Cảnh báo thủy hải sản nhập lậu trà trộn với hàng trong nước

Lực lượng Hải quan Quảng Ninh tổ chức tiêu hủy hàng nhập lậu trong tháng 3/2018. Ảnh: Phạm Hiến.

Đáng lưu ý là việc phân biệt đâu là thủy, hải sản trong nước, đâu là thủy, hải sản nhập lậu khi đã lưu thông trên thị trường là hết sức khó khăn.

Theo Chi cục Quản lý thị trường Quảng Ninh, thời gian qua, trên địa bàn xuất hiện tình trạng đưa hàng nhập lậu vào nội địa, sau đó thay tem, nhãn “made in Viet Nam”; mua hóa đơn của một số hộ kinh doanh trên địa bàn biên giới để hợp thức hóa hàng nhập lậu; sử dụng hầm thủy lực trên xe ô tô để giấu hàng nhập lậu gây khó khăn cho lực lượng kiểm tra, phát hiện. Mặt khác, do phía Trung Quốc tăng cường công tác đấu tranh ngăn chặn hàng tạm nhập, tái xuất nên tiềm ẩn nguy cơ thẩm lậu các mặt hàng rượu, thuốc lá, thực phẩm đông lạnh vào nội địa. Mới đây, trong đợt cao điểm kiểm soát thị trường (từ 15/12/2017 đến 15/1/2018), đơn vị đã phát hiện, xử lý 43 vụ, phạt tiền 108 triệu đồng; tịch thu tiêu hủy 100kg bánh kẹo; 710kg thịt và 1.480 con chim bồ câu; 975 cá sủ, 690kg cá chim… trị giá hàng hóa ước 240 triệu đồng.

Qua theo dõi của phóng viên, thời điểm sau Tết, ở khu vực biên giới Quảng Ninh không chỉ xuất hiện những mặt hàng tiêu dùng có nhu cầu tiêu thụ lớn như thuốc lá, mỹ phẩm mà các đối tượng buôn lậu còn đưa thủy sản, hải sản tươi sống “vượt biên”. Khu vực TP. Móng Cái trở thành điểm tập kết, còn quốc lộ 18A vẫn là tuyến trung chuyển hàng hóa nhập lậu từ khu vực cửa khẩu về nội địa. Không ít vụ việc khi bị lực lượng chức năng phát hiện bắt giữ, hàng thực phẩm đông lạnh nhập lậu được đóng thành kiện, thùng xốp được chở trên các phương tiện vận chuyển thông thường hòng trốn tránh sự kiểm soát của lực lượng làm nhiệm vụ. Nếu lực lượng chức năng không phát hiện xử lý kịp thời, thì hàng tấn sò, cá đối, cá khoai thành phẩm… không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không đảm bảo chất lượng đã nhanh chóng được “tuồn” vào các chợ tiêu thụ.

Tính riêng từ cuối tháng 2/2018 trở lại đây, lực lượng kiểm soát Hải quan Quảng Ninh đã phát hiện, xử lý 4 vụ thủy, hải sản Trung Quốc nhập lậu. Điển hình là ngày 12/3, trong quá trình tuần tra tại khu vực phố Phạm Hồng Thái (thuộc phường Ka Long, TP. Móng Cái, Quảng Ninh), Tổ công tác thuộc Đội Kiểm soát Hải quan số 1 (Cục Hải quan Quảng Ninh) phát hiện ông P.G.L (trú tại phường Trần Phú, TP. Móng Cái) tập kết 20 thùng xốp (loại 35kg/thùng), tương đương 700kg cá chim. Số hàng trên do ông L. mua tại Trung Quốc, sau đó thuê người vận chuyển đến khu vực trên để đưa lên xe ô tô vận chuyển về Hạ Long bán kiếm lời. Tại thời điểm kiểm tra, ông L. không xuất trình được hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc hợp pháp của lô hàng.

Trước đó, ngày 4/3, tại khu vực vỉa hè đường Nguyễn Bỉnh Khiêm thuộc khu 2, phường Ka Long, TP. Móng Cái, Đội Kiểm soát Hải quan số 1 phát hiện ông N.V.L, năm sinh 1972 (trú tại xã Chiến Thắng, huyện An Lão, TP. Hải Phòng) vận chuyển hàng hóa nhập lậu không có chứng từ hợp pháp trong địa bàn hoạt động hải quan gồm 1.500 kg sò tươi sống, loại 100-120 con/kg (một số con đã bị chết) có nguồn gốc Trung Quốc, trị giá ước 38 triệu đồng.

Trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, một số cán bộ, công chức Đội Kiểm soát Hải quan số 1, Cục Hải quan Quảng Ninh cho biết, phần lớn số vụ việc vi phạm liên quan đến thủy hải sản do đơn vị phát hiện, xử lý đều do các đối tượng sử dụng đò sắt vận chuyển trái phép qua biên giới. Số hàng này có xuất xứ từ Trung Quốc, không qua kiểm tra nhà nước về chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm. Bằng mắt thường khó có thể phân biệt giữa hàng hóa nuôi trồng trong nước với thủy hải sản nhập lậu. Chính vì thế, hàng nhập lậu khi trà trộn, bày bán trong thị trường nội địa, bản thân người tiêu dùng khó nhận biết, cũng như cơ quan chức năng khó kiểm soát. Hàng hóa vi phạm sau khi bị bắt giữ, đơn vị phối hợp với Sở Tài chính, Kiểm dịch tổ chức tiêu hủy theo quy định.

Có thể thấy, tình trạng vi phạm an toàn thực phẩm vẫn diễn biến phức tạp, vẫn còn hiện tượng sử dụng hóa chất, chất cấm, chất phụ gia không được phép sử dụng trong bảo quản, nhất là trong chế biến thủy sản, thực phẩm. Hoạt động vận chuyển, kinh doanh hàng hóa không có giấy chứng nhận kiểm dịch vẫn thường xuyên xảy ra.

Lãnh đạo Cục Quản lý thị trường khuyến cáo, người tiêu dùng cần mua sắm những loại sản phẩm thiết yếu có nguồn gốc rõ ràng, chất lượng đảm bảo tại các chợ truyền thống, các siêu thị, trung tâm thương mại. Bên cạnh đó, lực lượng Quản lý thị trường tăng cường công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, tuyên truyền tác hại của việc buôn lậu để nâng cao ý thức người dân trong công tác chống buôn lậu, hàng giả; kêu gọi người dân thực hiện Chương trình “Người Việt Nam dùng hàng Việt Nam”… Tại các thành phố lớn: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh… tăng cường công tác ký cam kết không sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng vi phạm SHTT để các tổ chức và cá nhân trên địa bàn góp phần tạo chuyển biến căn bản về ý thức tôn trọng pháp luật của cán bộ, công chức, doanh nghiệp và người tiêu dùng.