Facebook Twitter youtube Tiktok

Tăng thuế thuốc lá giúp cải thiện sức khỏe cộng đồng

Theo các chuyên gia y tế, việc tăng thuế TTĐB đối với thuốc lá là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để giảm tỷ lệ hút, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và tăng nguồn thu cho ngân sách.
Mức tăng thuế đối với các sản phẩm có hại cho sức khỏe phải đủ lớn để thay đổi hành vi tiêu dùng Quốc hội xem xét bổ sung, tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá, bia rượu Đại biểu Quốc hội đề nghị tăng mạnh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu, bia, thuốc lá
Tăng thuế thuốc lá giúp cải thiện sức khỏe cộng đồng
Tăng thuế với thuốc lá là một trong những giải pháp được nhiều nước áp dụng nhằm giảm tỷ lệ hút. Ảnh: minh họa.

Mức thuế đối với thuốc lá còn thấp

Với hơn 15 triệu người hút thuốc, Việt Nam nằm trong số các quốc gia có số lượng người hút thuốc cao nhất thế giới. Mỗi năm, hơn 103.300 người Việt tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá, bao gồm 84.500 người chết do hút thuốc chủ động và 18.800 người chết vì phơi nhiễm khói thuốc thụ động.

Đáng lo ngại hơn, phần lớn trong số người tử vong này đang ở độ tuổi lao động, làm suy giảm nghiêm trọng chất lượng và quy mô nguồn nhân lực quốc gia.

Ước tính, việc sử dụng thuốc lá tiêu tốn của Việt Nam hơn 108 nghìn tỷ đồng/năm, con số này bao gồm 16,4 nghìn tỷ đồng chi phí y tế trực tiếp; 5,9 nghìn tỷ đồng chi phí gián tiếp do bệnh tật; 85,8 nghìn tỷ đồng thiệt hại từ tử vong sớm. Ngoài ra còn 49 nghìn tỷ đồng mà người dân chi để mua thuốc lá hàng năm.

Theo các chuyên gia y tế, hút thuốc lá hiện tại sẽ để lại hậu quả nặng nề trong vòng 10–20 năm tới, khi những người hút thuốc bắt đầu chịu các tác động lâu dài lên sức khỏe.

Ngân hàng thế giới và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho rằng, giá và thuế là một trong những chính sách quan trọng nhất để kiểm soát tiêu dùng thuốc lá, chiếm tới 50% trong việc góp phần làm giảm tỷ lệ hút, đặc biệt là thanh thiếu niên.

WHO khẳng định, thanh thiếu niên và người nghèo phản ứng mạnh nhất với thay đổi giá, với mức giảm tiêu dùng đến 10%, đồng thời ngăn trẻ em và thanh thiếu niên bắt đầu hút thuốc.

Giai đoạn 2008-2019, Việt Nam đã 3 lần tăng thuế TTĐB với thuốc lá. Tuy nhiên, mức tăng còn thấp và cách biệt thời gian giữa các lần điều chỉnh quá dài, không đủ sức tác động đến hành vi tiêu dùng.

So với các nước ASEAN, Việt Nam cũng có mức thuế còn thấp. Thuế tính trên giá bán lẻ thuốc lá thấp hơn nhiều quốc gia như: Thái Lan là 78,6%, Phillipines là 71,3% và Singapore là 67,5%. Điều này khiến giá thuốc lá tại Việt Nam vẫn rẻ nhất Đông Nam Á.

Hiện trên thị trường, có tới 40 nhãn hiệu thuốc lá có giá bán lẻ dưới 10.000 đồng/bao 20 điếu, thậm chí có nhiều nhãn hiệu chỉ có mức giá 7.000 đồng đến 8.000 đồng/bao 20 điếu. Với mức giá bán lẻ thấp như vậy, thuốc lá rất dễ tiếp cận với người có thu nhập thấp và người mới hút, kể cả trẻ em và trẻ vị thành niên.

