 |
| Khu vực kiểm tra hải quan hoàn thuế GTGT tại sân bay quốc tế Đà Nẵng. Ảnh: N.Linh. |
Theo Tổng cục Hải quan- cơ quan chủ trì soạn thảo Thông tư 92, năm 2014, để có chính sách quản lý đối với việc hoàn thuế GTGT đối với hàng hoá của người nước ngoài mang theo khi xuất cảnh, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã ban hành Thông tư 72/2014/TT-BTC để hướng dẫn. Tuy nhiên, năm 2016, Chính phủ ban hành Nghị định 100/2016/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế GTGT, Luật thuế Tiêu thụ đặc biệt và Luật Quản lý thuế, trong đó quy định việc hoàn thuế GTGT đối với người nước người mang hộ chiếu hoặc giấy tờ nhập cảnh do cơ quan có thẩm quyền nước ngoài cấp được hoàn thuế đối với hàng hoá mua tại Việt Nam mang theo người khi xuất cảnh; Quốc hội cũng đã ban hành Luật Quản lý thuế thay thế các Luật Quản lý thuế trước đây đã khiến cho các quy định, hướng dẫn được nêu tại Thông tư 72/2014/TT-BTC không còn phù hợp với thực tế.
Bên cạnh đó, năm 2015, Tổng cục Hải quan đã xây dựng và đưa vào sử dụng “Hệ thống quản lý hoàn thuế GTGT đối với hàng hoá của người nước ngoài mua tại Việt Nam mang theo khi xuất cảnh” (gọi tắt là hệ thống VAT-RS) với phân hệ DN bán hàng, phân hệ cơ quan Hải quan và các phân hệ trao đổi thông tin với ngân hàng thương mại, cơ quan Thuế, Kho bạc, các hãng hàng không và Công an cửa khẩu. Tổng cục Hải quan cho biết, cơ quan Hải quan xây dựng hệ thống VAT-RS nhằm phục vụ công tác quản lý, theo dõi, phục vụ, hỗ trợ việc hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài.
Như vậy, hệ thống VAT-RS do cơ quan Hải quan xây dựng và đưa vào sử dụng chưa được hướng dẫn và quy định cụ thể tại Thông tư 72/2014/TT-BTC. Thông tư 72/2014/TT-BTC mới chỉ quy định trách nhiệm một cách chung chung của DN bán hàng, ngân hàng thương mại, cơ quan Hải quan, Thuế, Kho bạc tham gia vào hệ thống quản lý hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài theo phương thức điện tử của cơ quan quản lý thuế, đồng thời quy định trách nhiệm của cơ quan Hải quan trong việc xây dựng hệ thống của cơ quan quản lý thuế mà chưa có quy định cụ thể việc thực hiện hệ thống VAT-RS do cơ quan Hải quan vận hành.
Cũng theo đánh giá từ phía cơ quan Hải quan, thực tế thời gian qua, đa số DN bán hàng hoàn thuế GTGT chưa tham gia vào hệ thống, gây khó khăn cho cơ quan Hải quan trong việc theo dõi, quản lý, phục vụ, hỗ trợ việc hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài. Ngoài ra cũng gây khó khăn trong việc đối chiếu hoá đơn kiêm tờ khai hoàn thuế, đối chiếu hàng thật, hàng giả… Bên cạnh đó, một số DN bán hàng đã tham gia hệ thống của cơ quan quản lý thuế nhưng không nhập các thông tin về hàng hoá, thông tin khách nước ngoài mua hàng vào hoá đơn GTGT kiêm tờ khai hoàn thuế vào hệ thống nên công chức hải quan phải nhập thủ công, dẫn đến kéo dài thời gian giải quyết thủ tục hoàn thuế cho khách xuất cảnh. Đặc biệt, các bên tham gia chưa phát huy được vai trò trong việc quản lý, phục vụ, hỗ trợ hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài.
Thông tư 92 đã quy định cụ thể hệ thống quản lý thuế GTGT bao gồm các chỉ tiêu thông tin, các đối tượng truy cập và trao đổi thông tin; cụ thể việc cấp tài khoản sử dụng, trách nhiệm của các bên tham gia hệ thống.
Đồng thời, để đồng bộ các quy định cũng như đưa hệ thống VAT-RS vào hoạt động một cách có hiệu quả, hỗ trợ đắc lực cho các bên tham gia vào quá trình hoàn thuế đối với hàng hoá của người nước ngoài mang theo khi xuất cảnh.
Được biết, hệ thống quản lý hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài do Tổng cục Hải quan chịu trách nhiệm xây dựng, quản lý và vận hành là hệ thống tích hợp, lưu trữ, trao đổi thông tin liên quan đến việc hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài giữa các cơ quan, tổ chức, cá nhân và tại Thông tư 92 đã quy định rất cụ thể về hệ thống, quyền và trách nhiệm của mỗi bên khi tham gia hệ thống này.
Theo đó, các đối tượng sử dụng tài khoản của cơ quan Hải quan cấp để truy cập hệ thống; cơ quan Thuế thực hiện cung cấp thông tin về DN bán hàng hoàn thuế GTGT cho hệ thống theo quy định. Ngay sau khi nhận được thông tin về DN bán hàng hoán thuế GTGT do cơ quan Thuế truyền đến hệ thống, cơ quan Hải quan gửi tài khoản và mật khẩu truy cập hệ thống cho DN qua địa chỉ thư điện tử đã được DN đăng ký.
Bên cạnh đó, Thông tư 92 quy định chi tiết việc truy cập, trao đổi thông tin qua hệ thống quản lý hoàn thuế GTGT cho người nước ngoài và phải đảm bảo đúng thẩm quyền, phải ký số theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử.
Tổng cục Hải quan cho biết, việc thiết kế, sửa đổi, bổ sung cụ thể các quy định liên quan đến hệ thống VAT-RS tại Thông tư 92 nhằm kết nối giữa các bên liên quan để đảm bảo sự quản lý chặt chẽ trong hoàn thuế, tránh việc lợi dụng để chiếm đoạt tiền thuế của NSNN. Đồng thời, quy định này nhằm đảm bảo việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác hoàn thuế phục vụ nhanh, chính xác, đúng đối tượng.
Đảo Lê
