Thay đổi tư duy quản lý từ phát triển quan hệ đối tác Hải quan-Doanh nghiệp

Nhiều tập thể, cá nhân được vinh danh trong phát triển quan hệ đối tác Hải quan-Doanh nghiệp tại Diễn đàn Hải quan-Doanh nghiệp 2024. Ảnh: Thái Bình

Sáng tạo từ trong cách làm

Ngược dòng thời gian kể từ cuối năm 2013, công tác phát triển quan hệ đối tác Hải quan-Doanh nghiệp đã được Tổng cục Hải quan triển khai và ngày càng mạnh mẽ.

Cũng từ thời điểm đó, Tổng cục Hải quan và các Cục Hải quan địa phương đã bố trí một nguồn lực tương xứng để triển khai công tác này một cách hiệu quả. Ở cấp Tổng cục Hải quan, Ban Cải cách hiện đại hóa hải quan được giao vai trò là đơn vị đầu mối tham mưu thực hiện nhiệm vụ phát triển quan hệ đối tác trong toàn Ngành. Tại 34/34 Cục Hải quan địa phương (đến nay có 35/35 Cục) đã thành lập Tổ tư vấn Hải quan- Doanh nghiệp.

Các đơn vị Hải quan các cấp đã có nhiều cách làm hay, sáng tạo, đa dạng nhằm cung cấp đến cộng đồng doanh nghiệp những thông tin hữu ích, từ tuyên truyền, phổ biến văn bản mới đến hướng dẫn triển khai quy trình, thủ tục hải quan chuyên sâu... Cơ quan Hải quan cũng thường xuyên trao đổi, thảo luận với doanh nghiệp và các bên liên quan để tìm kiếm giải pháp tối ưu, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về hải quan.

Tại “cửa ngõ” biên giới Đông bắc Tổ quốc, Cục Hải quan Quảng Ninh đã tổ chức triển khai Chương trình đánh giá năng lực cạnh tranh cấp Chi cục (viết tắt là CDCI) nhằm đánh giá năng lực cạnh tranh, chất lượng quản lý điều hành cấp cơ sở cũng như hoạt động hỗ trợ, đồng hành cùng doanh nghiệp, tạo không khí thi đua sôi nổi giữa các chi cục trực thuộc trong triển khai nhiệm vụ, cũng như hoạt động hợp tác Hải quan-Doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, nhằm cung cấp thông tin, hỗ trợ doanh nghiệp nhanh nhất, hiệu quả nhất, kể từ năm 2017 đến nay, Hải quan Quảng Ninh đã thành lập Tổ cung cấp thông tin và hỗ trợ doanh nghiệp (viết tắt là Tổ ISEC) do Cục trưởng trực tiếp chỉ đạo.

Tại các khu vực cảng Hải Phòng hay TP Hồ Chí Minh, lực lượng Hải quan cũng triển khai nhiều cách làm sáng tạo để phát triển quan hệ đối tác.

Kể từ năm 2020 đến nay, Cục Hải quan Hải Phòng đã xây dựng và duy trì “Hệ thống đánh giá chất lượng phục vụ của công chức trong quá trình giải quyết thủ tục” nhằm ghi nhận ý kiến đánh giá, mức độ hài lòng của doanh nghiệp đối với chất lượng phục vụ của công chức ở từng tờ khai, hồ sơ cụ thể, qua đó kịp thời kiểm tra, xác minh, xử lý mọi hành vi gây phiền hà, sách nhiễu, tiêu cực, chậm trễ, sai sót nghiệp vụ.

Ngoài ra, Hải quan đất Cảng đã ký biên bản thỏa thuận với hơn 25.000 doanh nghiệp xuất nhập khẩu, 21 hiệp hội, ngành hàng, cũng như thường xuyên gặp gỡ, lắng nghe, giải đáp trực tiếp khó khăn cho doanh nghiệp.