Tăng thuế mang lại nhiều lợi ích

Nếu không có biện pháp mạnh mẽ để điều chỉnh như tăng thuế và kiểm soát giá thuốc lá, hệ thống y tế và kinh tế sẽ ngày càng chịu thêm áp lực.

Vì thế, tăng thuế TTĐB đối với thuốc lá là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để giảm tiêu thụ, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và tăng nguồn thu cho ngân sách.

Có nhiều bằng chứng về tác động tích cực của tăng thuế tại các quốc gia trên thế giới. Tại Mỹ, khi giá thuốc lá tăng gấp 3 (thông qua tăng thuế), tỷ lệ hút thuốc ở thanh thiếu niên giảm hơn 1/2.

Philippines là một minh chứng rõ ràng cho một chính sách “cùng thắng” (win-win solution) – vừa bảo vệ sức khỏe cộng đồng, vừa gia tăng nguồn thu cho ngân sách quốc gia. Họ đã được những kết quả ấn tượng trong việc giảm được 30% tỷ lệ hút thuốc sau cải cách thuế thuốc lá với tăng 400% mức thuế suất.

WHO khuyến nghị, thuế thuốc lá nên chiếm ít nhất 75% giá bán lẻ để đạt hiệu quả tối ưu trong việc giảm tiêu thụ. Việt Nam hiện đang áp dụng mức thuế suất 75% trên giá bán của cơ sở sản xuất (giá xuất xưởng) đối thuốc lá sản xuất trong nước. Khi tính theo chuẩn quốc tế (tỷ lệ thuế trong giá bán lẻ), thuế thuốc lá của Việt Nam (bao gồm cả thuế GTGT), chỉ chiếm 36% giá bán lẻ tại thời điểm năm 2022.

Đồng thời, hệ thống thuế cần được thiết kế để tăng giá thuốc lá theo thời gian, tính đến yếu tố lạm phát và tăng trưởng kinh tế.

Trong đó, thuế tuyệt đối hoặc hệ thống thuế hỗn hợp được coi là lựa chọn ưu việt hơn so với thuế theo tỷ lệ giá. Thuế tuyệt đối, với một mức cố định áp dụng cho mỗi đơn vị thuốc lá, giúp kiểm soát giá bán lẻ tốt hơn và giảm tiêu thụ hiệu quả hơn.

Việc chuyển sang áp dụng thuế tuyệt đối, hoặc kết hợp giữa thuế tuyệt đối và thuế theo tỷ lệ, là một hướng đi cần thiết để tăng cường hiệu quả của chính sách thuế.

Việt Nam nên áp dụng một hệ thống thuế TTĐB hỗn hợp với thuốc lá, bằng cách bổ sung thuế tuyệt đối bên cạnh mức thuế theo tỷ lệ hiện có, nhằm đạt các mục tiêu giảm tiêu thụ và tạo thêm nguồn thu ngân sách nhà nước.

Luật thuế TTĐB (sửa đổi) dự kiến sẽ được Quốc hội xem xét, thông qua trong kỳ họp thứ 9 này, trong đó có nội dung đề cập đến việc tăng thuế với thuốc lá.

Tăng thuế thuốc lá sẽ mang lại nhiều lợi ích. Theo đó, giá thuốc lá tăng cao sẽ khuyến khích nhiều người bỏ thuốc, giảm tỷ lệ hút thuốc và các bệnh liên quan. Nguồn thu từ thuế sẽ tăng, tạo thêm kinh phí để đầu tư vào y tế và các chương trình phòng chống tác hại của thuốc lá. Đồng thời, giúp giảm gánh nặng y tế và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Các chuyên gia nhận định, Việt Nam đang đứng trước cơ hội quan trọng để cải thiện sức khỏe cộng đồng và tăng nguồn thu ngân sách thông qua việc áp dụng chính sách thuế thuốc lá hiệu quả hơn.

