Thi tốt nghiệp THPT: Thay đổi thế nào từ năm 1970 đến nay?

	Sau năm 2020: Học hết lớp 12 được cấp giấy chứng nhận, dần áp dụng thi tốt nghiệp trên máy tính
	Thi THPT quốc gia 2019: Sau khi phúc khảo, 204 bài thi trắc nghiệm thay đổi kết quả
	Tây Ninh: Sau phúc khảo thi THPT quốc gia 2019 nhiều thí sinh từ 0 điểm tăng lên 8,75 điểm

Năm 2019, Kỳ thi THPT quốc gia cơ bản đạt được mục tiêu đổi mới thi, tuyển sinh. Ảnh ĐH.

Trước năm 1970: Thi tốt nghiệp THPT (cấp 3 hệ 10 năm): Bộ GD&ĐT ra đề thi, tỉnh, thành phố tổ chức thi, chấm thi. Tuyển sinh đại học: Chính quyền xét tuyển theo lý lịch, học bạ, ấn định trường học, phân công việc làm sau tốt nghiệp.

Từ năm 1970 đến năm 1990: Thi tốt nghiệp THPT (cấp 3): Bộ GD&ĐT ra đề thi, tỉnh, thành phố tổ chức thi, chấm thi. Thi tuyển sinh đại học, cao đẳng (ĐH, CĐ): Bộ ra đề, thi tại các cụm thi ở tỉnh. Trường ĐH, CĐ (gần 100 trường) cử giáo viên và sinh viên về coi thi.

Từ năm 1991 đến năm 2002: Thi tốt nghiệp THP do Bộ GD&ĐT ra đề, tỉnh, thành phố tổ chức thi, chấm thi. Từng trường ĐH, CĐ tự ra đề, tổ chức thi và xét tuyển theo nhiều đợt (theo khối thi) khác nhau.

Từ năm 2002 đến năm 2014: Thi tốt nghiệp THPT do Bộ GD&ĐT ra đề; tỉnh, thành phố tổ chức thi, chấm thi. Thi ĐH, CĐ “ba chung”: chung đề, chung đợt thi, và sử dụng chung kết quả thi; tổ chức thành các cụm. Thi tại các trường ĐH, CĐ ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, sau đó tổ chức thêm các cụm ở Cần Thơ, Quy Nhơn, Vinh, Hải Phòng.

Năm 2015: Lần đầu tiên tổ chức Kỳ thi THPT quốc gia thi liên tỉnh hoặc tại tỉnh; các trường ĐH và sở GD&ĐT địa phương được Bộ GD&ĐT phân công chủ trì 2 loại cụm thi đó là: liên tỉnh và tỉnh (chỉ để xét công nhận tốt nghiệp THPT). Các trường ĐH tự chủ trong tuyển sinh có thể lấy kết quả thi THPT hoặc học bạ hoặc tổ chức thi riêng để tuyển sinh.

Năm 2016: Tiếp tục tổ chức Kỳ thi THPT quốc gia có điều chỉnh về cách thức tổ chức thi tại tỉnh; các trường ĐH và sở GD&ĐT địa phương được Bộ GD&ĐT phân công chủ trì 2 loại cụm thi là đại học và tốt nghiệp. Các trường ĐH tự chủ trong tuyển sinh có thể lấy kết quả thi THPT hoặc/và học bạ hoặc tổ chức thi riêng để tuyển sinh.

Năm 2017: Tiếp tục tổ chức kỳ thi THPT quốc gia có điều chỉnh cả về cách thức và phương thức. Về cách thức chỉ còn duy nhất 1 cụm thi tại mỗi tỉnh do sở GD&ĐT chủ trì, trường ĐH, CĐ được Bộ GD&ĐT phân công phối hợp. Về phương thức tổ chức thi theo bài, áp dụng thi trắc nghiệm khách quan với hầu hết các bài thi (trừ môn Ngữ văn), mỗi thí sinh trong một phòng thi có 1 mã đề thi riêng.

Các trường ĐH có nhu cầu sử dụng kết quả kỳ thi để tuyển sinh tự nguyện thành lập theo nhóm trường để sử dụng chung một phần mềm xét tuyển.

Năm 2018: Tiếp tục tổ chức kỳ thi THPT quốc gia, ổn định như năm 2017 cả về cách thức và phương thức.

Năm 2019: Giữ ổn định cơ bản như 2018; áp dụng một số giải pháp điều chỉnh nhằm khắc phục hạn chế, bất cập. Theo đó, Bộ GD&ĐT trực tiếp tổ chức chấm bài thi trắc nghiệm, giao các trường ĐH chủ trì; đồng thời quy định chặt chẽ hơn về kỹ thuật ở một số khâu trong quy trình tổ chức thi.

Nhìn chung, từ năm 2014 trở về trước, hàng năm có 2 kỳ thi là thi tốt nghiệp THPT và thi tuyển sinh ĐH, CĐ có quy mô lớn, được tổ chức đồng loạt, liên tiếp, riêng rẽ, cách nhau một tháng với cùng nội dung thi nằm trong chương trình THPT, chủ yếu lớp 12 và số lượng thí sinh lớn. Việc này đã tạo ra áp lực thi cử cho thí sinh, gia đình trong thời gian khá dài và gây ra các hệ lụy xã hội khó khắc phục.

Phương án tổ chức kỳ thi THPT quốc gia thực hiện theo lộ trình 2015- 2020 đã được triển khai từ năm 2015, được hoàn thiện qua từng năm, đến năm 2019 đã cơ bản đạt được mục tiêu đổi mới thi, tuyển sinh theo tinh thần Nghị quyết 29/NQ-TW của Trung ương.