Kinh tế toàn cầu trước mối nguy phân mảnh địa chính trị
Nguy cơ kinh tế toàn cầu phân mảnh ngày càng hiện hữu Phát triển kinh tế bền vững từ hợp tác quốc tế về tài chính, kế toán, kiểm toán |
Cảng Thượng Hải - cảng biển lớn nhất Trung Quốc |
Tuy nhiên, bất chấp sự gia tăng của chủ nghĩa bảo hộ và căng thẳng thương mại, thương mại thế giới vẫn tiếp tục phát triển với sự hình thành của những khối đối lập và trung gian ngay cả khi dự kiến tốc độ tăng trưởng yếu, ở mức 2,6% vào năm 2024. Lần đầu tiên kể từ khi kết thúc Chiến tranh Lạnh, dòng hàng hóa và đầu tư nước ngoài đi theo quỹ đạo khác nhau giữa các quốc gia, tùy thuộc vào việc các nước là đồng minh hay đối thủ.
Trong dự báo mới nhất được công bố vào tháng 4, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) lo ngại về “sự phân mảnh địa kinh tế”, đồng thời cho rằng tình trạng này, nếu gia tăng, “có thể làm giảm dòng đầu tư nước ngoài, làm chậm tốc độ đổi mới, hạn chế việc áp dụng công nghệ tiên tiến và cản trở sự trao đổi hàng hóa giữa các khối đối lập. Điều này sẽ dẫn đến sự sụt giảm trong sản xuất và biến động giá cả.
Hàng hóa tiếp tục được giao dịch trên khắp hành tinh, nhưng đi theo những tuyến đường vòng để tránh các hạn chế và rào cản hải quan, đặc biệt là giữa Trung Quốc và Mỹ. Khi tỷ trọng nhập khẩu từ Mỹ của một quốc gia tăng 1% thì tỷ trọng xuất khẩu của Trung Quốc cũng tăng 1,6%. Trên thực tế, một số hàng hóa có xuất xứ từ Trung Quốc hiện nay đi vòng qua nước thứ ba trước khi đến thị trường Mỹ. Việc kéo dài chuỗi cung ứng này được khuếch đại bởi một xu hướng khác, đó là đa dạng hóa. Kể từ cuộc khủng hoảng dịch Covid-19, các công ty đã đa dạng hóa nguồn cung để bảo vệ họ khỏi các cú sốc về khí hậu hoặc địa chính trị, nhằm hạn chế rủi ro.
Theo chuyên gia kinh tế Agathe Demarais thuộc Hội đồng châu Âu, việc Mỹ áp thuế hải quan 100% đối với xe điện của Trung Quốc, được Tổng thống Joe Biden công bố vào ngày 14/5, đánh dấu một bước leo thang mới trong "cuộc chiến" bảo hộ giữa Mỹ và Trung Quốc. Bà Demarais cho rằng đối với Trung Quốc, bước ngoặt này có thể đáng lo ngại, bởi vì đây là lần đầu tiên Mỹ hạn chế khả năng tiếp cận thị trường của các sản phẩm của Bắc Kinh ở mức độ này, và rất có thể châu Âu cũng sẽ làm theo.
Tuy nhiên, Trung Quốc - nước đang xuất khẩu tràn ngập các sản phẩm của mình ra thế giới, cũng có thể không quan tâm đến việc thu hẹp quan hệ thương mại với phương Tây. Khi các nước phương Tây đa dạng hóa nguồn nhập khẩu, Trung Quốc cũng đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Trong khoảng hai năm trở lại đây, tỷ trọng xuất khẩu của Trung Quốc sang các thị trường phương Tây đã giảm dần, trong khi tỷ trọng xuất khẩu sang các nước đang phát triển lại tăng lên.