Phạm Nga

Tin liên quan

Tăng thuế thuốc lá là lựa chọn để phát triển con người, phát triển quốc gia

Tăng thuế thuốc lá là lựa chọn để phát triển con người, phát triển quốc gia

Chuyên gia Đào Thế Sơn, Tổ chức Y tế cộng đồng toàn cầu (Vital Strategies) đã đưa ra góc nhìn về tác động của chính sách tăng thuế TTĐB với thuốc lá đối với sự phát triển bền vững của một quốc gia.
Nước giải khát có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt

Nước giải khát có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt

Tiếp thu ý kiến Đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề xuất của cơ quan soạn thảo xin được chỉnh lý dự thảo Luật Thuế TTĐB (sửa đổi) theo hướng quy định lộ trình thực hiện: từ năm 2027 áp dụng thuế suất 8%, từ năm 2028 áp dụng thuế suất 10% đối với nước giải khát có đường.
Áp thuế với đồ uống có đường là giải pháp “cùng thắng”

Áp thuế với đồ uống có đường là giải pháp “cùng thắng”

Để góp phần giảm gánh nặng bệnh tật do tiêu thụ đồ uống có đường gây ra, các chuyên gia y tế cho rằng cần áp thuế TTĐB với mặt hàng này. Đồng thời nhấn mạnh, đây là giải pháp "cùng thắng" - vừa cải thiện sức khỏe và giảm chi phí y tế vừa tăng nguồn thu ngân sách.
Chính sách thuế khi cung cấp điện cho các nhà thầu xây dựng tại khu công nghiệp

Chính sách thuế khi cung cấp điện cho các nhà thầu xây dựng tại khu công nghiệp

Chi cục Thuế khu vực X (Thanh Hóa, Nghệ An) vừa có văn bản trả lời Công ty TNHH MTV Hóa chất Đức Giang Nghi Sơn liên quan đến chính sách thuế khi cung cấp điện cho các nhà thầu xây dựng tại khu công nghiệp.
Chấn chỉnh kỷ cương, tăng cường trách nhiệm, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp

Chấn chỉnh kỷ cương, tăng cường trách nhiệm, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 63/CĐ-TTg ngày 12/5/2025 về việc chấn chỉnh kỷ cương, tăng cường trách nhiệm, khắc phục hạn chế, tạo lập môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp.
Hoàn thuế nộp thừa với mặt hàng ngô hạt và khô dầu đậu tương

Hoàn thuế nộp thừa với mặt hàng ngô hạt và khô dầu đậu tương

Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai đã có các công văn trả lời doanh nghiệp hoàn số tiền thuế nộp thừa đối với mặt hàng ngô hạt, khô dầu đậu tương làm nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi.
TP. Hồ Chí Minh: Gỡ vướng, tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước

TP. Hồ Chí Minh: Gỡ vướng, tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước

Ngày 16/5, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được đã chủ trì hội nghị tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho 47 doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) thuộc UBND TP. Hồ Chí Minh quản lý.
Công ty Fujikura Automotive bị tạm đình chỉ doanh nghiệp ưu tiên

Công ty Fujikura Automotive bị tạm đình chỉ doanh nghiệp ưu tiên

Ngày 14/5/2025, Cục trưởng Cục Hải quan ban hành Quyết định 529/QĐ-CHQ tạm đình chỉ áp dụng chế độ ưu tiên (doanh nghiệp ưu tiên-PV) đối với Công ty Fujikura Automotive Việt Nam (có địa chỉ tại KCN Hòa Cầm, quận Cẩm Lệ, TP Đà Nẵng).
"Không để Việt Nam thành nơi chuyển tải hàng hóa bất hợp pháp, lẩn tránh thuế"

"Không để Việt Nam thành nơi chuyển tải hàng hóa bất hợp pháp, lẩn tránh thuế"