Tương tự, tại Cục Hải quan Bình Dương, đơn vị luôn lấy sự hài lòng của doanh nghiệp là một trong những tiêu chí quan trọng hàng đầu để đánh giá hiệu quả phục vụ doanh nghiệp. Vì vậy, từ năm 2020 đơn vị đã triển khai tổ chức thực hiện khảo sát sự hài lòng của doanh nghiệp thông qua hệ thống Kiosk tại các chi cục hải quan. Hệ thống thu thập thông tin sự hài lòng của doanh nghiệp đã tạo thêm một công cụ, một kênh giao tiếp với doanh nghiệp để cơ quan Hải quan đánh giá hiệu quả cung cấp dịch vụ công của đơn vị, cũng như có thêm thông tin đánh giá hiệu quả phục vụ doanh nghiệp và quản trị công việc.

Coi doanh nghiệp là đối tác hợp tác

Thông qua nhiều hoạt động đã được cơ quan Hải quan triển khai, cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao các giải pháp và những lợi ích mà cơ chế hợp tác đem lại. Hiện nay, ngành Hải quan đã thực hiện đồng bộ 4 giải pháp, gồm: Thông tin, tham vấn, tham gia, hợp tác. Trong đó thực hiện tốt các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật, hướng dẫn, hỗ trợ, giải đáp vướng mắc, tiếp thu góp ý, phản hồi từ doanh nghiệp, đồng thời tổ chức triển khai mạnh mẽ các hoạt động tham vấn, hợp tác.

Những tín hiệu lạc quan của ngành Dệt may Việt Nam cũng là lời mở đầu để ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam khi chia sẻ về công tác phát triển quan hệ đối tác Hải quan-Doanh nghiệp.

Chia sẻ với phóng viên Tạp chí Hải quan, ông Trương Văn Cẩm cho biết: 10 năm trở lại đây, kim ngạch xuất nhập khẩu của ngành Dệt may tăng khoảng 2 lần. Nhiều năm liền toàn Ngành chiếm tới 60-70 tỷ USD/năm về quy mô kim ngạch xuất nhập khẩu, với 2/3 là kim ngạch xuất khẩu. Kết quả này có đóng góp tích cực của cơ quan Hải quan trong việc phát triển quan hệ đối tác Hải quan-Doanh nghiệp.

“Cơ quan Hải quan ngày càng thay đổi tư duy quản lý, chuyển từ coi doanh nghiệp là đối tượng quản lý sang đối tác tin cậy nhờ cởi mở chia sẻ thông tin, nỗ lực cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu. Cơ quan Hải quan cũng cầu thị tiếp thu kiến nghị, đề xuất của doanh nghiệp để sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật sao cho phù hợp với điều kiện thực tế. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, cơ quan Hải quan có sự thay đổi tích cực về tác phong, thái độ phục vụ chuyên nghiệp”, ông Trương Văn Cẩm nhấn mạnh.

Lãnh đạo Hiệp hội Dệt may Việt Nam cũng đề nghị cơ quan Hải quan tiếp tục đẩy mạnh phát triển quan hệ đối tác Hải quan-Doanh nghiệp theo hướng “Thông tin-Tham vấn-Tham gia-Hợp tác”; áp dụng công nghệ thông tin để nâng cao chất lượng, đảm bảo các hoạt động nghiệp vụ diễn ra thông suốt.

Là doanh nhân có nhiều gắn bó với công tác hải quan, ông Johnathan Hạnh Nguyễn, Chủ tịch Tập đoàn Liên Thái Bình Dương (IPPG) chia sẻ: 10 năm qua, mối quan hệ giữa doanh nghiệp và cơ quan Hải quan đã có nhiều bước tiến mạnh mẽ, không ngừng phát triển cả về chất lượng lẫn quy mô.

“Chúng ta đã và đang xây dựng một mối quan hệ đối tác chiến lược, không chỉ dừng lại ở các thủ tục thông quan mà còn là một sự hợp tác toàn diện, cùng nhau hướng đến mục tiêu xây dựng một môi trường kinh doanh thuận lợi, minh bạch, hiệu quả”, Chủ tịch IPPG chia sẻ.

Ngoài ra, ông Johnathan Hạnh Nguyễn ghi nhận: Ngành Hải quan đã đạt được nhiều thành tựu trong việc cải tiến các quy trình hỗ trợ doanh nghiệp và phù hợp với các thông lệ quốc tế bao gồm: chuyển đổi số và đơn giản hóa thủ tục… Điều này đã giúp doanh nghiệp giảm thiểu những sai sót, mang lại sự an toàn cho hoạt động xuất nhập khẩu.