Nhiều quy định mới về phối hợp đấu tranh với tội phạm ma túy

	Hải quan Tây Trang phối hợp bắt 149,11 gam heroin và 1.000 viên ma túy tổng hợp
	Hải quan Quảng Trị phối hợp bắt 60.000 viên ma túy tổng hợp
	Khẳng định vai trò của lực lượng Hải quan trong đấu tranh ngăn chặn tội phạm ma túy

Ma túy cất giấu, ngụy trang trong mô tơ điện được lực lượng Hải quan, Công an phối hợp bắt giữ tháng 5/2021 (Chuyên án HK668). Ảnh: C04 cung cấp.

Tội phạm ma túy xuyên quốc gia có chiều hướng tăng mạnh

Bộ Công an đánh giá, công tác phối hợp liên ngành phòng, chống tội phạm về ma túy (theo Quyết định 133/2002/QĐ-TTg năm 2002) tại địa bàn biên giới, cửa khẩu đạt được nhiều kết quả rất quan trọng, nhưng cũng bộc lộ không ít khó khăn, vướng mắc, bất cập. Tình hình ma túy vận chuyển trái phép qua biên giới vẫn có chiều hướng gia tăng mạnh trong những năm gần đây, nhất là từ năm 2014 đến nay.

Những hạn chế về công tác phối hợp đấu tranh với tội phạm ma túy như: việc phối hợp tuần tra, kiểm soát tại các địa bàn biên giới, cửa khẩu, trên biển phục vụ công tác phòng, chống tội phạm về ma túy triển khai chưa thường xuyên, hiệu quả chưa cao, trách nhiệm của từng lực lượng chưa rõ ràng.

Công tác phối hợp kiểm soát ma túy tại địa bàn biên giới, cửa khẩu vẫn chưa đạt hiệu quả cao, tội phạm lợi dụng chính sách thông thoáng của nhà nước đối với hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa, để đưa ma túy lẫn trong các loại hàng hóa khác, vận chuyển trái phép đi nước ngoài với số lượng lớn, mức độ nghiêm trọng.

Việc giải quyết các địa bàn, tuyến phức tạp về ma túy vẫn chưa triệt để, hiệu quả hợp tác phát hiện, ngăn chặn sự gia tăng người nghiện ma tuý mới và tổ chức cai nghiện ma tuý còn nhiều hạn chế, bất cập.

Đáng chú ý, một số vụ án, các lực lượng phát hiện, bắt giữ trước khi chuyển giao cho cơ quan điều tra theo thẩm quyền thiếu sự phối hợp từ đầu, gây khó khăn cho việc điều tra mở rộng, bắt giữ đối tượng liên quan…

Ngoài ra, một số văn bản quy phạm pháp luật được viện dẫn trong Quyết định 133/2002/QĐ-TTg đã hết hiệu lực hoặc được thay thế, sửa đổi, bổ sung, cần được cập nhật.

Phối hợp đấu tranh phá án thế nào?

Để nâng cao hiệu quả phối hợp đấu tranh với tội phạm ma túy, trong dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Phòng, chống ma túy, cơ quan soạn thảo dành một dung lượng lớn quy định về công tác phối hợp của các cơ quan chuyên trách và thường trực phối hợp trong phòng, chống tội phạm về ma túy (toàn bộ Chương II của dự thảo Nghị định, từ điều 4 đến điều 13).

Một quy định đáng chú ý là phối hợp đấu tranh chuyên án và điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc cụ thể. Theo đó, các cơ quan chuyên trách phối hợp xác lập, đấu tranh chuyên án trong các trường hợp:

Thứ nhất, đối với các chuyên án ma túy do cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy thuộc Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển, Hải quan xác lập đấu tranh có đối tượng liên quan đến địa bàn nội địa thì cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy thuộc Công an nhân dân chủ động phối hợp, thực hiện theo yêu cầu và tiếp nhận kịp thời hồ sơ, vật chứng liên quan để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.

Thứ hai, đối với các chuyên án ma túy do cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy thuộc Công an nhân dân xác lập đấu tranh, có đối tượng liên quan đến khu vực biên giới, cửa khẩu và trên biển thì cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy thuộc Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển và Hải quan phối hợp, thực hiện theo yêu cầu.

Thứ ba, những chuyên án ma tuý phức tạp, đối tượng có liên quan đến nhiều địa phương, hoạt động xuyên quốc gia, có tính quốc tế thì các cơ quan phối hợp thành lập Ban chuyên án chung để đấu tranh, khám phá (cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy thuộc lực lượng nào phát hiện thì đồng chủ trì với cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy thuộc Công an nhân dân, các cơ quan còn lại phối hợp tham gia; thẩm quyền phê duyệt thành lập Ban chuyên án chung là cấp trên một cấp của đơn vị xác lập chuyên án).

Trong trường hợp cần thiết thành lập Ban Chỉ đạo chuyên án, thì lực lượng Công an là Trưởng ban chỉ đạo, lực lượng Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển, Hải quan là thành viên.

Thứ tư, trường hợp cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy thuộc Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển, Hải quan tại địa bàn, khu vực quản lý của mình, nếu phát hiện thông tin, tài liệu, có căn cứ xác lập chuyên án thì chủ trì, phối hợp với cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy khác xác lập, đấu tranh chuyên án để xử lý theo quy định của pháp luật.