Với quyết tâm không để Việt Nam trở thành nơi trung chuyển, chuyển tải hàng hóa bất hợp pháp để lẩn tránh thuế quan trong bối cảnh “chiến tranh thuế quan thương mại” đang diễn ra, Chi cục Hải quan khu vực II đã và đang triển khai nhiều giải pháp ngăn chặn hiệu quả.
Lưu ý về ghi xuất xứ và ghi nhãn đối với hàng hóa xuất nhập khẩu

Lưu ý về ghi xuất xứ và ghi nhãn đối với hàng hóa xuất nhập khẩu

Việc ghi nhãn hàng hoá và ghi xuất xứ hàng hoá được thực hiện theo cơ sở pháp lý là Nghị định 43/2017/NĐ-CP ngày 14/4/2017, được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 111/2021/NĐ-CP ngày 9/12/2021.
Miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp thêm 5 năm: thiết thực hỗ trợ nông dân

Miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp thêm 5 năm: thiết thực hỗ trợ nông dân

Chính phủ đang đề xuất kéo dài miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp thêm 5 năm. Đây sẽ tiếp tục là hình thức hỗ trợ trực tiếp tới người nông dân, là nguồn đầu tư tài chính trực tiếp cho khu vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
Chấm dứt lồng ghép chính sách ưu đãi thuế trong các luật chuyên ngành

Chấm dứt lồng ghép chính sách ưu đãi thuế trong các luật chuyên ngành

Làm rõ thêm một số nội dung của dự thảo Luật Thuế TNDN sửa đổi, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, về nguyên tắc, các ưu đãi thuế chỉ nên được quy định trong các văn bản luật về thuế. Do vậy, cần phải chấm dứt việc lồng ghép chính sách ưu đãi thuế trong các luật chuyên ngành để đảm bảo tính tổng thể, nhất quán và dễ thực hiện.
Lưu ý về thủ tục hải quan đối với loại hình gia công chế xuất

Lưu ý về thủ tục hải quan đối với loại hình gia công chế xuất

Tại Hội nghị đối thoại với các hiệp hội doanh nghiệp năm 2025 (ngày 9/5/2025), đại diện Chi cục Hải quan khu vực IV đưa một số lưu ý với doanh nghiệp về thủ tục hải quan, trong đó có các nội dung liên quan đến lĩnh vực gia công, chế xuất, sản xuất xuất khẩu (SXXK). Đây là những loại hình phổ biến trên địa bàn quản lý của đơn vị.
Quy trình mới về kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất nhập khẩu

Quy trình mới về kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất nhập khẩu

Kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu trong quá trình làm thủ tục hải quan được thực hiện dựa trên nguyên tắc đánh giá rủi ro, theo chỉ dẫn phân luồng kiểm tra của Cục Hải quan và tuân thủ quy định.
Miễn tiền thuê đất phụ thuộc vào từng loại giấy phép đầu tư

Miễn tiền thuê đất phụ thuộc vào từng loại giấy phép đầu tư

Cơ quan thuế sẽ căn cứ vào giấy chứng nhận đầu tư, giấy phép đầu tư, giấy chứng nhận đăng ký đầu tư để ban hành quyết định miễn tiền thuê đất đối với từng dự án nhưng tối đa không quá 3 năm kể từ ngày có quyết định cho thuê đất.
Lưu ý thủ tục hải quan đối với C/O mẫu D

Lưu ý thủ tục hải quan đối với C/O mẫu D

Cục Hải quan vừa hướng dẫn Chi cục Hải quan khu vực XIX khi làm thủ tục đối với hàng hoá có C/O mẫu D.
Xem thêm
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc

Tin mới

Công an Đồng Nai điều tra vụ sản xuất hàng giả quy mô lớn

Công an Đồng Nai điều tra vụ sản xuất hàng giả quy mô lớn

Một công ty có dấu hiệu sản xuất, buôn bán hàng giả nhiều loại sản phẩm dùng trong nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản vừa bị Công an Đồng Nai kiểm tra, tạm giữ gần 20 tấn nguyên liệu và thành phẩm.
Siết quản lý vùng trồng, khơi thông dòng chảy xuất khẩu sầu riêng