Điều này dẫn đến tình trạng phân mảnh của nền kinh tế toàn cầu với sự xuất hiện của hai khối lớn, một bên là khối phương Tây xung quanh Mỹ và bên kia là khối xung quanh Trung Quốc. Trong cuộc đối đầu này, sẽ có những quốc gia được hưởng lợi, nhưng cũng sẽ có những nước bị ảnh hưởng. Nhiều nước mới nổi sẽ có thể tận dụng lợi thế đứng giữa hai khối Mỹ và Trung Quốc để "kiếm lời", như những nước sản xuất nguyên liệu thô và khoáng sản cần thiết cho quá trình chuyển đổi năng lượng, như Indonesia, Brazil, Chile, Argentina, CHDC Congo hay Thổ Nhĩ Kỳ vốn đang rất được các công ty của phương Tây săn đón. Trong khi đó, các nước đóng vai trò “kết nối” cũng sẽ được hưởng lợi, điển hình như Mexico đang trở thành “trung tâm” tái xuất sản phẩm từ Trung Quốc sang các nước phương Tây. Cuối cùng, những nước cố định vị mình là “trung tâm” sản xuất mới sẽ được hưởng lợi về lâu dài, như Ấn Độ - nước đang đẩy mạnh xuất khẩu dịch vụ, và muốn vượt Trung Quốc bằng cách phát triển những lĩnh vực công nghệ hàng đầu.
Tin liên quan
Là "điểm sáng" của kinh tế, nhưng xuất khẩu vẫn nguy cơ khó đoán định
19:37 | 26/10/2024 Sự kiện - Vấn đề
Phân cấp, phân quyền rõ ràng để thúc đẩy đầu tư công
15:59 | 26/10/2024 Tài chính
Xuất khẩu tăng hơn 41 tỷ USD
15:48 | 25/10/2024 Xuất nhập khẩu
Động lực phát triển mới trong thế giới đa cực
08:59 | 26/10/2024 Nhìn ra thế giới
Hội nghị BRICS: Ấn Độ-Trung Quốc nỗ lực cải thiện quan hệ song phương
08:41 | 24/10/2024 Nhìn ra thế giới
Philippines lập bản đồ rủi ro tham nhũng nhằm tăng cường liêm chính và thúc đẩy thương mại
15:25 | 23/10/2024 Hải quan thế giới
Tổng thống Nga Putin hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình
08:19 | 23/10/2024 Nhìn ra thế giới
Những cam kết của tân Tổng thống Indonesia Prabowo
07:58 | 23/10/2024 Nhìn ra thế giới
Xu hướng xích lại gần nhau của các quốc gia mới nổi
07:42 | 23/10/2024 Nhìn ra thế giới
EU lo ngại việc Nga và Triều đẩy mạnh hợp tác quân sự
08:06 | 22/10/2024 Nhìn ra thế giới
Ấn Độ, Trung Quốc nhất trí về hoạt động tuần tra biên giới
08:05 | 22/10/2024 Nhìn ra thế giới
Thêm “cú hích” cho kế hoạch đổi mới sáng tạo của Trung Quốc
08:19 | 21/10/2024 Nhìn ra thế giới
Người dân Indonesia chào đón tân tổng thống: Kỳ vọng kỷ nguyên năng động hơn
14:23 | 20/10/2024 Nhìn ra thế giới
Cơn khát năng lượng hạt nhân của các "ông lớn" công nghệ
06:34 | 20/10/2024 Nhìn ra thế giới
Pháp giải bài toán ngân sách
08:02 | 19/10/2024 Nhìn ra thế giới
Nhật Bản: Thâm hụt thương mại tăng 14,4% do đồng yen suy yếu
08:30 | 18/10/2024 Nhìn ra thế giới
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Đại biểu Quốc hội lo lắng giá vàng "nhảy múa"
Khách quốc tế đến Việt Nam bằng đường biển nhộn nhịp trở lại
Tạo cơ chế để không "bó cứng" các ngân hàng có vốn nhà nước
Nghệ An bắt giữ nhóm đối tượng gom hàng tạ pháo cùng động vật hoang dã đưa vào nội địa
Mỗi ngày cơ quan Hải quan làm thủ tục cho hơn 1.000 lô hàng xuất khẩu qua cảng Cát Lái
Chương trình Chuyển động Hải quan kỳ 2 tháng 10/2024
09:40 | 21/10/2024 Hải quan
(INFOGRAPHICS) 9 tỉnh, thành phố xuất khẩu chục tỷ USD
16:12 | 19/10/2024 Kinh tế
(INFOGRAPHICS) Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Hải quan Kiên Giang Bùi Thị Thùy Giang
11:21 | 18/10/2024 Infographics
(INFOGRAPHICS) Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Cục Hải quan Đồng Tháp Đào Hữu Cần
11:04 | 18/10/2024 Hải quan
Chương trình Chuyển động Hải quan kỳ 3 tháng 9/2024
10:51 | 03/10/2024 Hải quan