Ngân hàng lãi "khủng" vì đâu?

Nhà đầu tư cần thận trọng trong việc chọn cho mình những cổ phiếu ngân hàng có cơ cấu tài sản an toàn. Ảnh Thùy Linh.

Điểm danh các ngân hàng báo lãi "khủng"

Điển hình như Ngân hàng thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam -VCB, lợi nhuận trước thuế của ngân hàng này trong 6 tháng đầu năm đạt đạt 11.200 tỷ đồng (tăng 41% so với cùng kì).

Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quân đội - MB, lợi nhuận trước thuế 6 tháng đạt 4.306 tỷ đồng (tăng 22.5% so với cùng kì).

Tại báo cáo tài chính quý II của Ngân hàng thương mại Cổ phần Á Châu - ACB cũng cho thấy, lợi nhuận trước thuế đạt 3.620 tỷ đồng (tăng 15% so với cùng kỳ).

Hay như tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín - STB, hết 6 tháng, lợi nhuận trước thuế của ngân hàng này đạt 1.456 tỷ đồng (tăng 46% so với cùng kì).

Riêng về Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quốc tế Việt Nam - VIB, lợi nhuận trước thuế 6 tháng đầu năm của ngân hàng này đạt 1.820 tỷ đồng (tăng 58% so với cùng kì).

4 nguyên nhân chính

Có nhiều nguyên nhân chính dẫn đến hàng loạt báo lãi khủng trong 6 tháng đầu năm 2019. Động lực chính vẫn đến từ tăng trưởng tín dụng (chiếm 70 -80% thu nhập hoạt động của các ngân hàng). Nhiều ngân hàng đã được Ngân hàng Nhà nước nới thêm room tín dụng do nửa đầu năm tăng trưởng đã gần hết room, cộng với nhu cầu vay vốn vẫn lớn hơn rất nhiều nhu cầu tiền gửi, thanh toán và thẻ.

Điều này đã được minh chứng qua những con số cụ thể như: tại VCB, 6 tháng đầu năm dư nợ tăng 9,7% (chủ yếu là do tăng trưởng từ bán lẻ 48%); ACB cũng có dư nợ tăng 9%; VIB dư nợ tăng 19 %...

Việc đẩy mạnh cho vay những mảng có biên lãi cao như tiêu dùng cá nhân (chủ yếu vẫn là cho vay mua nhà và mua xe) cũng góp phần giúp các ngân hàng có kết quả kinh doanh tốt.

Một mảng cũng đóng góp khá nhiều lợi nhuận cho ngân hàng trong các quý gần đây là hoạt động dịch vụ. Đơn cử như dịch vụ liên quan đến hoạt động thẻ hay chuyển tiền quốc tế. Đặc biệt là mảng bán bảo hiểm qua kênh ngân hàng.

Mảng này đã đem lại thu nhập đột biến từ hoạt động dịch vụ cho ngân hàng STB, VIB, TCB… quý gần đây. Mới đây, Vietcombank đã có kế hoạch mời thầu các công ty bảo hiểm cho hoạt động phân phối bảo hiểm trên toàn bộ chi nhánh của ngân hàng. Dự kiến, hợp đồng này giữa Vietcombank và đối tác có thời hạn ít nhất trong 10 năm và có giá trị khoảng 1 tỷ USD và VCB dã chỉ định Credit Suisse làm đơn vị tư vấn nhằm tìm kiếm đối tác phân phối bảo hiểm mới. Đây có thể coi là con gà đẻ trứng vàng mới của các ngân hàng trong nước.

Một nguyên nhân nữa giúp các ngân hàng báo lãi cao trong 6 tháng đầu năm chính là việc các ngân hàng cũng phải gấp rút tiến hành tăng vốn để đảm bảo đạt chuẩn Basel II, nếu không sẽ không được Ngân hàng Nhà nước nới room tín dụng. Đây cũng có thể là một động lực để các ngân hàng báo lãi tạo sự hấp dẫn cho doanh nghiệp trước khi phát hành thêm cổ phần. Hiện đã có 9 ngân hàng đạt chuẩn Basel II.

Có bền vững?

Dù báo cáo tài chính quý II của nhiều ngân hàng có nhiều tín hiệu vui nhưng câu hỏi đặt ra là liệu xu hướng này có phải là xu hướng bền vững? Quả thực nói đi cũng phải nói lại, với chính sách thắt chặt tiền tệ của FED và các ngân hàng trung ương các nước thời gian vừa qua, Việt Nam không thể tránh khỏi bị ảnh hưởng bởi làn sóng này và đã phải can thiệp bằng các chính sách thắt chặt tiền tệ để ổn định tỷ giá. Do vậy, mặt bằng lãi suất đã có chút nâng lên và việc thắt chặt tiền tệ sẽ khiến các doanh nghiệp trong nền kinh tế khan vốn hơn và gặp khó khăn hơn, qua đó làm ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của người cho vay là các ngân hàng.

Ngoài ra, với động thái của Ngân hàng Nhà nước trong việc siết tín dụng vào các lĩnh vực nhạy cảm như bất động sản hay chứng khoán cũng khiến thu nhập của các ngân hàng sẽ bị ảnh hưởng trong thời gian tới.

Có thể nói, xu hướng tăng trưởng của dòng cổ phiếu "vua" này đang rất mong manh. Do vậy nhà đầu tư cần thận trọng trong việc chọn cho mình những cổ phiếu ngân hàng có cơ cấu tài sản an toàn và câu chuyện tăng trưởng riêng. Hai mã cổ phiếu tiềm năng mà nhà đầu tư có thể chú ý đó là ACB và VIB.