Siết quản lý vùng trồng, khơi thông dòng chảy xuất khẩu sầu riêng

Hiện diện tích sầu riêng được cấp mã số vùng trồng chỉ chiếm khoảng 20-25% tổng diện tích cả nước, một tỷ lệ còn khá thấp. Nếu nâng được tỷ lệ này lên mức 70-80%, giá trị xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam sẽ tăng mạnh, tạo lợi thế rõ rệt trong cạnh tranh
Hải quan khu vực XX: Kiểm soát chặt chẽ hàng hóa XNK qua biên giới

Hải quan khu vực XX: Kiểm soát chặt chẽ hàng hóa XNK qua biên giới

Nhằm triển khai đồng bộ chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo các cấp về đợt cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, Chi cục Hải quan khu vực XX đã triển khai tích cực với nhiều giải pháp cụ thể.
Chi cục Thuế khu vực II: Thu ngân sách 5 tháng đầu năm đạt trên 189.000 tỷ đồng

Chi cục Thuế khu vực II: Thu ngân sách 5 tháng đầu năm đạt trên 189.000 tỷ đồng

Tổng số thu ngân sách 4 tháng đầu năm do Chi cục Thuế khu vực II thực hiện được 163.863 tỷ đồng, bằng 43,5% dự toán; lũy kế 5 tháng đạt khoảng 189.793 tỷ đồng, bằng 50,38% dự toán năm.
Hải quan giải mã bí ẩn trong những chiếc va ly ở cửa khẩu Lào Cai

Hải quan giải mã bí ẩn trong những chiếc va ly ở cửa khẩu Lào Cai

Tại khu vực vườn hoa thuộc khu cách ly cửa khẩu quốc tế đường bộ Lào Cai có nhiều người dân lợi dụng chính sách trao đổi hàng hoá cư dân biên giới.
(INFOGRAPHICS): Cơ chế thuế dành cho doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh theo Nghị quyết số 198/QH15

(INFOGRAPHICS): Cơ chế thuế dành cho doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh theo Nghị quyết số 198/QH15

Quốc hội vừa ban hành Nghị quyết số 198/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân,đáng chú ý là yêu cầu cơ chế thuế đơn giản đối với các doanh nghiệp, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.
(INFOGRAPHICS) Các trường hợp bắt buộc phải sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền

(INFOGRAPHICS) Các trường hợp bắt buộc phải sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền

Các trường hợp bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực từ 1/6/2025.
(INFOGRAPHICS): Cải cách thuế đối với hộ kinh doanh theo Nghị quyết 68-NQ/TW

(INFOGRAPHICS): Cải cách thuế đối với hộ kinh doanh theo Nghị quyết 68-NQ/TW

Một trong những nội dung đáng chú ý tại Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân là xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh...
(INFOGRAPHICS) Quy trình mới về kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất nhập khẩu

(INFOGRAPHICS) Quy trình mới về kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất nhập khẩu

Kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu trong quá trình làm thủ tục hải quan được thực hiện dựa trên nguyên tắc đánh giá rủi ro, theo chỉ dẫn phân luồng kiểm tra của Cục Hải quan và tuân thủ quy định.
(INFOGRAPHICS): Chế tài xử phạt hộ kinh doanh không thực hiện chuyển đổi áp dụng HĐĐT từ máy tính tiền

(INFOGRAPHICS): Chế tài xử phạt hộ kinh doanh không thực hiện chuyển đổi áp dụng HĐĐT từ máy tính tiền

Hộ kinh doanh đã được cơ quan thuế hỗ trợ và thông báo chuyển đổi và áp dụng HĐĐT từ máy tính tiền nhưng không thực hiện thì được xác định là hành vi vi phạm.
Phiên bản di động