tư 39/2015/TT-BTC được sửa đổi, bổ sung tại khoản 2 Điều 1 Thông tư 60/2019/TT-BTC và Điều 25 Thông tư 38/2015/TT-BTC được sửa đổi, bổ sung tại khoản 14 Điều 1 Thông tư 39/2018/TT-BTC. Nghiêm cấm việc tổ chức tham vấn qua loa, chiếu lệ sau đó kết luận chưa đủ cơ sở bác bỏ trị giá kê khai, hoặc sau khi bác bỏ trị giá kê khai lại xác định giá theo cơ sở dữ liệu giá bằng mức giá kê khai, vì đây là mức giá thuộc diện nghi vấn.

Cập nhật đầy đủ, kịp thời thông tin về kiểm tra, tham vấn, xác định trị giá vào các hệ thống liên quan, cập nhật kết quả kiểm tra lên hệ thống GTT02 theo quy định tại Quyết định số 1810/QĐ-TCHQ ngày 15/6/2018 và Điều 6 Quyết định số 1929/QĐ-TCHQ ngày 20/7/2020.

Ngoài ra, các đơn vị cần đôn đốc tổ chuyên trách hàng ngày phải tổ chức rà soát việc kiểm tra, tham vấn, xác định giá, cập nhật dữ liệu của các chi cục hải quan trực thuộc để kịp thời phát hiện các tồn tại và có biện pháp chấn chỉnh theo quy định tại Điều 2 Quyết định số 1810/QĐ-TCHQ ngày 15/6/2018.

Thường xuyên rà soát, thu thập thông tin để đề xuất Tổng cục Hải quan xây dựng, bổ sung mức giá tham chiếu đối với trường hợp mặt hàng chưa có mức giá tham chiếu hoặc sửa đổi mức giá tham chiếu đối với các dòng hàng có mức giá khai báo và các thông tin thu thập được có biến động tăng hoặc giảm trên 10% so với mức giá tham chiếu tại Danh mục hàng hóa XNK rủi ro về trị giá theo quy định tại Điều 23 Thông tư 39/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính.

Chỉ đạo bộ phận kiểm tra sau thông quan tổ chức thu thập thông tin, rà soát, kiểm tra sau thông quan theo dấu hiệu vi phạm đối với các mặt hàng trọng điểm, tiềm ẩn rủi ro gian lận về trị giá.

Tổ chức kiểm tra công vụ đột xuất tại các chi cục hải quan trực thuộc để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và xử lý nghiêm đối với CBCC, lãnh đạo và bộ phận có liên quan thực hiện không đúng quy định theo quy định tại Quyết định 2799/QĐ-TCHQ ngày 26/9/2018.

Rà soát các mặt hàng trọng điểm

Đối với Cục Kiểm tra sau thông quan, Tổng cục Hải quan yêu cầu rà soát, thu thập thông tin để lập các chuyên đề kiểm tra sau thông quan theo dấu hiệu vi phạm nhằm xử lý các trường hợp khai báo trị giá hải quan hợp lý để gian lận, trốn thuế nhất là đối với mặt hàng tiêu dùng.

Đôn đốc, chỉ đạo, hướng dẫn các cục hải quan tỉnh, thành phố tổ chức kiểm tra sau thông quan đối với các mặt hàng trọng điểm và các chuyên để do Tổng cục Hải quan chỉ đạo.

Vụ Thanh tra - Kiểm tra giám sát tình hình thực hiện nhiệm vụ của CBCC tại các chi cục hải quan và thực hiện thanh tra công vụ trên hệ thống trực ban, trực tuyến để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý đối với các cán bộ, công chức thực hiện không đúng, không đầy đủ quy trình về kiểm tra, tham vấn, xác định trị giá, cập nhật dữ liệu theo đúng quy định. Tổ chức thu thập thông tin để đề xuất thực hiện thanh tra chuyên ngành đối với doanh nghiệp, mặt hàng có dấu hiệu về gian lận trị giá.

Bộ phận thường trực trực Ban trực tuyến tăng cường giám sát, rà soát trên hệ thống đối với các lô hàng đang làm thủ tục hải quan trên toàn quốc có rủi ro cao về trị giá hải quan để chỉ đạo các chi cục hải quan kiểm tra trị giá, tham vấn, xác định giá, nhất là tại các địa bàn trọng điểm, có lưu lượng hàng hóa lớn như Hà Nội,TP Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Lạng Sơn...

Cục Điều tra chống buôn lậu triển khai quyết liệt, áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan, tăng cường kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tại các tuyến, địa bàn, mặt hàng trọng điểm, trọng tâm vào các mặt hàng có giá trị lớn, thuế suất cao có nhu cầu tiêu dùng cuối năm; kiểm tra, giám sát chặt chẽ hàng hóa xuất nhập khẩu, đối tượng, gian lận thương mại qua giá. Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị nghiệp vụ để tổ chức xác minh, điều tra đối với các doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm pháp luật lớn về trị giá để xử lý theo quy định của pháp luật.

Cục Thuế XNK tổ chức thu thập thông tin, theo dõi việc kê khai trị giá hải quan đối với các mặt hàng trọng điểm; việc kiểm tra và xác định trị giá hải quan của các cục hải quan tỉnh, thành phố để chỉ đạo công tác kiểm tra, tham vấn, xác định trị giá theo đúng quy định.