Xuất khẩu thủy sản: Điểm sáng nhìn từ góc độ thị trường

	Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản hàng triệu USD
	Nông, thủy sản Việt Nam chiếm thị phần ấn tượng tại Canada

Chế biến cá tra xuất khẩu tại Công ty CP Thủy sản Bình Định. Ảnh: T.H

Theo bà Lê Hằng, Phó Giám đốc Trung tâm VASEP P.RO, năm 2021, Việt Nam xuất khẩu thủy sản sang gần 170 thị trường. Chỉ có một số ít thị trường bị giảm nhập khẩu thủy sản từ Việt Nam như Nhật Bản giảm gần 7%, Trung Quốc giảm 18%. Xuất khẩu sang các thị trường khác đều tăng trưởng khả quan như Mỹ tăng 27%, sang EU tăng 12%, Hàn Quốc tăng 5%, Australia tăng 16%, Nga tăng 21%. Xuất khẩu sang nhiều thị trường khác có mức tăng đột phá như Mexico tăng 49%, Philippine tăng 66%, Israel tăng 41%, Brazil tăng 47%, Colombia tăng 73%...

Nhiều thị trường gần như đã thích nghi với bối cảnh sống chung với Covid -19, nhu cầu hồi phục rất mạnh mẽ, như: Mỹ, EU, Brazil…

Trong đó, thị trường trong năm 2021, xuất khẩu khá thuận lợi đối với các sản phẩm thủy sản Việt Nam. Đặc biệt, mặt hàng xuất khẩu chủ lực cá tra tăng trưởng tích cực, với tổng giá trị xuất khẩu sang thị trường này đạt 370,6 triệu USD, tăng gấp đôi so với năm 2020.

Cuối tháng 6/2021, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã công bố kết quả cuối cùng đợt xem xét hành chính thuế chống bán phá giá lần thứ 16 (POR16) đối với các lô hàng cá tra đông lạnh nhập khẩu từ Việt Nam vào thị trường Mỹ giai đoạn từ ngày 01/8/2018 - 31/7/2019. Theo đó, hai doanh nghiệp xuất khẩu cá tra của Việt Nam là: Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn (VINH HOAN CORP - Đồng Tháp) và Công ty Cổ phần Nam Việt (NAVICO - An Giang) đã được hưởng mức thuế suất là 0%. Động thái tích cực này đã thúc đẩy xuất khẩu cá tra sang thị trường này tăng trưởng liên tục không nằm ngoài dự đoán. Riêng tháng 12/2021, giá trị xuất khẩu cá tra sang Mỹ đạt 46,6 triệu USD, tăng 67% so với cùng kỳ năm ngoái.

Cùng với cá tra, điểm sáng của tôm Việt Nam trong năm 2021 là giữ được sự tăng trưởng khá tốt ở thị trường Mỹ trong suốt cả năm. Năm 2021, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ đạt trên 1 tỷ USD, tăng 20% so với năm 2020.

Năm 2021, thị phần tôm Việt Nam trên thị trường Mỹ tăng lên 13% từ 11% năm 2020. Doanh số bán lẻ tại Mỹ duy trì tăng trong đại dịch. Nhu cầu nhà hàng, dịch vụ thực phẩm tại Mỹ dần phục hồi nhờ các gói kích thích kinh tế của Chính phủ Mỹ và chiến lược mở cửa, sống chung với Covid. Tốc độ tăng trưởng xuất khẩu tôm của Việt Nam sang Mỹ sẽ tiếp tục kéo dài đến quý đầu năm 2022.

Năm 2022, xuất khẩu tôm sang Mỹ và EU dự kiến tiếp tục tăng trưởng 2 con số, xuất khẩu sang Trung Quốc phục hồi sau khi giảm mạnh trong năm 2021, xuất khẩu sang Hàn Quốc và Nhật Bản tăng trưởng nhẹ do nhu cầu từ 2 thị trường này khá ổn định và có thể không có sự tăng trưởng đột phá.

Bên cạnh đó, nhiều nhà nhập khẩu ở các thị trường có tham gia các FTA với Việt Nam cũng tranh thủ lợi thế thuế quan ưu đãi để nhập khẩu sản phẩm Việt Nam có giá cạnh tranh hơn, như tại Australia, Mexico…

Australia cũng là một điểm sáng trong bức tranh xuất khẩu thủy sản năm 2021 với mức tăng trưởng trên 16% mang về giá trị 265 triệu USD. Australia đứng thứ 7 trong các thị trường đơn lẻ, chiếm 3% giá trị xuất khẩu thủy sản của Việt Nam.

Những sản phẩm thị trường này tiêu thụ nhiều nhất gồm tôm (chiếm 71%) với trên 188 triệu USD, cá tra chiếm 10% với 25,5 triệu USD, mực bạch tuộc chiếm 2%, cá ngừ chiếm 1,3%... Năm qua, chỉ xuất khẩu cá tra sang Australia bị giảm 21%, còn lại các mặt hàng đều tăng trưởng cao với 2 con số.