 |
| MBV cho biết 2021 - 2022 đầu tư 33 triệu USD cho phát triển công nghệ kỹ thuật tại nhà máy nhưng không cho biết chi tiết hạng mục đầu tư trong khi việc lắp ráp xe trong nước vẫn tập trung vào các khâu đơn giản, không có hàm lượng chất xám cao. |
Công bố khoản đầu tư lên tới 33 triệu USD ngày 6/6/2022 của Mercedes-Benz Việt Nam cho phát triển công nghệ kỹ thuật tại nhà máy trong 2 năm 2021 – 2022 khiến nhiều người quan tâm khi mà liên doanh này đang bước và những năm cuối cùng hiện diện tại Việt Nam.
Trong một tuyên bố mới đây, Mercedes-Benz Việt Nam (MBV) cho biết, việc đầu tư này sẽ tập trung vào một loạt hạng mục công nghệ mới đã được ứng dụng trên mẫu C-class phiên bản nâng cấp vừa ra mắt. Kèm theo đó là nâng cao năng lực của dây chuyền sản xuất để có thể lắp ráp cho ít nhất 3 mẫu xe (hiện tại Mercedes-Benz đang lắp C-Class, E-Class và GLC). Ngoài ra hãng xe sang nước Đức khẳng định dây chuyền này có thể mở rộng sản xuất cho mẫu xe thứ 4 (chưa xác định) trong tương lai.
Đây là thông tin thực sự gây… “hoang mang” cho các đối thủ cùng phân khúc xe hạng sang khi mà toàn bộ phân khúc xe này hiện đều nhập khẩu nguyên chiếc với giá thành cao và khó cạnh tranh nổi với Mercedes-Benz.
Tuy nhiên, khá nhiều bình luận của các chuyên gia trong ngành công nghiệp ô tô cho rằng đây chỉ là tuyên bố mang tính “động tác giả” khi mà liên doanh MBV sắp sửa hết thời hạn hoạt động tại Việt Nam (liên doanh Samco và Daimler AG sẽ hết hợp đồng vào 2025 tới đây). Trong khi đó nhà máy của MBV tại Gò Vấp (TPHCM) hiện chưa biết chính xác là có thể tiếp tục được gia hạn thuê đất tại đây hay không. Ngoài ra, con số 33 triệu USD là quá rủi ro cho một dự án đầu tư khi mà thời gian hoạt động còn lại quá ngắn và tương lai vẫn là một dấu hỏi.
Đáng quan tâm, cũng cần lưu ý rằng MBV cũng đã có những động thái cho việc chuyển đổi, đón đầu việc chuyển đổi hình thức kinh doanh, từ lắp ráp sang nhập khẩu nguyên chiếc khi mà vào tháng 2/2020, MBV đưa vào hoạt động Trung tâm Phân phối Phụ tùng (Khu công nghệ cao Quận 9) và Trung tâm kiểm tra & hoàn thiện xe trước khi giao (Khu công nghiệp Long Hậu, tỉnh Long An) các hạng mục phục vụ cho việc nhập khẩu xe nguyên chiếc.
Những thông tin này, cùng với một thực tế là cho dù được ưu đãi và bảo hộ trong thời gian dài với các chính sách thuế ưu đãi nhưng đến nay tỷ lệ nội địa hoá của MBV đối với các mẫu xe tại Việt Nam vẫn rất thấp, thuần tuý chỉ tập trung vào các khâu đơn giản như hàn, sơn, lắp ráp, kiểm tra… Điều này cho thấy, việc được hưởng đãi từ Chính phủ đối với xe lắp ráp trong nước chỉ mang lại lợi nhuận cho hãng, thay vì mang tới một sự thay đổi thực sự cho ngành công nghiệp ô tô Việt Nam cũng như người tiêu dùng trong nước.
Thậm chí thông tin này càng được khẳng định khi mà ranh giới khác biệt giữa xe lắp ráp trong nước và xe nhập khẩu sẽ ngày càng thu hẹp khi mà theo Hiệp định EVFTA, Việt Nam sẽ dần dỡ bỏ và xoả bỏ thuế nhập khẩu xe châu Âu, mỗi năm giảm từ 6,8 - 7%. Trước khi có EVFTA, ôtô nhập khẩu từ châu Âu về Việt Nam phải chịu mức thuế 70% tính theo giá trị khai báo hải quan áp dụng theo thuế suất tối huệ quốc (MFN) trong các thành viên WTO. Theo lộ trình giảm thuế của Hiệp định EVFTA thì từ ngày 1/8/2020 Việt Nam sẽ cắt giảm thuế trong vòng 10 năm, mỗi năm trung bình khoảng 7% và tiến tới sau 10 năm sẽ cắt giảm về 0%.
Nguyễn Phê
