Cái bắt tay của hai “ông lớn” ô tô Nhật Bản

Honda và Nissan thông báo đàm phán sáp nhập.

Hai nhà sản xuất ô tô hàng đầu Nhật Bản đang nhắm tới mục tiêu đạt được hiệu quả hiệp lực hơn 1.000 tỷ yen (6,4 tỷ USD) giá trị tài sản, bằng cách tận dụng nền tảng chung, nghiên cứu và phát triển (R&D) và cả hệ thống mua sắm chung.

Mục tiêu lợi nhuận hoạt động của công ty mới, nếu kế hoạch sáp nhập thành công, là hơn 3.000 tỷ yen, tương đương mức tăng 54% so với kết quả chung của năm 2023. Các nhà đàm phán đặt mục tiêu hoàn tất thỏa thuận vào tháng 8/2026. Trong khi đó, đối tác nhỏ hơn của Nissan là Mitsubishi Motors sẽ quyết định xem họ có tham gia hay không vào tháng 1/2025.

Theo Giám đốc điều hành (CEO) của Honda Toshihiro Mibe, hiệu ứng toàn diện của “cái bắt tay” này có thể sẽ không được nhận thấy cho đến sau năm 2030 và cả Honda lẫn Nissan đều cần xây dựng năng lực để cạnh tranh với các đối thủ Trung Quốc đang ngày càng mạnh lên, hoặc phải đối mặt với việc bị đánh bại.

Vấn đề thu hút sự quan tâm của giới phân tích hiện nay là liệu hai “gã khổng lồ” trong ngành ô tô của Nhật Bản có nhiều thời gian để thực hiện kế hoạch hay không? Rào cản lớn nhất trước mắt đối với cả hai có thể là dòng sản phẩm bởi cả hai đều không đặc biệt mạnh về xe điện (EV).

Nissan, mặc dù là người tiên phong với mẫu xe điện Leaf, nhưng sau đó đã vấp ngã. Một chiếc EV mới, Ariya, được cho là sẽ thách thức Model Y của Tesla nhưng đã bị cản trở bởi các vấn đề về sản xuất. Khác với Nissan, Honda tập trung nhiều hơn vào xe hybrid (xe lai, có thể chạy bằng điện và xăng).

Nhà phân tích cấp cao Vincent Sun tại Morningstar cho biết: “Cả hai công ty đều thiếu những sản phẩm xe điện hấp dẫn và việc kết hợp vẫn sẽ phải đối mặt với thách thức về dây chuyền sản xuất xe điện mới cũng như hoạt động nghiên cứu và phát triển công nghệ”. Theo ông, “có thể mất nhiều thời gian hơn dự kiến” để điều chỉnh hoạt động kinh doanh.

Trên thực tế, cả Honda và Nissan đều để mất thị phần tại Trung Quốc, thị trường ô tô lớn nhất thế giới. Honda đã báo cáo lợi nhuận quý 3/2024 giảm 15% và buộc phải cắt giảm lực lượng lao động tại Trung Quốc.

Trong khi đó, Nissan đã công bố kế hoạch cắt giảm 9.000 việc làm trên toàn cầu và năng lực sản xuất giảm 20% do doanh số bán hàng sụt giảm ở cả Trung Quốc và Mỹ.

Chuyên gia Dean Enjo, một nhà phân tích cấp cao tại hãng xếp hạng tín dụng Moody's Ratings, đã viết trong một lưu ý gửi khách hàng rằng việc xoay chuyển hoạt động kinh doanh quy mô lớn của hai nhà sản xuất ô tô Nhật Bản tại Trung Quốc sẽ kéo theo “rủi ro đáng kể”.

Honda là hãng sản xuất ô tô lớn thứ 2 của Nhật Bản, Nissan là hãng lớn thứ 3. Nếu kết hợp lại, đây sẽ là tập đoàn ô tô lớn thứ 3 thế giới xét theo doanh số bán xe, sau Toyota và Volkswagen.

Vụ sáp nhập này cũng sẽ là sự thay đổi lớn nhất trong ngành công nghiệp ô tô toàn cầu kể từ khi Fiat Chrysler Automobiles và PSA sáp nhập vào năm 2021 để tạo ra Stellantis trong một thỏa thuận trị giá 52 tỷ USD. Rất nhiều kỳ vọng và thách thức đang đón đợi liên doanh mới giữa hai “ông lớn” Nhật Bản trong lĩnh vực sản xuất ô tô.