Có anh Ba Hưng vốn thiệt nông dân

Đại tá Hứa Hòa Hưng, nguyên mẫu trong bài hát “Anh Ba Hưng”!
​​​

Sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo ở Long Điền, Giá Rai, Bạc Liêu, cậu bé Hứa Hòa Hưng phải sớm bươn chải cuốc thuê gặt mướn để kiếm sống. Khi phong trào cách mạng miền Nam bùng lên, chàng trai Hứa Hòa Hưng gia nhập lực lượng quân đội địa phương và nhanh chóng trở thành trung đội trưởng. Trước một trận càn của Pháp đầu năm 1947 tại cung đường Đốc Bét – Xóm Lung, trung đội trưởng Hứa Hòa Hưng đã chỉ huy đồng đội bẻ gãy tất cả các mũi tấn công từ phía địch. Chiến công ấy vang dội khắp vùng, và trung đội trưởng Hứa Hòa Hưng được bà con gọi thân mật là anh Ba Hưng.

Sau trận thắng lớn ấy, đơn vị tổ chức mừng công. Cùng lúc, Đoàn văn công Nam Bộ về địa phương phục vụ, được điều đến tham dự liên hoan và biểu diễn văn nghệ. Trong đoàn có nhiều văn nghệ sĩ nổi tiếng, đặc biệt là cặp đôi nhạc sĩ Trần Kiết Tường và ca sĩ Quốc Hương. Nhạc sĩ Trần Kiết Tường hỏi han tình hình gia đình, thôn xóm của anh Ba Hưng, còn ca sĩ Quốc Hương thì ngồi ngắm anh Ba Hưng.

Trung đội trưởng Hứa Hòa Hưng không thể nào đoán được, hai người đàn ông lạ lùng kia sắp làm thay đổi cuộc đời mình. Một tháng sau buổi hạnh ngộ, trên Đài tiếng nói Nam Bộ phát đi bài hát “Anh Ba Hưng” do nhạc sĩ Trần Kiết Tường sáng tác và ca sĩ Quốc Hương thể hiện. Anh nông dân cầm súng chất phác Hứa Hòa Hưng đã bật khóc khi nghe bài hát giản dị và chân thành mà bản thân là nhân vật trữ tình được đề cập trực tiếp!

Bài hát “Anh Ba Hưng” lập tức nổi tiếng khắp chiến khu Nam Bộ, bởi hai yếu tố kích thích. Thứ nhất, bài hát “Anh Ba Hưng” dựa theo giai điệu của bài dân ca “Con chim manh manh” rất phổ biến đồng bằng sông Cửu Long. Thứ hai, bài hát “Anh Ba Hưng” phác thảo chân dung người thật việc thật trong sáng và can trường bằng thái độ lạc quan của dân quân chân lấm tay bùn.

Cái tài của nhạc sĩ Trần Kiết Tường (1924-1999) là đã biến tấu bài dân ca “Con chim manh manh” từ ngữ cảnh ban đầu: “Con chim manh manh, nó đậu cây chanh. Tôi vác miểng sành liệng nó chết giãy. Tôi làm bảy mâm, biếu ông một mâm, cho bà một dĩa. Bà hỏi con chim gì, tôi nói con chim manh manh…” thành câu chuyện trung đội trưởng Hứa Hòa Hưng đi vào cuộc sống “Có anh Ba Hưng, vốn thiệt nông dân, lưng lớn ba vùng mà hổng chịu đầu quân. Thằng Sáu thấy anh nó cười. Thiệt thằng nhỏ xíu mà khôn. Nó trêu nó trêu anh hoài. Nó nói cái lưng anh dài, nó nói cái mặt anh chai, thanh niên sao không đi lính, cũng không cấy cày. Anh Ba đỏ mặt tía tai. Về nhà xin đi lính đã hơn năm trường, vừa mới được huân chương. Thằng Sáu thấy anh nó mừng. Láng giềng hỏi thăm sự tình. Tôi nói có anh Ba Hưng…”. Hơn nữa, ca sĩ Quốc Hương (1915-1984) có lối hát rất đặc biệt, vừa hóm hỉnh vừa gần gũi đã góp phần đưa “Anh Ba Hưng” lên tầm một huyền thoại.

Cuộc đời nhân vật bài hát “Anh Ba Hưng” trải qua ba cuộc hôn nhân. Năm 20 tuổi, Hứa Hòa Hưng cưới nàng thôn nữ làng bên cạnh, và vác ba lô lên đường chiến đấu. 15 năm biền biệt ở các điểm lửa, Hứa Hòa Hưng được hung tin, người vợ ở nhà đã bị ép lấy một tay xã đội trưởng khét tiếng. Người vợ thứ hai cưới nhau chưa được bao lâu, cũng bị chôn vùi dưới đạn bom của quân thù. Năm 1964, Hứa Hòa Hưng được tổ chức mai mối cho cô công nhân nông trường Dầu Tiếng- Bình Phước tên gọi Mai Thị Hường vốn là một cơ sở cách mạng. Cưới nhau được 7 ngày thì Hứa Hòa Hưng lại ra chiến trường. Sau ngày 30-4-1975, vợ chồng mới được đoàn tụ khi Hứa Hòa Hưng lặn lội về Hố Nai – Đồng Nai tìm lại người vợ và đứa con gái Hứa Thị Hồng Vân vừa tròn 8 tuổi!