“Thu lệ phí môn bài là để thực hiện mục đích quản lý Nhà nước"

TS. Nguyễn Đức Kiên.

Bộ Tài chính vừa đưa ra lấy ý kiến các bộ, ngành liên quan Dự thảo Nghị định về lệ phí môn bài, trong đó, để thực hiện Luật Phí và lệ phí đã được Quốc hội thông qua, thuế môn bài sẽ được chuyển sang danh mục với tên là “lệ phí môn bài”. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?

Hiện nay đang có hai luồng ý kiến. Một là lệ phí môn bài như thế là cao đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa. Hai là khi thực hiện thu lệ phí môn bài như vậy trong tương lai sẽ thuận lợi hơn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Quan điểm của tôi là làm sao tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp và trong bối cảnh hiện nay tránh việc điều chỉnh các loại thuế, phí không cần thiết tác động lên doanh nghiệp.

Vấn đề này được các nước thực hiện như thế nào, thưa ông?

Tất cả các nước trên thế giới đều có phí môn bài nhưng vấn đề là mức thu bao nhiêu và thu để làm gì. Việc các nước đều thu phí môn bài là để nhắc nhở trách nhiệm của những người tham gia kinh doanh trên thị trường phải có trách nhiệm thực hiện chính sách.

Việc nộp thuế môn bài hàng năm là nhắc nhở mình là một thực thể tham gia vào thị trường, mình phải thực hiện các quy định về pháp luật trong lĩnh vực mình hoạt động. Thu phí môn bài cũng là theo nguyên tắc lấy thu bù chi để đảm bảo cho bộ máy quản lý Nhà nước được vận hành.

Ông nhận định gì về việc trước đây Bộ Tài chính đề xuất bỏ thuế môn bài và nay tiếp tục thực hiện chính sách này?

Nhận thức là cả quá trình. Lúc đầu Bộ Tài chính định đề xuất bỏ thuế môn bài để thực hiện đúng theo tinh thần của Hiến pháp 2013 là tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, nhưng sau khi đề xuất thì thấy quản lý Nhà nước về vấn đề này và kinh tế của Việt Nam có sự chuyển động.

Đây cũng là hình thức kiểm tra gián tiếp xem tình hình hoạt động của các hộ kinh doanh và doanh nghiệp, giống như hai mặt của một vấn đề, chúng ta phải kiểm tra lại chứ Nhà nước không giàu nghèo gì vấn đề thuế môn bài cả.

Điều này có nghĩa là quy định lệ phí môn bài là để phù hợp với từng giai đoạn phát triển của nền kinh tế và quản lý Nhà nước, thưa ông?

Trước hết phải nói là để thực hiện mục đích quản lý Nhà nước. Trên thế giới người ta không bỏ loại phí này đâu, người ta vẫn áp dụng, bởi phí giúp cho việc quản lý mà không gây khó khăn cho doanh nghiệp thì ta làm.

Thứ hai, việc cần làm hiện nay là hạn chế thuế khoán. Thuế khoán là một quy định không phù hợp trong quá trình phát triển của nền kinh tế, do đó phải thông qua một hình thức khác để chứng minh với người dân là bộ máy tổ chức của chúng ta đang ngày càng giảm bớt thuế khoán, đó chính là thông qua việc thu lệ phí môn bài để thấy tốc độ thu lệ phí môn bài là giảm như thế này, số lượng lượt người giảm như thế này, có tương đương với số doanh nghiệp nộp thuế không.

Đó là một trong những số liệu giúp chúng ta có thể kiểm soát chặt chẽ và nắm bắt được thực trạng của nền kinh tế vận động như thế nào.

Xin cảm ơn ông!